Περί Ηλεκτρικής Ενέργειας – «Η δαμόκλειος σπάθη μιας μονοδιάσταστης λογιστικής προσέγγισης»
30/11/2012
Δυστυχώς η δυσμενής οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας, προκρίνει μονοδιάσταστες προσεγγίσεις σε θέματα που ευρύτερα αφορούν στην ηλεκτρική ενέργεια. Στις πλείστες των περιπτώσεων οι προσεγγίσεις αυτές δημιουργούν απλά και μόνο εντυπώσεις. Εντυπώσεις καθόλου άσχετες με τη γενικότερη αντίληψη της κοινωνίας περί ηλεκτρικής ενέργειας η οποία εξαντλείται κυρίως σε λογιστικές προσεγγίσεις παρακάμπτοντας τεχνικές πραγματικότητες και δυσκολίες. Η οικονομική διάσταση των περί ηλεκτρικής ενέργειας ζητημάτων είναι όντως σημαντική, αλλά καθόλου επικοδομητική όταν διεξάγεται μόνο με λογιστικές αλχημείες. Αποτελεί λοιπόν επιτακτική ανάγκη οι όποιες συζητήσεις, σχεδιασμοί αλλά και κριτική να διεξάγονται υπό το πρίσμα της ιδιαιτερότητας του σύστηματος Ηλεκτρικής Ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι ιδιαιτερότητες αυτές συνοψίζονται σε γενικές γραμμές στην απομονωμένη φύση του συστήματος, στη γεωγραφική συγκέντρωση των σταθμών παραγωγής ενέργειας, στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για ενσωμάτωση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), στη δυσκολία διαχείρισης αιολικής ηλεκτροπαραγωγής, στη δυσκολία διαχείρισης άεργου ισχύος σε περιόδους χαμηλής ζήτησης κ.α. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πάνω ιδιαιτερότητες παρατείθεται μια σειρά από επιμέρους σκέψεις αναφορικά με ζητήματα που απασχόλησαν κατά καιρούς την επικαιρότητα:
Καθορισμός Τιμολογίων Ηλεκτρικής Ενέργειας
Ο καθορισμός των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας επηρεάζεται από αριθμό παραγόντων, οι οποίοι σταθμίζονται και συνδυάζονται αθροιστικά άμεσα ή έμμεσα (π.χ. τιμές και είδος καυσίμων, αποδοτικότητα μηχανών παραγωγής, στρεφόμενη εφεδρεία, επιβάρυνση για Α.Π.Ε., επιβάρυνση για εκπομπές θερμοκηπιακών αερίων, είδος φορτίου εξυπηρέτησης (βιομηχανικο, εμπορικό κτλ), διάρκεια και ώρα εξυπηρέτησης καταναλωτών, χρήση δικτύου κ.α. Είναι γεγονός παραδεκτό ότι, οι τιμές των καυσίμων επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις διατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος. Όμως μια μονοδιάσταση (λογιστική) εξήγηση του συσχετισμού της τιμής αγοράς καυσίμου με την τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ενδείκνυται κατά την προσωπική μου άποψη. Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την τιμή πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος είναι μάλλον αρκετοί, καθόλου στατικοί και σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς υπό συνεχή διερεύνηση.
Συγκριτική αξιολόγηση των τιμολογίων της ΑΗΚ με τιμολόγια άλλων συστημάτων (χωρών)
Οι ιδιαιτερότητες του συστήματος της Κύπρου αναπόφευκτα προσθέτουν στο ύψος των διατιμήσεων. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε συγκριτική αξιολόγηση με τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας άλλων χωρών θα πρέπει να επιχειρηθεί μέσω συγκεκριμένων δεικτών αντιστάθμισης των εν λόγω ιδιαιτεροτήτων. Αυτοί οι δείκτες είναι δυνατό να προκύψουν μέσα από μια ιδιότυπη διελκυστίνδα, μεταξύ των αναγκαίων τεχνικών χαρακτηριστικών λειτουργίας (για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του συστήματος) αφενός και των συνεπακόλουθων οικονομικών επιβαρύνσεων αφετέρου.
Αυτοπαραγωγή για κάλυψη ίδιων αναγκών και «ξεφούσκωμα» λογαριασμών
Επι του παρόντος, η ΑΗΚ και η Τσιμεντοποιία Βασιλικού Δημόσια Εταιρεία Λτδ είναι οι μόνοι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από γεννήτριες συμβατικών καυσίμων. Η Εταιρεία Τσιμεντοποιία Βασιλικού, ως ανεξάρτητος παραγωγός, παράγει μόνο μέρος των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια και το υπόλοιπο το προμηθεύεται από την ΑΗΚ, γι’ αυτό και ορίζεται ως «αυτοπαραγωγός» - δηλαδή δεν εξάγει ηλεκτρική ενέργεια προς το δίκτυο. Συμπερασματικά προκύπτει ότι, θα μπορούσε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο «αυτοπαραγωγής» και από άλλες βιομηχανικές μονάδες, με την αξιοποίηση δικών τους συμβατικών γεννητριών. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η «αυτοπαραγωγή» δεν θα πρέπει να διεξάγεται αυθαίρετα. Θα πρέπει να δημιουργηθεί, εάν δεν υπάρχει, θεσμοθετημένο πλαίσιο που να διέπει την «αυτοπαραγωγή» τόσο σε επίπεδο χρονικό (πότε και για πόσο χρόνο διαρκεί η «αυτοπαραγωγή») όσο και τοπολογικό (πιο κομμάτι του δικτύου «αποφορτώνεται» λόγω «αυτοπαραγωγής»). Υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορούσε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο, η «αυτοπαραγωγή» να θεωρηθεί σαν «virtual capacity credit». Δηλαδη ως μια εικονική πίστωση ισχύος (σε ημερήσια βάση) η οποία έμμεσα θα εξυπηρετεί το δίκτυο μεταφοράς, τους καταναλωτές αλλά και τους ίδιους τους παραγωγούς - με ό,τι αυτό οικονομικά συνεπάγεται.
Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας και Θεσμική Θωράκιση Φυσικών Μονοπωλίων.
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο στηρίζεται στην ύπαρξη διμερών συμβολαίων (bilateral contracts) τα οποία προκύπτουν με τη διαδικασία προσφορών. Ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (Δ.Σ.Μ.) υποχρεούται να στηρίζει και να προωθεί τη πρόσβαση όλων των νόμιμων παραγωγών και προμηθευτών ηλεκτρισμού στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Σύμφωνα με τον Δ.Σ.Μ. η φιλευθεροποίηση της αγοράς θα επιτευχθεί σε τρία στάδια μέχρι το 2015. Εκκρεμούν ακόμα θέματα που αφορούν στον καθορισμό και οριοθέτηση της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η οποία πιθανόν θα συντείνει στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικής αγοράς. Θα πρέπει όμως παράλληλα να επιδιωχθεί ο σταδιακός αλλά ουσιαστικός διαχωρισμός των κλάδων της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Μ’ αυτό τον τρόπο ο κλάδος της παραγωγής θα μπορεί να συμμετέχει αποκλειστικά στην ανταγωνιστική αγορά. Παράλληλα η μεταφορά και η διανομή, ως φυσικά μονοπώλια, θα πρέπει να θωρακιστούν θεσμικά με σκοπό να διασφαλίσουν την ανάπτυξη των μελλοντικών δικτύων με πολλαπλούς παραγωγούς και διείσδυση Α.Π.Ε.
Μέγιστο Επιτρεπτό Ποσοστό Διείσδυσης ΑΠΕ στο Δίκτυο Η.Ε.
Όσο αφοράστο μέγιστο επιτρεπτό ποσοστό εγκατεστημένης ισχύς Α.Π.Ε (% MW) στο υφιστάμενο δίκτυο Η.Ε, το τοπίο παραμένει θολό. Το ποσοστό αυτό πρέπει να αντιστοιχεί σε τέτοιο επίπεδο ώστε, τόσο οι δείκτες αξιοπιστίας για αδιάλειπτη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και η βέλτιστη οικονομική λειτουργία του συστήματος να ικανοποιούνται. Η μείωση του κεφαλαιουχικού κόστους εγκατάστασης Α.Π.Ε αλλά και το οικονομικό κίνητρο του Net Metering δεν πρέπει να δικαιολογούν από μόνα τους την επίσπευση μιας άτακτης και αλόγιστης εγκατάστασης Α.Π.Ε. Σημαντικά στοιχεία που χρήζουν διερεύνησης και πιθανόν να καθορίσουν αυτό το μέγιστο ποσοστό είναι η γεωγραφική κατανομή διαφόρων τεχνολογιών Α.Π.Ε. η οποία θα πρέπει να λάβει υπόψη α) την τοπολογία του υφιστάμενου συστήματος Η.Ε, β) τη γεωγραφική συγκέντρωση των συμβατικών σταθμών παραγωγής στις νοτιοανατολικές ακτές του νησιού και γ) τον καταμερισμό/ανάγκες φορτίου ανά περιοχή. Ως εκ τούτου το βέλτιστο ενεργειακό μίγμα από συμβατικές πηγές και Α.Π.Ε. θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί με επιπρόσθετα τεχνικά κριτήρια. Θα πρέπει επίσης να γίνει προσπάθεια καταμερισμού του κόστους των επικουρικών υπηρεσίων (για διατήρηση σταθερής τάσης και συχνότητας) αλλά και του κόστους διατήρησης της απαραίτητης εφεδρείας. Με αυτό τον τρόπο θα προαχθεί η συνευθύνη στην εύρυθμη λειτουργία του συστήματος από όλους τους ενδιαφερόμενους.
Χαράλαμπος Α. Χαραλάμπους
Επίκουρος Καθηγητής Συστημάτων Ηλεκτρικής Ισχύος,
Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Καθορισμός Τιμολογίων Ηλεκτρικής Ενέργειας
Ο καθορισμός των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας επηρεάζεται από αριθμό παραγόντων, οι οποίοι σταθμίζονται και συνδυάζονται αθροιστικά άμεσα ή έμμεσα (π.χ. τιμές και είδος καυσίμων, αποδοτικότητα μηχανών παραγωγής, στρεφόμενη εφεδρεία, επιβάρυνση για Α.Π.Ε., επιβάρυνση για εκπομπές θερμοκηπιακών αερίων, είδος φορτίου εξυπηρέτησης (βιομηχανικο, εμπορικό κτλ), διάρκεια και ώρα εξυπηρέτησης καταναλωτών, χρήση δικτύου κ.α. Είναι γεγονός παραδεκτό ότι, οι τιμές των καυσίμων επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις διατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος. Όμως μια μονοδιάσταση (λογιστική) εξήγηση του συσχετισμού της τιμής αγοράς καυσίμου με την τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ενδείκνυται κατά την προσωπική μου άποψη. Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την τιμή πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος είναι μάλλον αρκετοί, καθόλου στατικοί και σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς υπό συνεχή διερεύνηση.
Συγκριτική αξιολόγηση των τιμολογίων της ΑΗΚ με τιμολόγια άλλων συστημάτων (χωρών)
Οι ιδιαιτερότητες του συστήματος της Κύπρου αναπόφευκτα προσθέτουν στο ύψος των διατιμήσεων. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε συγκριτική αξιολόγηση με τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας άλλων χωρών θα πρέπει να επιχειρηθεί μέσω συγκεκριμένων δεικτών αντιστάθμισης των εν λόγω ιδιαιτεροτήτων. Αυτοί οι δείκτες είναι δυνατό να προκύψουν μέσα από μια ιδιότυπη διελκυστίνδα, μεταξύ των αναγκαίων τεχνικών χαρακτηριστικών λειτουργίας (για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του συστήματος) αφενός και των συνεπακόλουθων οικονομικών επιβαρύνσεων αφετέρου.
Αυτοπαραγωγή για κάλυψη ίδιων αναγκών και «ξεφούσκωμα» λογαριασμών
Επι του παρόντος, η ΑΗΚ και η Τσιμεντοποιία Βασιλικού Δημόσια Εταιρεία Λτδ είναι οι μόνοι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από γεννήτριες συμβατικών καυσίμων. Η Εταιρεία Τσιμεντοποιία Βασιλικού, ως ανεξάρτητος παραγωγός, παράγει μόνο μέρος των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια και το υπόλοιπο το προμηθεύεται από την ΑΗΚ, γι’ αυτό και ορίζεται ως «αυτοπαραγωγός» - δηλαδή δεν εξάγει ηλεκτρική ενέργεια προς το δίκτυο. Συμπερασματικά προκύπτει ότι, θα μπορούσε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο «αυτοπαραγωγής» και από άλλες βιομηχανικές μονάδες, με την αξιοποίηση δικών τους συμβατικών γεννητριών. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η «αυτοπαραγωγή» δεν θα πρέπει να διεξάγεται αυθαίρετα. Θα πρέπει να δημιουργηθεί, εάν δεν υπάρχει, θεσμοθετημένο πλαίσιο που να διέπει την «αυτοπαραγωγή» τόσο σε επίπεδο χρονικό (πότε και για πόσο χρόνο διαρκεί η «αυτοπαραγωγή») όσο και τοπολογικό (πιο κομμάτι του δικτύου «αποφορτώνεται» λόγω «αυτοπαραγωγής»). Υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορούσε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο, η «αυτοπαραγωγή» να θεωρηθεί σαν «virtual capacity credit». Δηλαδη ως μια εικονική πίστωση ισχύος (σε ημερήσια βάση) η οποία έμμεσα θα εξυπηρετεί το δίκτυο μεταφοράς, τους καταναλωτές αλλά και τους ίδιους τους παραγωγούς - με ό,τι αυτό οικονομικά συνεπάγεται.
Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας και Θεσμική Θωράκιση Φυσικών Μονοπωλίων.
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο στηρίζεται στην ύπαρξη διμερών συμβολαίων (bilateral contracts) τα οποία προκύπτουν με τη διαδικασία προσφορών. Ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (Δ.Σ.Μ.) υποχρεούται να στηρίζει και να προωθεί τη πρόσβαση όλων των νόμιμων παραγωγών και προμηθευτών ηλεκτρισμού στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Σύμφωνα με τον Δ.Σ.Μ. η φιλευθεροποίηση της αγοράς θα επιτευχθεί σε τρία στάδια μέχρι το 2015. Εκκρεμούν ακόμα θέματα που αφορούν στον καθορισμό και οριοθέτηση της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η οποία πιθανόν θα συντείνει στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικής αγοράς. Θα πρέπει όμως παράλληλα να επιδιωχθεί ο σταδιακός αλλά ουσιαστικός διαχωρισμός των κλάδων της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Μ’ αυτό τον τρόπο ο κλάδος της παραγωγής θα μπορεί να συμμετέχει αποκλειστικά στην ανταγωνιστική αγορά. Παράλληλα η μεταφορά και η διανομή, ως φυσικά μονοπώλια, θα πρέπει να θωρακιστούν θεσμικά με σκοπό να διασφαλίσουν την ανάπτυξη των μελλοντικών δικτύων με πολλαπλούς παραγωγούς και διείσδυση Α.Π.Ε.
Μέγιστο Επιτρεπτό Ποσοστό Διείσδυσης ΑΠΕ στο Δίκτυο Η.Ε.
Όσο αφοράστο μέγιστο επιτρεπτό ποσοστό εγκατεστημένης ισχύς Α.Π.Ε (% MW) στο υφιστάμενο δίκτυο Η.Ε, το τοπίο παραμένει θολό. Το ποσοστό αυτό πρέπει να αντιστοιχεί σε τέτοιο επίπεδο ώστε, τόσο οι δείκτες αξιοπιστίας για αδιάλειπτη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και η βέλτιστη οικονομική λειτουργία του συστήματος να ικανοποιούνται. Η μείωση του κεφαλαιουχικού κόστους εγκατάστασης Α.Π.Ε αλλά και το οικονομικό κίνητρο του Net Metering δεν πρέπει να δικαιολογούν από μόνα τους την επίσπευση μιας άτακτης και αλόγιστης εγκατάστασης Α.Π.Ε. Σημαντικά στοιχεία που χρήζουν διερεύνησης και πιθανόν να καθορίσουν αυτό το μέγιστο ποσοστό είναι η γεωγραφική κατανομή διαφόρων τεχνολογιών Α.Π.Ε. η οποία θα πρέπει να λάβει υπόψη α) την τοπολογία του υφιστάμενου συστήματος Η.Ε, β) τη γεωγραφική συγκέντρωση των συμβατικών σταθμών παραγωγής στις νοτιοανατολικές ακτές του νησιού και γ) τον καταμερισμό/ανάγκες φορτίου ανά περιοχή. Ως εκ τούτου το βέλτιστο ενεργειακό μίγμα από συμβατικές πηγές και Α.Π.Ε. θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί με επιπρόσθετα τεχνικά κριτήρια. Θα πρέπει επίσης να γίνει προσπάθεια καταμερισμού του κόστους των επικουρικών υπηρεσίων (για διατήρηση σταθερής τάσης και συχνότητας) αλλά και του κόστους διατήρησης της απαραίτητης εφεδρείας. Με αυτό τον τρόπο θα προαχθεί η συνευθύνη στην εύρυθμη λειτουργία του συστήματος από όλους τους ενδιαφερόμενους.
Χαράλαμπος Α. Χαραλάμπους
Επίκουρος Καθηγητής Συστημάτων Ηλεκτρικής Ισχύος,
Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πανεπιστήμιο Κύπρου.
7 σχόλια
on 30/11/2012
Το θέμα είναι ενδιαφέρον. Eίναι καιρός να ασχοληθούμε πολύ σοβαρά με τα νεότερα τεχνικά στοιχεία που καθορίζουν την ενεργειακή κατάσταση και έτσι περισσότερο από κάθε τι άλλο την οικονομική εξέλιξη της χώρας μας.
Έτσι κάτι που θα ήθελα πολύ να διάβαζα θα ήταν μια μελέτη-ανάλυση που να επεξεργαζόταν όχι μόνο τις παρούσες τεχνικές συνθήκες και δεδομένα αλλά κυρίως τις επερχόμενες λόγω της σχεδόν σίγουρα διαγραφόμενης εξεύρεσης φυσικού αερίου. Αυτό το γεγονός θα είναι τόσο επαναστατικό, που θα αλλάξει για πολλές δεκαετίες τον τρόπο σκέψης σχετικά με τα ενεργειακά μας δεδομένα. Η Κύπρος θα μπορούσε να καταστεί ένας κατ' εξοχήν εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως προς την Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να απασχολήσει λοιπόν έντονα τους τεχνικούς αλλά και τους οικονομολόγους μας είναι
1. Οι πιθανοί τρόποι και συνθήκες/προϋποθέσεις εξαγωγής αλλά και πώλησης ή εκποίησης του φυσικού αερίου
2. Οι μεταβαλλόμενες τεχνολογικές εξελίξεις και πώς αναμένεται να επηρεάσουν την εκμετάλλευση και εκποίηση του αερίου μας.
3. Οι διεθνείς ανάγκες σε καύσιμα/ενέργεια και σε ποια μορφή θα είναι οικονομικά εφικτό ή μακροχρόνια πιο συμφέρον να διατεθεί το αέριο μας στο εξωτερικό.
4. Η εκπόνηση feasibility studies για τα διάφορα κόστη που θα προκύψουν από τις εγκαταστάσεις και τη συνολική αναγκαία επένδυση για την κάθε μορφή εκποίησης του αερίου που προσφέρεται (πιεσμένο αέριο με αγωγούς ή υγροποιημένο αέριο και μεταφορά σε ειδικά πλοία ή ηλεκτρισμός με παραγωγή σε ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς και εξαγωγή με υπόγεια καλώδια).
5. Πιθανά συναφή οικονομικά και περιβαλλοντολογικά πλεονεκτήματα ή προβλήματα που προκύπτουν από τη μια ή την άλλη μορφή εκποίησης του φυσικού αερίου (π. χ. πλεονέκτημα της επί τόπου καύσης του αερίου προς παραγωγή ηλεκτρισμού λόγω μεοωμένου κόστους μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις έναντι μεταφοράς αερίου συμπιεσμένου ή υγροποιημένου όπως και το πλεονέκτημα καταβύθισης τού με την καύση παραγόμενου διοξειδίου του άνθρακα στα θαλάσσια πηγάδια).
Σχετικά με τα πιο πάνω ιδέ π. χ.:
1) http://www.economist.com/printedition/specialreports?year[value][year]=2012&category6986
2) http://ccs101.ca/assets/Documents/relatedlinks/ccs_brochure.pdf
Έτσι κάτι που θα ήθελα πολύ να διάβαζα θα ήταν μια μελέτη-ανάλυση που να επεξεργαζόταν όχι μόνο τις παρούσες τεχνικές συνθήκες και δεδομένα αλλά κυρίως τις επερχόμενες λόγω της σχεδόν σίγουρα διαγραφόμενης εξεύρεσης φυσικού αερίου. Αυτό το γεγονός θα είναι τόσο επαναστατικό, που θα αλλάξει για πολλές δεκαετίες τον τρόπο σκέψης σχετικά με τα ενεργειακά μας δεδομένα. Η Κύπρος θα μπορούσε να καταστεί ένας κατ' εξοχήν εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως προς την Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να απασχολήσει λοιπόν έντονα τους τεχνικούς αλλά και τους οικονομολόγους μας είναι
1. Οι πιθανοί τρόποι και συνθήκες/προϋποθέσεις εξαγωγής αλλά και πώλησης ή εκποίησης του φυσικού αερίου
2. Οι μεταβαλλόμενες τεχνολογικές εξελίξεις και πώς αναμένεται να επηρεάσουν την εκμετάλλευση και εκποίηση του αερίου μας.
3. Οι διεθνείς ανάγκες σε καύσιμα/ενέργεια και σε ποια μορφή θα είναι οικονομικά εφικτό ή μακροχρόνια πιο συμφέρον να διατεθεί το αέριο μας στο εξωτερικό.
4. Η εκπόνηση feasibility studies για τα διάφορα κόστη που θα προκύψουν από τις εγκαταστάσεις και τη συνολική αναγκαία επένδυση για την κάθε μορφή εκποίησης του αερίου που προσφέρεται (πιεσμένο αέριο με αγωγούς ή υγροποιημένο αέριο και μεταφορά σε ειδικά πλοία ή ηλεκτρισμός με παραγωγή σε ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς και εξαγωγή με υπόγεια καλώδια).
5. Πιθανά συναφή οικονομικά και περιβαλλοντολογικά πλεονεκτήματα ή προβλήματα που προκύπτουν από τη μια ή την άλλη μορφή εκποίησης του φυσικού αερίου (π. χ. πλεονέκτημα της επί τόπου καύσης του αερίου προς παραγωγή ηλεκτρισμού λόγω μεοωμένου κόστους μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις έναντι μεταφοράς αερίου συμπιεσμένου ή υγροποιημένου όπως και το πλεονέκτημα καταβύθισης τού με την καύση παραγόμενου διοξειδίου του άνθρακα στα θαλάσσια πηγάδια).
Σχετικά με τα πιο πάνω ιδέ π. χ.:
1) http://www.economist.com/printedition/specialreports?year[value][year]=2012&category6986
2) http://ccs101.ca/assets/Documents/relatedlinks/ccs_brochure.pdf
on 30/11/2012
Κύριε καθηγητά,
Θα αναφερθώ σε 2 σημεία στο άρθρο σας στα οποία θα ήθελα περισσότερη ανάλυση αν γίνεται δίοτι δεν είμαι ειδικός στο θέμα και ομολογό οτι δυσκολεύτικα να καταλάβω το μεγαλύτερο μέρος του άρθρου.
""Όμως μια μονοδιάσταση (λογιστική) εξήγηση του συσχετισμού της τιμής αγοράς καυσίμου με την τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ενδείκνυται κατά την προσωπική μου άποψη. ""
Μπορείτε να μας παρουσιάσετε ένα πιο σωστό τρόπο συσχέτισης των αυξομειώσεων των τιμών τις οποίες να μπορεί να αντιληφθεί και ο απλός πολίτης που το μόνο που βλέπει είναι το ποσό που πληρώνει;
""Κατά συνέπεια οποιαδήποτε συγκριτική αξιολόγηση με τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας άλλων χωρών θα πρέπει να επιχειρηθεί μέσω συγκεκριμένων δεικτών αντιστάθμισης των εν λόγω ιδιαιτεροτήτων. Αυτοί οι δείκτες είναι δυνατό να προκύψουν μέσα από μια ιδιότυπη διελκυστίνδα, μεταξύ των αναγκαίων τεχνικών χαρακτηριστικών λειτουργίας (για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του συστήματος) αφενός και των συνεπακόλουθων οικονομικών επιβαρύνσεων αφετέρου.""
Μπορείτε να μας παρουσιάσετε αυτούς τους δείκτες και να συγκρίνετε τα τιμολόγια της ΑΗΚ με άλλες χώρες και να μας πείτε αν γίνεται σωστή κοστολόγηση και αν όντως πληρώνουμε αυτό που πρέπει;
Ευχαριστώ
Θα αναφερθώ σε 2 σημεία στο άρθρο σας στα οποία θα ήθελα περισσότερη ανάλυση αν γίνεται δίοτι δεν είμαι ειδικός στο θέμα και ομολογό οτι δυσκολεύτικα να καταλάβω το μεγαλύτερο μέρος του άρθρου.
""Όμως μια μονοδιάσταση (λογιστική) εξήγηση του συσχετισμού της τιμής αγοράς καυσίμου με την τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ενδείκνυται κατά την προσωπική μου άποψη. ""
Μπορείτε να μας παρουσιάσετε ένα πιο σωστό τρόπο συσχέτισης των αυξομειώσεων των τιμών τις οποίες να μπορεί να αντιληφθεί και ο απλός πολίτης που το μόνο που βλέπει είναι το ποσό που πληρώνει;
""Κατά συνέπεια οποιαδήποτε συγκριτική αξιολόγηση με τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας άλλων χωρών θα πρέπει να επιχειρηθεί μέσω συγκεκριμένων δεικτών αντιστάθμισης των εν λόγω ιδιαιτεροτήτων. Αυτοί οι δείκτες είναι δυνατό να προκύψουν μέσα από μια ιδιότυπη διελκυστίνδα, μεταξύ των αναγκαίων τεχνικών χαρακτηριστικών λειτουργίας (για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του συστήματος) αφενός και των συνεπακόλουθων οικονομικών επιβαρύνσεων αφετέρου.""
Μπορείτε να μας παρουσιάσετε αυτούς τους δείκτες και να συγκρίνετε τα τιμολόγια της ΑΗΚ με άλλες χώρες και να μας πείτε αν γίνεται σωστή κοστολόγηση και αν όντως πληρώνουμε αυτό που πρέπει;
Ευχαριστώ
on 30/11/2012
Κύριε Χαραλάμπους
Ήταν καιρός να ασχοληθή κάποιος ειδήμων με το θέμα της ενέργειας και της ακολουθητέας πολιτικής στην οικονομλια του τόπου μας. Μπράβο.
Μπορείτε με λίγους αριθμούς να μας ενημερώσετε για τους συντελεστές του ψηλού κόστους της Κυπριακής κιλοβατώρας;
1. Πόσο επιβαρύνεται το κόστος από τους περιβαλλοντικούς φόρους στον άνθρακα και από τες επιχορηγήσεις για τα ανανεώσημα;
2. Πόσο επιβαρύνεται το κόστος από τες συνέπειες της καταστροφής στο Μαρί, αφ΄ενός από την απόσβεση ανασφάλιστων ζημιών και ενοικίαση προσωρινών μονάδων εσωτερικής καύσεως και αφ' εταίρου από την μειομένη αποδοτικότητα των πεπαλαιωμένων γεννητριών όταν αχρηστεύτηκαν οι σύγχρονες γεννήτριες συνδιασμένου κύκλου; Πόσο θα κρατήσει αυτό το βάρος;
3. Τί μείωση κόστους μπορούμε να αναμένουμε με την αντικατάσταση του μαζούτ με φυσικο αέριο στες σημερινές τιμές αγοράς;
3. Πως μπορεί να μειωθεί κι' άλλο το κόστος που σήμερα καταδικάζει πολλές επιχειρήσεις (και νοικοκυριά) σε αφόρητες ζημιές;
Ήταν καιρός να ασχοληθή κάποιος ειδήμων με το θέμα της ενέργειας και της ακολουθητέας πολιτικής στην οικονομλια του τόπου μας. Μπράβο.
Μπορείτε με λίγους αριθμούς να μας ενημερώσετε για τους συντελεστές του ψηλού κόστους της Κυπριακής κιλοβατώρας;
1. Πόσο επιβαρύνεται το κόστος από τους περιβαλλοντικούς φόρους στον άνθρακα και από τες επιχορηγήσεις για τα ανανεώσημα;
2. Πόσο επιβαρύνεται το κόστος από τες συνέπειες της καταστροφής στο Μαρί, αφ΄ενός από την απόσβεση ανασφάλιστων ζημιών και ενοικίαση προσωρινών μονάδων εσωτερικής καύσεως και αφ' εταίρου από την μειομένη αποδοτικότητα των πεπαλαιωμένων γεννητριών όταν αχρηστεύτηκαν οι σύγχρονες γεννήτριες συνδιασμένου κύκλου; Πόσο θα κρατήσει αυτό το βάρος;
3. Τί μείωση κόστους μπορούμε να αναμένουμε με την αντικατάσταση του μαζούτ με φυσικο αέριο στες σημερινές τιμές αγοράς;
3. Πως μπορεί να μειωθεί κι' άλλο το κόστος που σήμερα καταδικάζει πολλές επιχειρήσεις (και νοικοκυριά) σε αφόρητες ζημιές;
on 30/11/2012
Πράγματι είναι πολύ ενδιαφέρον άρθρο και ίσως ο Κος Χαραλάμπους αν μπορούσε να αναπτύξει με περισσότερη λεπτομέρεια τα διάφορα σημεία θα μπορούσαμε να καταλαβαίναμε καλύτερα το θέμα.Η βέβαια να μας παραπέμψει σε άλλα άρθρα του.
Στα όσα διευκρινιστικά ζητούν οι άλλοι σχολιαστές θα ήθελα να κάμω μιά πιό απλή ερώτηση.Με τις σημερινές τιμές μαζούτ και ηλεκτρικού ρεύματος συμφέρει στις βιομηχανίες να χρησιμοποιούν γεννήτριες?Υπάρχει κάποια σημείο στη σχέση τιμής μαζούτ/ρεύματος που καθιστά την χρήση γεννητριών συμφέρουσα?
Στα όσα διευκρινιστικά ζητούν οι άλλοι σχολιαστές θα ήθελα να κάμω μιά πιό απλή ερώτηση.Με τις σημερινές τιμές μαζούτ και ηλεκτρικού ρεύματος συμφέρει στις βιομηχανίες να χρησιμοποιούν γεννήτριες?Υπάρχει κάποια σημείο στη σχέση τιμής μαζούτ/ρεύματος που καθιστά την χρήση γεννητριών συμφέρουσα?
on 05/12/2012
Σας ευχαριστώ για τα σχόλια σας. Εύστοχα και ταυτόχρονα δύσκολα τα ερωτήματά σας. Επιγραμματικά θα αναφερθώ μόνο στα ακόλουθα και εύχομαι στο άμεσο μέλλον να είμαι σε θέση να απαντήσω σε όλα τα ερωτήματα σας - τα οποία έχω καταγράψει:
@Phylarchus:
1. Δεν είμαι ειδικός σε θέματα εξόρυξης και μεταφοράς Φ.Α γι’αυτό θα αποφύγω να σχολιάσω το συγκεκριμένο θέμα.
2. Όσο αφορά στην αγορά φυσικού αερίου και στις επιπτώσεις που η χρήση του θα έχει στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και να μελετηθούν οι προεκτάσεις της ευρωπαϊκής οδηγίας 2009/73/ΕΚ. Θα πρέπει επίσης, να ζητηθεί από τους αρμοδίους φορείς να τεκμηριώσουν κατά πόσο η εισαγωγή (αγορά από τρίτους) φυσικού αερίου (και η υποδομή που η εισαγωγή αυτή υπαγορεύει) θα διαφοροποιήσει ή οχι τα τιμολόγια /διατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος.
3. Εξαγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας: Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω κάποιες απόψεις σε μελλοντικό άρθρο.
@Επιτόκιο:
Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεἀζουν τα τιμολόγια είναι αυτοί που αναφέρονται στο άρθρο. Γίνονται προσπάθειες από μέρους μας για την εξαγωγή κάποιων αποτελεσμάτων αλλά δυστυχώς υπάρχουν στρεβλώσεις στα προκαταρτικά αποτελέσματα της συγκριτικής μας ανάλυσης, λόγω αδυναμίας πρόσβασης σε όλα τα απαραίτητα δεδομένα και στοιχεία που κατέχει η Α.Η.Κ.
@ The Invisible Hand
1. Όσο αφορά στο πρώτο ερώτημα μπορείτε να ενημερωθείτε σχετικά σχετικά στον πιο κάτω σύνδεσμο
http://www.eac.com.cy/GR/CustomerService/Pages/Tariffs.aspx
2. Όσο αφορά στο κόστος καταστροφής του 2011 θα συνέστηνα 2 άρθρα του συνάδελφου Θ. Ζαχαριάδη.
• The Costs of Power Outages: A Case Study from Cyprus (with Andreas Poullikkas), Energy Policy (2012)
• The explosion in Mari, Cyprus, the cost of power shortages, and policy recommendations (with Panos Pashardes and Nicoletta Pashourtidou), Economic Policy Commentary (2011)
@ kax
Εξ’όσων γνωρίζω στο τελικό κείμενο με τις θέσεις του ΚΕΒΕ για το νομοσχέδιο περί ρύθμισης της αγοράς ηλεκτρισμού (όπως διαμορφώθηκε μετά από τις απόψεις της Επιτροπής Ενέργειας), το οποίο και απεστάλη στο Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού γίνεται η εξής σαφής αναφορά:
«Με την αυτοπαραγωγή οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εξοικονομήσουν ένα σημαντικό κόστος, ιδιαίτερα εάν τους επιτραπεί να εισάγουν φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη σε καθορισμένες και ελεγχόμενες ποσότητες.»
@Phylarchus:
1. Δεν είμαι ειδικός σε θέματα εξόρυξης και μεταφοράς Φ.Α γι’αυτό θα αποφύγω να σχολιάσω το συγκεκριμένο θέμα.
2. Όσο αφορά στην αγορά φυσικού αερίου και στις επιπτώσεις που η χρήση του θα έχει στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και να μελετηθούν οι προεκτάσεις της ευρωπαϊκής οδηγίας 2009/73/ΕΚ. Θα πρέπει επίσης, να ζητηθεί από τους αρμοδίους φορείς να τεκμηριώσουν κατά πόσο η εισαγωγή (αγορά από τρίτους) φυσικού αερίου (και η υποδομή που η εισαγωγή αυτή υπαγορεύει) θα διαφοροποιήσει ή οχι τα τιμολόγια /διατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος.
3. Εξαγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας: Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω κάποιες απόψεις σε μελλοντικό άρθρο.
@Επιτόκιο:
Οι παράγοντες οι οποίοι επηρεἀζουν τα τιμολόγια είναι αυτοί που αναφέρονται στο άρθρο. Γίνονται προσπάθειες από μέρους μας για την εξαγωγή κάποιων αποτελεσμάτων αλλά δυστυχώς υπάρχουν στρεβλώσεις στα προκαταρτικά αποτελέσματα της συγκριτικής μας ανάλυσης, λόγω αδυναμίας πρόσβασης σε όλα τα απαραίτητα δεδομένα και στοιχεία που κατέχει η Α.Η.Κ.
@ The Invisible Hand
1. Όσο αφορά στο πρώτο ερώτημα μπορείτε να ενημερωθείτε σχετικά σχετικά στον πιο κάτω σύνδεσμο
http://www.eac.com.cy/GR/CustomerService/Pages/Tariffs.aspx
2. Όσο αφορά στο κόστος καταστροφής του 2011 θα συνέστηνα 2 άρθρα του συνάδελφου Θ. Ζαχαριάδη.
• The Costs of Power Outages: A Case Study from Cyprus (with Andreas Poullikkas), Energy Policy (2012)
• The explosion in Mari, Cyprus, the cost of power shortages, and policy recommendations (with Panos Pashardes and Nicoletta Pashourtidou), Economic Policy Commentary (2011)
@ kax
Εξ’όσων γνωρίζω στο τελικό κείμενο με τις θέσεις του ΚΕΒΕ για το νομοσχέδιο περί ρύθμισης της αγοράς ηλεκτρισμού (όπως διαμορφώθηκε μετά από τις απόψεις της Επιτροπής Ενέργειας), το οποίο και απεστάλη στο Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού γίνεται η εξής σαφής αναφορά:
«Με την αυτοπαραγωγή οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εξοικονομήσουν ένα σημαντικό κόστος, ιδιαίτερα εάν τους επιτραπεί να εισάγουν φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη σε καθορισμένες και ελεγχόμενες ποσότητες.»
on 10/12/2012
Σχετικά με το πιο πάνω άρθρο συμφωνώ με τα λεγόμενα αλλά είμαι λίγο πιο προσγειωμένος. Και διευκρινίζω: Το μέλλον στη παραγωγή ενέργειας για τα επόμενα χρόνια δεν είναι τα ΑΠΕ. Δυστυχώς είτε μας αρέσει ή όχι τα ορυκτά καύσιμα(Πετρέλαιο και Φυσικό Αέριο), θα καθορίζουν την τιμής της KWH τα 20-30 χρόνια εκτός αν ανακαλυφθεί κάτι πολύ επαναστατικό όπως cold fussion. Είναι λοιπόν προς το συμφέρον μας να αφήσουμε κατά μέρος τους 'ρομαντισμούς' περί ηλιακής, εολικής και δεν ξέρω τι άλλης ΑΠΕ υπάρχει διαθέσιμη και να επικεντρωθούμε σε δύο βασικούς κρίσιμους άξονες. Πρώτος άξονας είναι η άμεση χωρίς καθυστέρηση εξεύρεση προμηθευτών Φ.Α για χρήση από την ΑΗΚ. Δεύτερος άξονας είναι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων μας σε Φ.Α τώρα και όχι σε 6-10 ή περισσότερα χρόνια όπως ακούμε από τους διάφορους 'ειδικούς' και ειδικούς.
Η τεχνολογία για άμεση εκμετάλλευση υπάρχει και ονομάζεται Συμπιεσμένο Φ.Α. Θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε στη προσπάθεια να φτάσουμε το τέλειο να καταλήγουμε στο να μην κάνουμε τίποτα.
Η τεχνολογία για άμεση εκμετάλλευση υπάρχει και ονομάζεται Συμπιεσμένο Φ.Α. Θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε στη προσπάθεια να φτάσουμε το τέλειο να καταλήγουμε στο να μην κάνουμε τίποτα.
on 11/12/2012
Συμφωνώ με τον Μαρίνο, όπως έχω με άλλα λόγια εκθέσει και πιο πάνω. Προέχει η μεταφορά στην Κύπρο πεπιεσμένου αερίου σύντομα, για χρήση από την ΑΗΚ. Σε δεύτερη φάση, όταν/αν αρχίσει η ροή δικού μας αερίου προς Κύπρο με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, επέκταση της παραγωγής ηλεκτρισμού με παράλληλες συμφωνίες με Ισραήλ και Ευρώπη για υποθαλάσσιο καλώδιο και πώληση ηλεκτρικού ρεύματος, μάλλον προς Ευρώπη. Αυτή φρονώ ότι πρέπει να είναι η κύρια μας γραμμή πλεύσης. Τυχόν ανισορροπίες στην παραγόμενη ποσότητα και τη δυνατότητα αξιοποίησης του αερίου ας μας απασχολήσουν αργότερα, ότα έχουμε κι' άλλα στοιχεία.