You are here

Οικονομική κρίση και τα ελληνικά διλήμματα

21/05/2012
Τα αίτια της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης έχουν αναλυθεί πολλάκις.  Προσωπικά, θεωρώ ότι η φιλοσοφία του αγγλοσαξονικού νέο-φιλελεύθερου μοντέλου καπιταλισμού (όπως π.χ. αυτό της Αμερικής), το οποίο προωθεί τα άμεσα κέρδη σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αψηφώντας το οποιοδήποτε κοινωνικό ή άλλο κόστος, αποτελεί την κύρια αιτία για αυτήν.  Το κράτος παρείχε απόλυτη εμπιστοσύνη στις αγορές για την εξομάλυνση οποιωνδήποτε στρεβλώσεων, με αποτέλεσμα τα τοξικά προϊόντα που είχαν κατακλύσει την αγορά να προκαλέσουν την απαρχή της οικονομικής κατάρρευσης.Λόγω της παγκοσμιοποίησης, οι επιδράσεις της οικονομικής κρίσης δεν περιορίστηκαν εντός της Αμερικής.  Η κρίση εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα και στην Ευρώπη και μετατράπηκε σε μία κρίση χρέους σε χώρες που δεν έχουν κατ’ ανάγκη υιοθετήσει το αγγλοσαξονικό μοντέλο.  Κυρίως χτυπήθηκαν εκείνες οι χώρες που έκριναν οι αγορές ως τις πλέον αναξιόπιστες για την αποπληρωμή των συσσωρευμένων εθνικών ελλειμμάτων τους (εξαίρεση αποτελεί η Ιρλανδία).  Δυστυχώς, η χώρα με το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν και παραμένει η Ελλάδα, μια χώρα που κατάφερε μέσα από ένα de facto δικομματικό μεταπολιτευτικό σύστημα να καθιερώσει το ρουσφέτι και την αναξιοκρατία και παράλληλα να αποτρέψει τη δημιουργία κοινωνικής συνείδησης και εθνικής ευθύνης ανάμεσα στους πολίτες της.  Τραγικό αποτέλεσμα των πιο πάνω δεδομένων ήταν το δυσανάλογα τεράστιο κρατικό μόρφωμα που κτίστηκε πάνω σε πήλινα πόδια, με τη φοροδιαφυγή και τη μαύρη παραοικονομία να του στερούν την οποιαδήποτε ουσιαστική οικονομική στήριξη.

Οι κερδοσκόποι χρηματιστές των αγορών εντόπισαν αυτές τις αδυναμίες και αποφάσισαν να κάνουν το δικό τους πάρτυ πάνω σε ένας κράτος που ψυχομαχούσε.  Τα spreads των ελληνικών ομολόγων εκτινάχθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και ως φυσικό επακόλουθο, ακολούθησε ο αποκλεισμός της Ελλάδας από κάθε πηγή δανεισμού.  Η λύση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ήταν πλέον μονόδρομος και το ΔΝΤ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρότειναν το Μνημόνιο ως τη μόνη σανίδα σωτηρίας της χώρας.    

Σαφώς και το Μνημόνιο είναι αυστηρό, απρόσωπο και ιδιαίτερα επίπονο για τους Έλληνες πολίτες, αφού βασίζεται αποκλειστικά σε λογιστικές και μαθηματικές πράξεις και όχι σε συναισθήματα.  Δικαίως οι υποστηρικτές μιας κεϋνσιανής προσέγγισης υπογραμμίζουν την έλλειψη οποιασδήποτε πρόνοιας στο Μνημόνιο για ουσιαστικές αναπτυξιακές δαπάνες, έστω και ως αντάλλαγμα για μια αρχική εφαρμογή των αδυσώπητων μέτρων λιτότητας που αυτό επιβάλλει.  Κάτι τέτοιο θα έδινε, άλλωστε, κίνητρα στο δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό και μια κάποια ελπίδα για μελλοντική ανάκαμψη της χώρας από την άβυσσο στην οποία βρίσκεται τώρα.

Οι εμμονές - κυρίως - των Γερμανών, όμως, δεν επέτρεψαν δυστυχώς να δοθεί αυτή η πολυπόθητη αναπτυξιακή χροιά στο Μνημόνιο, και ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα καλείται σήμερα να εφαρμόσει ένα σχέδιο αυστηρότατης λιτότητας, στο οποίο και η ίδια συμφώνησε, ως αντάλλαγμα για την παροχή δανεισμού που να επιτρέπει στο κράτος - προς το παρόν - να αποφύγει την ανεξέλεγκτη χρεωκοπία.

Με δεδομένες τις υπάρχουσες δεσμεύσεις της Ελλάδας απέναντι στους εταίρους της, οι επιλογές που έχουν μπροστά τους οι Έλληνες πολιτικοί είναι πολύ συγκεκριμένες.  Αν η Ελλάδα εφαρμόσει το Μνημόνιο πιστά για κάποιο διάστημα, τότε θα συνεχίσει να λαμβάνει τις αναγκαίες δόσεις για τη λειτουργία του κράτους και παράλληλα θα τονωθεί η αξιοπιστία της χώρας.  Έτσι θα αυξηθεί επίσης και η διαπραγματευτική ικανότητα της Ελλάδας, ώστε μέσα σε ένα εποικοδομητικό κλίμα να μπορέσει να πιέσει σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για κάποιες συγκεκριμένες αλλαγές που θα έδιναν ανάσα ζωής στον Έλληνα πολίτη.  Από την άλλη, μια ολοκληρωτική και αδιαπραγμάτευτη απόρριψη του Μνημονίου, όπως αυτή διαφημίζεται από τα αντιμνημονιακά κόμματα, θα έθετε σε ξεκάθαρο κίνδυνο το Ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας, κάτι που αρνούνται φυσικά να ομολογήσουν οι λεγόμενοι αντιμνημονιακοί.

Σε προσωπικό επίπεδο, θεωρώ τον Αλέξη Τσίπρα ως τον εν δυνάμει εκφραστή των αντιμνημονιακών.  Είναι δίχως άλλο ένας έξυπνος πολιτικός, με φρέσκες ιδέες και ευαισθησίες, που θεωρητικά αγγίζουν και τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.  Όμως τα όρια μεταξύ ενός λαϊκού ηγέτη κι ενός λαϊκιστή είναι πολύ λεπτά.  Ο κ. Τσίπρας οφείλει, λοιπόν, βάσει των εκλογικών αποτελεσμάτων και της δυναμικής που έχει αποκτήσει ενόψει και της αναμενόμενης επανάληψης των εκλογών στις 17 Ιουνίου, να ακολουθήσει μια πιο ρεαλιστική και ορθολογιστική προσέγγιση και να αποφύγει τους στρουθοκαμηλισμούς και τις μεγάλες δηλώσεις.  Μέσα από τις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, ο κόσμος πέρασε ένα σαφές μήνυμα εναντίον του Μνημονίου, όμως από τις δημοσκοπήσεις δεν φέρεται θετικός στην έξοδο της χώρας από την ΟΝΕ.  Ο κ. Τσίπρας θα πρέπει, συνεπώς, να θέσει ενώπιον του λαού το σενάριο απόρριψης και καταγγελίας τους Μνημονίου στις πραγματικές του διαστάσεις, αφού κάτι τέτοιο θα σημάνει και έξοδο της χώρας από το ευρώ με ότι αρνητικό συνεπάγεται.

Είναι λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, ατόπημα από μέρους του να εκμεταλλεύεται το λαϊκό συναίσθημα του κόσμου που θέλει το ιδεατό, δηλαδή ευρώ χωρίς μνημόνιο.  Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία για ένα αριστερό κόμμα να συμβάλλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση μιας καλύτερης και πιο δίκαιης κοινωνίας και στην ανόρθωση της Ελλάδας.  Οφείλει λοιπόν ο κ. Τσίπρας να μην καταφύγει σε λαϊκίστικες προσεγγίσεις δημαγωγίας που στο παρελθόν εκτίναξαν το δημόσιο χρέος σε τριψήφια επίπεδα σε σχέση με το ΑΕΠ και ουσιαστικά συνετέλεσαν στη διαμόρφωση ενός σαθρού και αναποτελεσματικού κράτους.  Έχει καθήκον να αναγνωρίσει και να σεβαστεί ότι η Ελλάδα είναι μέλος ενός συνόλου κρατών και ότι η απομόνωση και η έξοδος από την Ένωση θα βλάψουν περισσότερο την ίδια, παρά τους υπολοίπους.  Θα μπορούσε μέσα από μία πιο συνετή προσέγγιση να αναδιοργανώσει το ελληνικό κράτος και παράλληλα, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, να συμβάλλει εποικοδομητικά στη διαμόρφωση πολιτικών που να είναι πιο ανθρωποκεντρικές και να περιορίζουν τις πιθανότητες για επανάληψη παρόμοιων κρίσεων στο μέλλον.  Αν θα αδράξει ή όχι, λοιπόν, τη μεγάλη ευκαιρία που του δίνεται, είναι κάτι που θα φανεί στο άμεσο μέλλον…

 Άδωνης Πηγασίου (PhD)

Research Centre

European University Cyprus

Email: [email protected]
17 σχόλια
panayiotis on 21/05/2012
Ο Τσίπρας είναι ο τελευταίος της γενιάς των πολιτικών Ελλάδας όπου για να είσαι πρόεδρος, πρωθυπουργός, βουλευτής, κλπ, έπρεπε να δίνεις προνόμια, κυρίως οικονομικού περιεχομένου, στους πολίτες/πελάτες.

Ο πολιτικός του 2012 και μετέπειτα (σε Ελλάδα και Κύπρο), θα είναι αυτός που θα παίρνει αυτά τα προνόμια από τους πολίτες/πελάτες.

Η μαεστρία θα είναι στο πως να τα παίρνεις και να σου λένε και ευχαριστώ.
Κωνσταντίνος on 21/05/2012
Δυστυχώς στην Ελλάδα ισχύει το ρητό «Να φοβάσαι τους ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα να χάσουν». Στην προκειμένη περίπτωση όμως το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι δεν έχουν να χάσουν τίποτα. Δεν περιμένουν και τίποτα.
Πως θα πείσουν τους συνταξιούχους που παίρνουν κάτω από 200 ευρώ ότι υπάρχει προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον; Πως θα πείσουν μια κοινωνία όπου οργιάζει η ανασφάλιστη εργασία και η ανεργία ξεπέρασε το 22 - 23%, ότι υπάρχει προοπτική;
Και τι διαφορά έχει για τους άνεργους και τους χαμηλόμισθους ότι η Ελλάδα θα βγει από το ευρώ; Τους λένε ότι θα πεινάσουν και ότι θα βιώσουν την εξαθλίωση. Μα πήγαν να δουν πως ζουν αυτοί οι άνθρωποι; Αφού ήδη ζουν σε συνθήκες πείνας και εξαθλίωσης. Αν μάλιστα καταλάβουν ότι με την επιστροφή στην δραχμή θα βιώσουν και οι εύπορες ομάδες του πληθυσμού την κατάντια που ζουν αυτοί σήμερα, ίσως και να θέλουν να επιστρέψει η Ελλάδα στην δραχμή. Έτσι για εκδίκηση σ' αυτούς που τους λένε «μαζί τα φάγαμε» και άλλες τέτοιες εξυπνάδες. Ξέρετε πόσος κόσμος χάρηκε που πήγαν φυλακή ο Τσοχατζόπουλος και ο Εφραίμ;
Η Ευρώπη καθυστέρησε υπερβολικά να πάρει αναπτυξιακά μέτρα για την Ελλάδα. Και η εντύπωση που υπάρχει στον λαό είναι ότι η χώρα δεν βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, όπως πολλοί λένε είτε γιατί ισχύει είτε ως μορφή απειλής. Ο κόσμος αισθάνεται ότι η Ελλάδα είναι σε ελεύθερη πτώση σε ένα βαθύ γκρεμό και το μόνο που θέλουν είναι να πατήσουν στη γη, έστω και στο βάθος του γκρεμού. Χέστηκαν (με το συμπάθειο) τι θα γίνει το ευρώ. Οι ίδιοι ούτε ευρώ έχουν ούτε και δραχμές.
Διευκρινίζω ότι δεν είμαι υπέρ την εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτό θα ήταν η απόλυτη καταστροφή. Αλλά και η Ευρώπη θα πρέπει να κατανοήσει ότι το πρόβλημα για τους Έλληνες δεν είναι η τύχη του ευρώ. Είναι η δική τους επιβίωση και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούν άμεσα.
Athina on 22/05/2012
Κωνσταντίνε θα διαφωνήσω με την τοποθέτηση σου ότι με την επιστροφή στη δραχμή θα πεινάσουν και οι εύπορες οικογένειες.
Οι εύποροι δυστυχώς καραδοκούν - με τις αποταμιεύσεις που έχουν - και τις μετέφεραν από τις ελληνικές τράπεζες αλλού, να αγοράσουν φτηνά την Ελλάδα. Ετσι γίνεται πάντα σε μία κρίση. Οι μεσαίοι και οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι.
Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι μόνο οι εύποροι Ελληνες που καραδοκούν αλλά και οι ξένοι λεφτάδεςς που θα κατασπαράξουν την ομορφότερη χώρα της Ευρώπης.
αθηνα on 21/05/2012
Δυστυχώς οι Ελλαδίτες αδελφοί έχουν χωριστεί σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς.Είναι μεγάλο το δίλημμα,μπρός γκρεμμός και πίσω ρέμα.Πάντως,εγώ προσωπικά,θα ψήφιζα Τσίπρα με το συναίσθημα και Σαμαρά με τη λογική.
Επιλήσμων on 22/05/2012
Αγαπητή Αθηνά, Προχθές μας είπες ότι είσαι ευροσκεπτικίστρια. Τώρα ψηφίζεις Τσίπρα αλλά και Σαμαρά. Μήπως το παίζεις σε διπλό ταμπλό?
"Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν, ή γαρ τον ένα μισήσει και τον έτερον αγαπήσει, ή ενός ανθέξεται και τον έτερον καταφρονήσει", κατά Ματθαίον 6.24.
Αρκετές κυρίες εδώ στή Κύπρο μου είπαν πως εάν ψήφιζαν, σίγουρα θα έδιναν την ψήφο τους στον Τσίπρα. Όταν ρώτησα "γιατί?" μου απάντησαν -"καλά, είσαι στραβός?". Δεν θα το σχολιάσω γιά να μην θεωρηθώ sexist. Προφανώς όμως, δεν ενδιαφέρονται εάν η Ελλάδα επιστρέψει στη δραχμή και ακολουθήσει η Κύπρος με την Λίρα. Οι καταθέσεις των συζύγων τους ευρίσκονται κάπου μεταξύ Ελβετίας και Μονακό. Εσύ όμως γιατί αμφιταλαντεύεσε μεταξύ Τσίπρα και Σαμαρά? Ποιό λογικό μου φαίνεται θα ήταν μεταξύ Τσίπρα και Βενιζέλου. Αλλά το είπε και ο Στράτος Διονυσίου - " της γυναίκας η καρδιά είναι μιά άβυσσος...".

@ κον Πηγασίου. Εσείς κ.Πηγασίου, θέλετε και τον σκύλο χορτάτο και το ψωμί γερό. Θεωρείται ότι ο Τσίπρας έχει την ευκαιρία να κυβερνήση την Ελλάδα, μιάς και τα ποσοστά του ανέβηκαν τόσο θεαματικά και τα προγνωστικά γιά τις 17 Ιούνη του δίνουν περαιτέρω αύξηση, έως και την πρωτιά. Λέτε ότι " αυτή είναι μιά ιστορική ευκαιρία γιά ένα αριστερό κόμμα να συμβάλλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση μιάς καλύτερης και πιό δίκαιης κοινωνίας και στην ανόρθωση της Ελλάδας".
Καί μετά τον καλείται να βάλει νερό στο κρασί του, όσο αφορά το Μνημόνιο, να παύσει δλδ να είναι "αντιμνημονιακός".
Μα κ. Πηγασίου, γιά αυτό ακριβώς τον λόγο έχουν αυξηθεί τα ποσοστά του, και όχι γιατί είναι ευπαρουσίαστος και νεαρός. Στις προηγούμενες εκλογές του 2009, ήταν φυσικά και νεαρώτερος!
Να μην έχουμε αυταπάτες, Τσίπρας και ξερό ψωμί! (Όχι ότι με τους άλλους θα έχουμε παντεσπάνι! - γιά να εξηγούμαι δλδ.).
Άδωνης Πηγασίου on 22/05/2012
Δεκτά τα σχόλια και επέτρεψε μου να εξηγήσω το σκεπτικό μου: Το ΣΥΡΙΖΑ (εν αντιθέσει με τα άλλα δύο πρώην μεγάλα κόμματα) δεν συμμετείχε στη σαπίλα του δικομματισμού που μετά τη διδακτορία ουσιαστικά οδήγησε την Ελλάδα στην καταστροφή.

Είναι λοιπόν η ευκαιρία να μπει μπροστάρης στην αναδιοργάνωση του κράτους και να συμβάλει όντως σε μια πιο δίκαιη και αξιοκρατική κοινωνία. Μπορούσε να κτίσει την προεκλογική του εκστρατεία πάνω σε αυτή τη βάση και όχι πάνω στην απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη απόρριψη του μνημονίου. Το μνημόνιο θα μπορούσε να το χειριστεί πιο διπλωματικά, χωρίς να προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις αυτών που έχουμε ανάγκη για να πληρώνονται οι δόσεις.

Καταλήγει σε λαϊκισμούς όπως τους προηγούμενους και δεν διαφωνώ ότι είναι βάσει αυτών των αντιμνημονιακών εξάρσεων που ανέβασε τόσο τα ποσοστά του. Ο ίδιος το έχει καταλάβει αυτό και για αυτό παραμένει ανένδοτος στις απόψεις του. Ήλπιζα ότι θα φαινόταν πιο σοβαρός αλλά από ότι φαίνεται το έχει καβαλήσει το καλάμι.
αθηνα on 22/05/2012
Επιλήσμονά μου,παρεξήγησες τον τρόπο που το έθεσα το δίλημμα.Αλλά το απάντησες εσύ.Τσίπρας και ξερό ψωμί,όχι βέβαια γιατί είναι όμορφος,εξάλλου δεν είναι του γούστου μου,αλλά επιτέλους κάποιος έπρεπε να πει ένα περήφανο ΟΧΙ στον αργό θάνατο του ελληνικού λαού.Γι'αυτό είπα ότι η καρδιά μου θα ψήφιζε Τσίπρα. Εξάλλου με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.έχω πολλές διαφορές στα εθνικά θέματα και για τους λαθρομετανάστες.Θα μπορούσα να ψήφιζα και τους Ανεξάρτητους Ελληνες του Καμμένου,που είναι ένα κεντροδεξιό κόμμα,και επίσης αντι-μνημονιακοί.
phylarchus on 21/05/2012
Σε σημερινή πολυσέλιδη συνέντευξή του στο "Spiegel" ο Πώλ Κρούγκμαν λέει ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ είναι αναπόφευκτη.
Επαμεινώνδας on 21/05/2012
"η φιλοσοφία του αγγλοσαξονικού νέο-φιλελεύθερου μοντέλου καπιταλισμού";

Και τι φταίει ο καπιταλισμός αν οι Ευρωπαίοι υιοθέτησαν ενιαίο νόμισμα ενάντια σε κάθε οικονομική λογική και αν η Ελλάδα είναι ένα αποτυχημένο κράτος;

Ένας είναι ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός/καπιταλισμός/νεοφιλελευθερισμός.

(διαγράψτε ανάλογα με τη δεκαετία).
Παντελής Παντελή on 22/05/2012
Το σύστημα, έτσι δουλεύει...

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=uF-48iEPqqg#!
VS on 21/05/2012
Ένα από τα μεγαλύτερα κατά την άποψη μου προβλήματα της κοινωνίας μας σήμερα αποτελεί η ΑΓΝΟΙΑ και η ΑΜΑΘΕΙΑ της συντριπτικής μερίδας του πλυθησμού σε θέματα βασικών οικονομικών. Στην εν λόγω κατηγορία άτομών περιλαμβάνονται όχι μόνο οι απλοί πολίτες μιας χώρας άλλα δυστυχώς και η πλειονότητα των πολιτικών που κυβερνούν. Μου προκαλεί εντύπωση το πόσο χαμηλού επιπέδου (σχεδόν ανύπαρκτού) είναι οι γνώσεις ακόμα και των 'επαγγελματιων' της κοινωνίας μας (πολιτικών / τραπεζιτικών / δικηγόρων / λογιστών κτλ κτλ κτλ) σε θέματα ΒΑΣΙΚΩΝ οικονομικών. Περισσότερη εντύπωση μου προκαλεί η 'αδιαφορία΄ και η 'αναβλητικότητα' που επιδικνύεί ο περισσότερος κόσμος στο να προσπαθήσει να αυτόδιδαχθεί κάποια απλά πράγματα πέρι οικονομικών για να είναι σε θέση να κρίνει αντικειμενικά, αποτελεσματικά και προπάντων να συνεισφέρει επικοδομιτικά στην κοινωνία.

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα (γνώσεις περι οικονομικών θεμάτων) η εύκολη λύση για τους περισσότερους μας είναι να στηριζόμαστε στην τακτική του 'κουτσομπολίου' και του 'καφενείου' για άντληση κάποιων πληροφοριών, τις οποίες μετά αναπαράγουμε με την σειρά μας χώρις να έχουμε ουδεμία αντίληψη του αντικειμένου του οποίου συζητούμε.

Τα οικονομικά είναι μια επιστήμη που βασίζεται στη απλή λογική και η οποία συνδέεται άμεσα με την ψυχολογία της ανθρώπινης φύσης και στον τρόπο λειτουργείας της κοινωνίας μας. Θεωρώ μειονέκτημα για τον οποιδήποτε απλό άνθρωπο να μην έχει γνώσεις ΒΑΣΙΚΩΝ οικομικών ενώ παράλληλα το θεωρώ εγκλημα για οποιοδήποτε πολιτικό (ή και τραπεζικό) δηλαδή άτομα που με τις πράξεις τους επηρεάζουν άμεσα τις ζωές άλλων.

Η πιο πάνω είναι μια προσωπική επισύμανση που απλώς ήθελα να αναφέρω.

Σε ένα διαφορετικό θέμα μπορεί κάποιος να μου εξηγήσει με απλά λόγια ακριβώς ποία είναι αυτά τα 'αναπτυξιακά μέτρα' τα οποία οι πλείστοι πολιτικοί και 'οικονομολογοι' επαναλαμβάνουν κατ' επανάληψη σαν ευαγγέλιο το τελευτάιο διάστημα? Μπόρει κάποιος να μου πεί με ποιό πρακτικό τρόπο αυτά θα υλοποιηθούν? Και πως αυτό θα λύσει τα προβλήματα που υπάρχουν? Σε μια κοινωνία βυθισμένη στα ΧΡΕΗ (τόσο σε ιδιωτικό επίπεδο όσο και σε δημόσιο) με τους ΤΟΚΟΥΣ να συσσωρεύονται ασταμάτητα?

Ως ένα καταληκτικό και γενικό σχόλιο, θεωρώ ότι δυστυχώς ζούμε στην εποχή όπου o κακός (η προβληματικός) σχεδιασμός του συστήματος έχει φτάσει στα όρια της κατάρευσης (θεωρώ ότι κάποιος για να ανακαλύψει πραγματικά την ΡΙΖΑ του πρόβληματος θα πρέπει να ανατρέξει μεταξύ άλλων στις ακόλουθες ορολογίες fractional reserve banking, fiat currencies, central banks, big goverments, deposit guaranteeσ etc etc).

Δυστυχώς κατά την άποψη μου αυτό που ζούμε σήμερα και στα επόμενα 20-30 χρόνια είναι η κατάρευση ενος οικονομικού συστήματος το οποίο ήταν ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΟ από την γέννηση του. Δεν υπαρχουν εύκολες λύσεις.. το πιο πάνω σενάριο έχει διαδραματιστεί παμπολλές φορές στην ιστοριά της ανθρωπότητας... είναι στη φύση του ανθρώπου να οδηγεί τον εαυτό του στη καταστροφή.. το θετικό είναι ότι μετά την καταστροφή γεννιεται πάντα κάτι καλύτερο..
WiC on 22/05/2012
Ενώ εσύ που από ότι φαίνεται είσαι της Αυστριακής σχολής κατέχεις, ε;
VS on 22/05/2012
Γιατί ρε φίλε πρέπει να είμαι συγκεκριμένης σχολής για να μπορώ να καταλάβω την ουσία του προβλήματος?

Νομίζω ότι τουλάχιστον τα βασικά κατέχω τα.. κάποιες βασικές γνώσεις σε συνδιασμό με απλή κοινή λογική (χωρίς οποιεσδηποτε προκαταλήψεις) νομίζω είναι αρκετα για τον οποιονδηποτε για να καταλάβει το τι συμβαίνει στην οικονομία και την κοινωνία μας σήμερα...
ARGYRIA on 22/05/2012
The Greek debt was and remains unsustainable.
Forcing austerity measures without development was/is the perfect recipe for disaster.

I believe that both the Papandreou government and the Papademou government failed to negotiate the terms of the debt restructuring so as to avoid the disaster facing Greece today.

The crisis facing Greece today is the making of their own creditors coupled with the support of the Greek politicians. They knew that the debt was unsustainable, yet they went full force ahead implementing ..as a result, they struggled the economy.

The EU is failing too. Without a unitary fiscal and monetary policy, the weaker economies of the member states will be facing one crisis after another. I am afraid that unless the EU decides to issue trillions and trillions of debt - EUROBONDS - there is no immediate solution.

Unlike the USA, the EU is not a federation. Therefore, from a legal stand point it is impossible to implement the Eurobond fast enough to avert contagion.
panayiotis on 22/05/2012
Που είδες το full force ahead implementing;

Το μνημόνιο περιλαμβάνει και θετικά σημεία, ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα.

Έχω και μεγάλο πρόβλημα με την λέξη ανάπτυξη. Ανάπτυξη για ποιούς; Δεν θα ήταν καλύτερο να λέγαμε περισσότερη κερδοφορία ή περισσότερη εργοδότηση; Τι σημαίνει τελικά ανάπτυξη και ποιοί θα κερδίσουν που με τόση μεγάλη ευκολία όλοι την αναφέρνουν;
Σάββας Τταντής on 22/05/2012
VS and ARGYRIA, well said.
Equqlizer on 22/05/2012
Greece is going through a much needed cleansing process. Cleansing of its finances and cleansing of a higly corrupted political system. Unfortunately the party is over and the bill needs to be paid, one way or another. Unfortunately, in their rush to fix a problem, the solutions applied are vertical and in a lot of cases unfair. The people are paying for the mistakes of their leaders. This is a hard landing but Greece has an opportunity to emerge stronger by building its future on a much more solid ground. The times of easy solutions with abundant credit are long gone. The Greek state was little more than a vehicle through which the politicians oferred jobs to buy votes in order to stay in power and have access to public goods that could be used for their personal benefit, and to sustain power. Once the Europeans (Germans) are convinced that the Greeks mean business in getting their house in order, then they will spend more money for growth. Unfortunately the Greeks have not done much to fix the state yet. All they did is to collect the most easily collectible (pensions, taxes). The state is still too corrupt to function properly and the focus remains on how to preserve the special rigts and privilliges they unfairly gained over the years. Eurozone will also have to finish a half done job and normalize fiscal policy that is fair across members. I don't see Euroonds any time soon, as the German voters are not raedy to open their wallets. But another writedown/haircut of the Greek debt is inevitable, with or without the Euro. It is going to be a long and bumpy ride and on the possibilities of an accident along the way are high. Lets hope that the will for the European Project will prevail and a stronger Europe and a stronger Greece will eventually emerge.