You are here

Περί ανάπτυξης

30/03/2012
Αν κάτι χαρακτηρίζει τα σύγχρονα οικονομικά αυτό είναι η εμπειρική, ορθολογική, πρακτική προσέγγιση των πραγμάτων.  Η προσέγγιση αυτή δεν είναι συντηριτική αλλά συνήθως προοδευτική και κάποτε επαναστατική ή τουλάχιστον ανατρεπτική για τις παγιωμένες καταστάσεις.  Εφαρμογή της προσέγγισης αυτής στην Κύπρο θα ανέτρεπε π.χ. παγιωμένες γραφειοκρατικές καταστάσεις και κατεστημένα και θα ταρακουνούσε βολεμένους σε ημικρατικούς οργανισμούς, τράπεζες, δημόσιο τομέα, κόμματα, και συντεχνίες.  Παράλληλα, θα επιτάχυνε την επιχειρηματική δραστηριότητα, θα διόρθωνε τα κίνητρα που αντιμετωπίζει ο κάθε ένας από εμάς, και θα δημιουργούσε μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.

Η οικονομική γνώση και προσέγγιση μας λέει ότι η ανάπτυξη μιας οικονομίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ποιότητα των οικονομικών και άλλων θεσμών της και στο επίπεδο διακυβέρνησης και οικονομικής πολιτικής του κράτους.  Η Κύπρος ευτύχησε να κληρονομήσει από την Αγγλική αποικιοκρατία σχετικά καλούς θεσμούς (Αγγλικό δίκαιο, κτηματολόγιο, συνεργατισμός, σχετικά εύρυθμη κρατική μηχανή με ικανοποιητική συνέχεια του κράτους, δημόσια αρχεία κ.τ.λ.) και αυτό βοήθησε στην υπάρξη του κράτους δικαίου.  Οι θεσμοί μας όμως χρειάζονται πλέον εξυγχρονισμό, η διακυβέρνηση μεγαλύτερη διαφάνεια και η οικονομική πολιτική του κράτους μια πιο τεχνοκρατική προσέγγιση.

Η ποιότητα των θεσμών σχετίζεται με την αποτελεσματική και γρήγορη εφαρμογή των νόμων και την καλή διακυβέρνηση, μακριά από τη διαφθορά και την εξυπηρέτηση ειδικών συμφερόντων.  Η αδυναμία των θεσμών και η μη αποτελεσματική και γρήγορη εφαρμογή του νόμου είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα της οικονομίας.  Για παράδειγμα, ισχυροί θεσμοί και αποτελεσματική εφαρμογή νόμων που να περιορίζουν τη δυνατότητα των ολιγοπωλίων του ιδιωτικού τομέα (π.χ. μεγάλες τράπεζες και πετρελαιοειδή) να λειτουργούν ως μονοπώλια, είναι αναγκαίοι για την υγιή λειτουργία της οικονομίας. Την ίδια στιγμή τα κρατικά μονοπώλια είναι ένα άλλο διαχρονικό πρόβλημα της οικονομίας που σχετίζεται με την ποιότητα διακυβέρνησης και οδηγεί σε λανθασμένα κίνητρα, προβληματική κατανομή πολύτιμων πόρων και κακά οικονομικά αποτελέσματα.

Σε αντίθεση με την προσέγγιση που υπάρχει στην Κύπρο όλα αυτά τα χρόνια, μια ορθολογική πρακτική οικονομική προσέγγιση των πραγμάτων σε συνδυασμό με την οικονομική γνώση που έχει συσσωρευτεί από την εμπείρια πολλών χωρών, συνάδει με την ενθάρρυνση του ανταγωνισμού, την εξάλειψη της γραφειοκρατίας, την επιτάχυνση των νομικών και άλλων διαδικασιών και την ύπαρξη διαφάνειας.  Για παράδειγμα, οι ιδιωτικοποιήσεις ημικρατικών οργανισμών με παράλληλη ισχυροποίηση των θεσμών που διασφαλίζουν την καλή λειτουργία της αγοράς σε ανταγωνιστικές συνθήκες, θα ήταν μια λύση που συνάδει με την οικονομική λογική.  Επίσης, συμμετοχή του κράτους στον τραπεζικό τομέα, αν χρειαστεί, με όρους που να διασφαλίζουν το μελλοντικό ανταγωνισμό και το ευρύτερο συμφέρον της κοινωνίας, καθώς και η ενθάρρυνση τραπεζικών οργανισμών από προηγμένα χρηματοοικονομικά συστήματα να λειτουργήσουν στην Κύπρο, θα μπορούσαν να βελτιώσουν την υγεία του ευρύτερου χρηματοοικονομικού τομέα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η έλλειψη διαφάνειας και η παγίωση προβληματικών γραφειοκρατικών και άλλων καταστάσεων και κατεστημένων, δίνει εξουσία και έναν αχρείαστο ρόλο μεσάζοντα σε βουλευτές, κόμματα, παρατάξεις, συντεχνιακούς, νομικούς, και άλλους.  Αντιθέτως, ο πολίτης ως επιχειρηματίας, καταναλωτής, αγρότης ή άλλος εργαζόμενος, επιβάλλεται να έχει άμεση πρόσβαση στο κράτος και την πληροφόρηση χωρίς την ανάγκη για κομματικούς ή άλλους μεσάζοντες.  Η βελτίωση των θεσμών και της ποιότητας διακυβέρνησης π.χ. ενίσχυση της επιτροπής ανταγωνισμού, πρόσβαση του πολίτη και των εταιρειών σε πληροφορίες που τους αφορούν, διαφάνεια στις αποφάσεις οικονομικής πολιτικής του κράτους, βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δικαστηρίων ως μέσο προστασίας του πολίτη/καταναλωτή και επιτάχυνση των δικαστικών και των γραφειοκρατικών διαδικασιών που εμποδίζουν τους επιχειρηματίες από το να αναπτύξουν επιχειρηματική δραστηριότητα και γενικά εμποδίζουν τον πολίτη και την πρόοδο, θα δημιουργούσε τις κατάλληλες συνθήκες για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της χώρας, μειώνοντας σε μεγάλο βαθμό την αβεβαιότητα ως προς το οικονομικό μας μέλλον.

Ο κ. Μάριος Ζαχαριάδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου με ειδικότητα στα Διεθνή Μακροοικονομικά και την Οικονομική Μεγέθυνση και Ανάπτυξη.
6 σχόλια
on 30/03/2012
Εξαιρετικό άρθρο που επιτέλους δίνει έμφαση στους θεσμούς αυτής της χώρας, όχι μόνο στους αριθμούς.
Σάββας Τταντής on 30/03/2012
Απο την αρχή του έτους γράφω συνεχώς οτι το έλλειμα για φέτος θα ειναι περαν του 4% ενώ ολοι μιλάνε για 2.5%, διαφώνισα και με τους Fitch που είπανε 3%, το σημερινό αρθρο του stockwatch , φένετε να επιβεβαιώνει τις ανυσηχίες μου

ειμαστε σε σπιράλ θανάτου........δεν υπάρχει περίπτωση να έχει το κράτος αυξηση στα εισοδήματα ....




Στο κενό φαίνεται να πέφτουν οι προσπάθειες για βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου καθώς οι πρώτοι μήνες δείχνουν να μην υπάρχει διαφοροποίηση της περσινής κατάστασης παρά τα πολλά νέα μέτρα.

Στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι το έλλειμμα έφθασε το 1,09% του ΑΕΠ ή τα €203 εκ. το πρώτο δίμηνο του 2012 έναντι 1,11% ή €200 εκ. που ήταν πέρσι.

Ο στόχος της κυβέρνησης είναι να μειώσει το έλλειμμα σε επίπεδα κάτω του 3% έναντι 6% του ΑΕΠ που ήταν το 2011.

Οι προσπάθειες του υπουργείου στηρίζονται σε προσδοκίες για αύξηση των εσόδων και σημαντική μείωση των δαπανών.
Σάββας Τταντής on 31/03/2012
"Κύπρος: Το πιο επικίνδυνο χρέος στον κόσμο βάσει των CDS Πίσω
30/3/2012
18:30
Τα βήματα της Ελλάδας φαίνεται να ακολουθεί η Κύπρος "κλέβοντας" τον τίτλο της χώρας με το επισφαλέστερο χρέος στον κόσμο, βάσει των τιμών των CDS.

Ειδικότερα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Dow Jones Newswires που επικαλείται στοιχεία του παρόχου Markit, το κόστος ασφάλισης έναντι κινδύνου χρεοκοπίας της Κύπρου (πενταετή CDS) δείχνει πως η πιθανότητα χρεοκοπίας της χώρας είναι μεγαλύτερη από αυτή της Πορτογαλίας, της Αργεντινής ακόμα και της Βενεζουέλας. "


To πιο πάνω το διάβασα στο φορουμ και το έφερα εδώ. Οι αγορές μας θεωρούν ιδη χρεωκοπημένους. Οι αγορές δεν κάνουν λάθος. Αυτή ειναι η σκληρή πραγματικότητα. Αυτό λέω συνεχώς εδώ και μήνες.

Η μόνη σωτηρία ειναι το φυσικό αέριο. Να έρθουν κεφάλαια για το κράτος απο εκεί. Ειναι πολυ επυκινδινο το γεγονος οτι αναγκαζόμαστε να δανειζομαστε απο χώρες για να μπορούμε να αποπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας σαν κράτος. Πρέπει να επιστρέψουμε στις αγορές σύντομα. ΔΕΝ θα επιστρέψουμε στις αγορές πριν σταθεροποιηθει το τραπεζικο μας σύστημα. Το τραπεζικο μας σύστημα δεν θα σταθεροποιηθει ουτε και μετα τις επικειμενες αυξήσεις κεφαλαίων, Ερχονται και άλλες μεγάλες ζημιες απο Ελλάδα και απο μη εξηπυρετούντα δάνεια τοσο απο Ελλάδα οσο και απο Κύπρο. Τα μη εξυπηρετουντα δάνεια θα περάσουν το 15% φέτος. Οι πρόνοιες που έχουν κάνει μέχρι τώρα οι 2 μεγάλες τράπεζες είναι γύρω στο 5-6% μόνον.

Το κράτος φέτος θα έχει 600-700 εκ έλλειμα δηλαδή πέριξ του 4% του ΑΕΠ και οχι 2.5% του ΑΕΠ. Αυτό το γράφω απο τις αρχές του Γεννάρη. Αρχες του 2013 έχουμε ομολογα που λήγουν. Φέτος η οικονομία μας θα έχει υφεση πέραν του 1%, δεν βλέπω ανάπτυξη ουτε το 2013, ακομα και εαν υπάρξει αναπτυξης το 2013 θα ειναι μικρή και οχι σε θέση να γυρίσει τα ελλειματα του Κράτους σε πλεονασμα....

Βυθιζόμαστε , η ανεργία μετά το καλοκαιρι θα παέι 11-12%.

Το κράτος πρέπει να γυρίσει σε πλεονάσματα άμεσα για να μπορέσει να ασκει δημοσιονομική πολιτική και να βοηθά την πραματική οικονομία. η Οικονομία μας βρισκετε εδώ και μερικούς μήνες σε φάυλο κύκλο(σπιράλ θανάτου) παρόλα τα μέτρα τα εισοδήματα του κράτους δεν αυξάνονται (βλέπε Ελλάδα 2008-2011)

Το γεγονός οτι δανειζόμαστε απο τρίτες χώρες ειναι μια καλή αλλά πρέπει να θεωρηθει προσωρινή διεξοδος . Δεν πρέπει να βασιζόμαστε σε ξένες χώρες,αυτο ειναι επικύνδινο, ειναι εξάρτηση. Εαν μια μέρα κλεισουν και αυτές οι πορτες? Ευτηχώς υπάρχει και το Ταμειο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ως μια άλλη διεξοδος, όμως απο εκει μπορούμε να πάρουμε μονον 10% του ΑΕΠ μας. Μετά υπάρχει το ΔΝΤ , αντιλαμβανόμαστε ομως τι μπορει να πάθει μια χώρα με φυσικό αέριο εαν πάει στο ΔΝΤ? (βλέπε Ελλάδα)

Το ΔΝΤ με την Ελλάδα τα έκανε θάλασσα οσο αφορά τα αυστηρά μετρα λιτοτητας που πάρθηκαν και οδηγησαν την Ελλάδα σε μεγαλύτερη υφεση....(το παραδέκτηκαν και οι ίδιοι) αυτά θέλουμε να πάθουμε?

πρέπει άμεσα ¨

1 να σταθεροποιηθει το τραπεζικό μας συστημα. Εαν χρειαστει να παρέμβει το κράτος θα πρέπει να παρέμβει. Πιστευω οτι αυτο θα έπρεπε ιδη να γινει.

2. Να σταματήσει η να μειωθει στο ελάχιστο το δημοσιονομικό έλλειμα και να εκπονηθει ενα 5 ατές πλάνο μέσα απο το οποιο να περιγράφουμε με λεπτομέρεια πως θα κινιθούν τα εισοδήματα και τα έξοδα του κράτους στα επομενα 5 χρονια έτσι ωστε να πεισουμε τις αγορές οτι θα μπορούμε να αποπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας. Σε αυτο το πλάνο θα πρέπει να υπάρχουνε ξεκάθαρα μετρα που θα ενισχυουν την αναπτυξη , την μειωση των μη παραγωγικών δαπανών και την αυξηση εισοδηματων (π.χ εισοδήματα απο φυσικο αέριο βλεπε σκέψεις για συσταση εταιρειας διαχειρησης φυσικου αεριού....)

Ολα αυτα πρέπει να ειναι ξεκάθαρα και ρεαλιστικά .....ο προυπολογισμος που εγκρινει η βουλη ειναι μονον για 1 ετος και δεν ειναι αρκετος/ικανος να δώσει στις αγορές αυτο που ζητούν.......

3. να διοχετευτει ρευστοτητα στην πραγματική οικονομια. Οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να το πράξουν ουτε και μετά τις επεικημενες αυξησεις κεφαλαιων τους. Εισηγήθηκα να δοθούν 500 εκ στον οργανισμο χρηματοδοτήσεως στέγης ο οποιος θα ξεκινησει να δινει χαμηλοτοκα στεγαστικα δάνεια......

να επαναλάβω και ας γίνουμε κουραστικός έχουμε μια οικονομία δανεισμένη 300% του ΑΕΠ, ένα κράτος με μεγάλα ελλειματα και ένα μεγαλο τραπεζικό συστημα το οποιο πτώχευσε. Υπαρχει συστηματικο προβλημα μέσα στην οικονομία μας. Το προβλημα μας ειναι μεγάλο και έχουν δικιο και οι ξένοι οικοι και οι αγορές (οσο σκληρο και εαν ακουγεται αυτο) να μας θεωρούν επικύνδινους (βλεπε cds) . Παρόλο που πάρθηκαν κάποια μέτρα προς την σωστή κατέυθηνση δεν θα ειναι αρκετα , κινούμαστε αργά .....κάθε μέρα που παιρνα η ζημια μεγαλώνει......
on 31/03/2012
Kala re file. Diavases katholu ti lei tze o athrwpos pio panw;
Επιλήσμων on 03/04/2012
Αξίζει τον κόπο να ξανα-διαβάσουμε όλοι το εξαιρετικό και τολμηρό άρθρο του κ. Ζαχαριάδη και να προσέξουμε τα σημεία που θίγει, πολύ προσεχτικά.
Οι επενδύσεις από μεγιστάνες Ρώσους, βαθύπλουτους Κινέζους και άλλους nouveau riche είναι φυσικά ευπρόσδεχτες. Όπως θεόσταλτο είναι και το φυσικό αέριο. Αλλά αυτά από μόνα τους δεν είναι αρκετά. For sustained growth more is needed.
Η έλλειψη ενδιαφέροντος σε αυτό το άρθρο, πιθανό να εξηγείται με αυτό που λέει ο κ. Ζαχαριάδης "Εφαρμογή της προσέγγισης αυτής στη Κύπρο θα ανέτρεπε....κατεστημένα και θα ταρακουνούσε βολεμένους σε ημικρατικούς, τράπεζες, δημόσιο, κόμματα και συντεχνίες."

Άκουσα πρόσφατα βουλευτή (αρχηγό μικρού κόμματος), να παραπονιέται ότι σπαταλά την μισή εργάσιμη του μέρα στο να εξυπηρετεί απλούς ανθρώπους (υποθέτω ψηφοφόρους του ή εν δυνάμει ψηφοφόρους του) λόγω του ότι η κρατική μηχανή δεν τους εξυπηρετεί.
Ε, άλλο που δεν θέλει, σκέφτηκα!
Σάββας Τταντής on 09/04/2012
"Πυκνώνουν τα σύννεφα για την κυπριακή οικονομία που δείχνει να βυθίζεται σε ύφεση χωρίς να παρουσιάζει μέχρι στιγμής οιεσδήποτε προοπτικές ανάκαμψης.

Οι πρώτοι μήνες του 2012 είναι απογοητευτικοί καθώς η εγχώρια κατανάλωση παραμένει μουδιασμένη την ίδια στιγμή που βασικοί κλάδοι της οικονομίας εξακολουθούν να συρρικνώνονται. "


το πιό πάνω ειναι άρθρο του stockwatch σήμερα.....



πιο κάτω είναι ένα άρθρο που έγραψα στις 13-1-2012....

Tά ακόλουθα θα συμβούν εντός του 2012.

1. Η ανεργία εώς τον Μάρτιο θά φτάσει το 10%

2. Το δημοσιονομικό έλλειμα για το 2012 θα είναι λίγο πάνω απο 4% και όχι 2.7%. Αρα θα παρθούν και άλλα μέτρα απο την Κυβέρνηση.

3. Τα μη εξυπηρετούντα δάνεια για τις τράπεζες θα περάσουν το 10%.

4. Μέχρι το τέλος του έτους οι τράπεζες θα χρειαστούν και άλλα κεφάλαια (επιπρόσθετα απο τα 3.1 δις που χρειάζονται εως τις 30-6-2012)

5. Εάν δεν ενδιαφερθούν ξένοι καινούργιοι επενδυτές, Η Λαική δεν θα μπορέσει να βρεί τα 2.1 δις που χρειάζετε εώς την 30-6-2012.

6. Θα χρεωκοπήσει ο μεγαλύτερος αριθμός νομικών και φυσικών προσώπων στην Ιστορία (σε συγκριση με προηγούμενα έτη)

7. Το Κούρεμα των Ελληνικών ομολόγων για τους ιδιώτες μόνον το οποίο θα γίνει στις επόμενες εβδομάδες δεν θα είναι αρκετό, είτε θα αυξηθεί η θα συμμετέχουν όλοι, είτε η Ελλάδα θα χρεωκοπήσει. Δέν υπάρχει περίπτωση η Ελλάδα να μην χρεωκοπήσει με βάση τις μέχρι σήμερα αποφάσεις/ μέτρα που τις έχουν επιβληθεί.

8. Η Ιταλία δεν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει το χρέος της απο τις αγορές( άρα θα ζητήσει βοήθεια) αφού λόγο του Ελληνικού κουρέματος, η Ζήτηση για Ευρωπαικά ομόλογα θα μειωθεί σημαντικά



δυστηχώς ένα -ενα απο τα 8 πιο πάνω σημεία επαληθευονται.....

πολύ λίγα πράγματα κάναμε , το προβλημα μας ειναι πολύ μεγάλο, δεν καταλαβαινουμε την σοβαρότηατα της κατάστασης......πάμε σε περιπέτειες....δεν υπάρχει περιπτωση φέτος το έλλειμα να ειναι κάτω απο 3% , το έχω γράψει πολλές φορές.....

πρέπει να παρθούν δυνατά μέτρα , να χρησιμοποιηθουν μεγάλα οπλα...π.χ ταμιο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας όπως το έχω περιγράψει πολλές φορές π.χ οργανισμός χρηματοδοτήσεως στέγης να χρησιμοποιηθει για να διοχετευτει χρήμα μέσα στην αγορά απο το κράτος..........