You are here

Από την ωρολογιακή στο «Πάμε καλά»

07/02/2011
 Το περασμένο φθινόπωρο ο υπουργός Οικονομικών είχε χρησιμοποιήσει σε αρκετές περιπτώσεις τον όρο «ωρολογιακή βόμβα» για να περιγράψει το συνταξιοδοτικό πρόβλημα του δημοσίου.  Οι αναφορές αυτές του υπουργού είχαν δημιουργήσει ελπίδες ότι η κυβέρνηση θα προχωρούσε με τόλμη στο κρίσιμο αυτό ζήτημα.  Όμως οι ελπίδες διαψεύστηκαν, αφού το μόνο που έγινε ήταν η ανάθεση σε οίκο της εκπόνησης αναλογιστικής μελέτης και μετάθεση του θέματος για τον Οκτώβριο, με προοπτική ασφαλώς να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο. 

 Στο μεταξύ, οι αναφορές σε «ωρολογιακή βόμβα» έχουν σταματήσει και έχουν αντικατασταθεί με την επωδό του «πάμε καλά».  Είναι ως αν η βόμβα να έχει απενεργοποιηθεί και δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχούμε για αυτή.  Όχι μόνο αυτό, αλλά οποιαδήποτε αναφορά στο θέμα από άλλους θεωρείται πλέον μηδενισμός και προσπάθεια υπόσκαψης της κυπριακής οικονομίας. 

 Νωρίτερα αυτή τη βδομάδα ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για το συνταξιοδοτικό τους επόμενους δύο μήνες για να αποφευχθεί ο κίνδυνος νέων υποβαθμίσεων της κυπριακής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης.  Κανονικά η τοποθέτηση αυτή δεν έπρεπε να προκαλέσει καμία αντίδραση αφού είναι αυταπόδεικτη - οι οίκοι αξιολόγησης ανέφεραν τη μη λήψη διαρθρωτικών μέτρων ως ένα από τους κυριότερους λόγους της υποβάθμισης - και πολύ ηπιότερη από τις αναφορές του ΥΠΟΙΚ σε ωρολογιακές βόμβες. 

 Όμως ο καιροί έχουν αλλάξει και έχουμε περάσει στην περίοδο του «πάμε καλά».  Η κυβέρνηση μάλιστα πιστεύει ότι θα πηγαίναμε ακόμα καλύτερα αν κάποιοι γκρινιάρηδες σταματούσαν να επισημαίνουν προβλήματα.  «Το καλοκαίρι πήγαμε όλοι διακοπές, υπήρχαν ελάχιστες καθημερινές αντιπαραθέσεις για θέματα οικονομίας και αυτό από μόνο του βελτίωσε σημαντικά το επενδυτικό κλίμα», είπε ο υπουργός Οικονομικών. 

 Είναι ενδιαφέρουσα η άποψη του υπουργού, όμως πολύ δύσκολα μπορεί να τεκμηριωθεί.  Κατά πάσα πιθανότητα το επενδυτικό κλίμα βελτιώθηκε όχι γιατί οι Κύπριοι πολιτικοί και οικονομολόγοι πήγαν διακοπές αλλά γιατί η διεθνής οικονομία είχε μπει για τα καλά σε πορεία ανάπτυξης και φυσιολογικά η κυπριακή οικονομία ακολούθησε. 

 Ακόμα όμως και αν δεχτούμε ότι η θεωρία του υπουργού είναι σωστή, το συμπέρασμα δεν μπορεί να είναι ότι τα προβλήματα της οικονομίας δεν πρέπει να συζητούνται γιατί μπορεί να χαλάσει το επενδυτικό κλίμα.  Σε μια περίοδο που οι αγορές είναι νευρικές και καχύποπτες, το τελευταίο πράγμα που θέλουμε να κάνουμε είναι να δώσουμε την εντύπωση ότι κρύβουμε τα προβλήματα της οικονομίας κάτω από το χαλί για να δώσουμε καλή εικόνα προς τα έξω.  Σε αυτή την περίοδο της αβεβαιότητας, η καλύτερη πολιτική για μια μικρή χώρα είναι να είναι πάντα ένα βήμα μπροστά από τις αγορές.  Εμείς από μόνοι μας πρέπει να βάλουμε τον πήχη πιο ψηλά από ότι μας ζητείται για να δείξουμε ότι έχουμε γνώση.

 Σωφρόνης Κληρίδης

Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών

Πανεπιστήμιο Κύπρου
15 σχόλια
asemeakto on 07/02/2011
Στου κουφού την πόρτα όσο θελείς βρόντα
pavlos on 07/02/2011
O υπουργός οικονομικών δυστηχώς δεν έχει τις ικανότητες να ΄κάνει τις αλλαγές που χρειάζεται η οικονομία.Καλύτερα να παραιτηθεί πριν είναι αργά γιά όλους μας.Εκτός και αν περιμένει γιά να συμπληρώσει θητεία γιά να γίνει καί αυτός πολυσυνταξιούχος.
Harris Petrou on 07/02/2011
I 100% agree with you Sofronis and the comments made by Pavlos and Asemeakto. Its election season and so nothing will be made to "distrurb" the public sector employee's privileges. In my opinion, the only feasible solution is a bit long term and will deal only with the privileges of newcomers of the public sector.
ap on 07/02/2011
Let's hope that we shall see some action / measures after the elections in May. And hopefully these measures will not be short-sighted.
To give the current government some credit, no other government ever dared take any real measures - in fact they helped bring us to where we are today.
Having said that, 'incompetence' is the first characteristic that comes to mind when considering the work of our current government (Cyprus Airways, Eurocypria, Natural Gas, prioritisation of government projects-hospitals etc.,) let alone the structural issues which are not being addressed.
The question is will a left wing government, which for the first time has come into power, step up and take measures? Or it will it be styllo, styllo anesi and hope external factors to save us (once again)...
asemeakto on 07/02/2011
Δεν είναι θέμα δεξιάς ή αριστερής κυβέρνησης. Είναι θέμα θέλησης για αλλαγές η οποία δεν υπάρχει.
Pablo on 07/02/2011
Σωστό το άρθρο, εν μέρη όμως! Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι η Κύπρος δεν είναι Αγγλία επί Θατσερ εποχή, όπου ένας αποφάσιζε, διέταζε και αν κάποιοι αντιδρούσαν κατέβαιναν τα ΜΑΤ στο δρόμο...Μια τέτοια πολιτική θα υποβάθμιζε περισσότερο την οικονομία λόγω της εργατικής αναταραχής/απεργειών κλπ...

Πως είναι δυνατό να ξεκινήσει σωστή συζήτηση για το συνταξιοδοτικό χωρίς να γίνει ανεξάρτητη αναλογιστική μελέτη την οποία θα αποδέχονται όλοι οι κοινωνικοί εταίροι? Η μελέτη αυτή θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως βάση συζήτησης ώστε να μπορεί να γίνει ένας διάλογος πάνω σε σωστή βάση. Χωρίς την αναλογιστική μελέτη τα αποτελέσματα της΄οποίας όλοι θα αποδεκτούν δεν υπάρχει περίπτωση να καταλήξουμε κάπου, ο καθένας θα λέει ότι του κατεβεί και θα παρουσιάζει τα δικά του "αντικειμενικά" στοχεία.
Να υπενθυμήσω ότι το θέμα της βιωσιμότητας του Ταμέιου Κοινωνικών Ασφαλίσεων αντιμετωπίστικε με αντίστοιχο τρόπο με θετικά αποτελέσματα...όχι μόνο επηλθε συμφωνία αλλα και τέθηκαν οι δικλίδες για αναθεώρηση και ενίσχυση των μέτρων ανα τριετία με νέες μελέτες και νέα μέτρα..

Οπότε θα πρέπει να κάνουμε υπομονή..το θέμα ανοιχτηκε και προχωρά... Οτιδήποτε άλλο θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα...
Filip on 07/02/2011
I disagree with the comments regarding the finance minister. Anyone sitting on that chair would deliver similar policies, or worse. It is not a matter of individual people, but more an issue of the government program. A socialist government is only to be expected to place more emphasis on revenues/taxes than expenditures/cuts.
Μάρκος on 07/02/2011
Αφου μερικοί επιλέγουν να μιλήσουν στα αγγλικά (λόγω ελλειπής μόρφωσης ή σοβαρού ψυχοσυμπλέγματος) ας μιλήσουμε και σε άλλες γλώσσες περί του θέματος!

这个政府不要俳忧我们的国家的问题,因为他们不要承认我们的国家有很严肃的经济问题。原因不仅是今年的选举,可真的原因是他们还住在一千六十年。他们不理解现代的经济意义。他们不会统制我们的国家会的好。他们毁害一切了!
Anton on 09/02/2011
Σωστός...
on 07/02/2011
simfwnw
jami3003 on 07/02/2011
Ο υπουργος μας δεν κανει ειναι καιρος να αφησει τους πινακες και τις εξηγησεις του και να παει στο καλο.
Ας μην ξεχναμε οτι ολοι φουβουνται να αγγιξουν το θεμα δημοσια υπηρεσια επειδη θα εχει τεραστιο πολιτικο κοστος.Οι ψηφοι ειναι πολλοιιιιιιιιιιιι.
Κατα την προσωπικη αποψη φταινε ολες οι κυβερνησεις ανεξαρτητα γιατι τοσα χρονια εδωσαν τα παντα στην Κυβερνητικη μηχανη και τωρα η ΠΑΣΥΔΥ δεν δινει τιποτα πισω.Καιρος να της τριξουν τα δοντια αν δεν θελουν να κατασρεψουν την χωρα μας.
Κυριε ΧΑΤΧΗΠΕΤΡΟΥ ασε τις βλακειες η χωρα μας κινδυνευει ο κοσμος στον ιδιωτικο τομεα παιρνει ψιχουλα και εσυ πηγαινεις στο νοσοκομειο δωρεαν και ας παιρνεις μισθο χιλιαδες.
Θελεις να αλλαξουμε θεση??????????
Stelios on 07/02/2011
Εισηγούμαι να φύγει η κυβέρνηση Χριστόφια να βάλουμε Πρόεδρο τον Αβέρωφ Νεοφύτου Υπουργό Οικονομικών τον Νικόλα Παπαδόπουλλο και σύμβουλο του τον Συλούρη. Αυτοί οι "εργατοπατέρες" και "προστάτες των εργατών" που ήταν κυβερνώντες τα προηγούμενα 15 χρόνια και έλυσαν όλα τα προβλήματα της οικονομίας είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουν. Άλλωστε τα προβλήματα αυτά δημιουργήθηκαν απο την ημέρα εκλογής του Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία της Δημοκρατίας και φέρει ακέραια όλη την ευθύνη.
Μια παροιμία λέει "απον αντρέπεται ο κόσμος εν δικός του"
Κ Κωνσταντίνου on 07/02/2011
Είναι κατά τη γνώμη μου απαράδεκτο να κτίζει κάποιος (ακαδημαϊκός κι όχι λαϊκιστής πολιτικός) την επιχειρηματολογία του πάνω σε μια ανακρίβεια.

Η αναφορά σε "ωρολογιακή βόμβα" αφορούσε το συνταξιοδοτικό των δημοσίων υπαλλήλων. Το "πάμε καλά" που ο ίδιος αναληθώς ισχυρίζεται ότι αντικατέστησε την αναφορά αυτή, αν λέχθηκε αυτολεξεί, αφορά την οικονομία γενικότερα.

Η αλλαγή στη στάση της Κυβέρνησης στο συνταξιοδοτικό υπάρχει μόνο στο μυαλό του αρθρογράφου. Στον πραγματικό κόσμο διεξάγεται αυτήν την εποχή αναλογιστική μελέτη η οποία πιθανότατα θα καταδείξει το μη διατηρήσιμο των σημερινών συνταξιοδοτικών προνομίων που απολαμβάνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι Πανεπιστημιακοί.


Ας μην ανησυχεί λοιπόν ο αρθρογράφος! Το εφάπαξ και την διαστημική σύνταξη που προβλέπει το συμβόλαιο του δε θα την πάρει.
Κάποιος.... on 08/02/2011
«Το καλοκαίρι πήγαμε όλοι διακοπές, υπήρχαν ελάχιστες καθημερινές αντιπαραθέσεις για θέματα οικονομίας και αυτό από μόνο του βελτίωσε σημαντικά το επενδυτικό κλίμα», είπε ο υπουργός Οικονομικών.

Εισήγηση μου είναι να δώσει ο κάθε Κύπριος εργαζόμενος 1-5% του μισθού του (ότι προαιρείται ο καθένας) για να στείλουμε όλους τους πολιτικούς μας σε μόνιμες διακοπές, με την ελπίδα να δούμε καλύτερες μέρες στον τόπο μας, οικονομικά και ‘otherwise’ (για τους φίλους του Μάρκου – μπράβο Μάρκο, συμφωνώ απόλυτα μαζί σου).

Τα συνταξιοδοτικό θα λυθεί από μόνο του… απλά θα τεθεί το ακόλουθο δίλημμα σε κάποια φάση στο μέλλον:

Παιδιά, τα ταμεία έχουν στεγνώσει…

...ή πληρώνετε το 50% του μισθού σας σαν εισφορές με παράλληλη αφυπηρέτηση στο 85 έτος της ηλικίας σας για να παίρνετε ένα κομμάτι ψωμί ως τον θάνατο σας (που ελπίζουμε να μην αργήσει για να μην επιβαρύνουμε τους προυπολογισμούς) …

…ή ο καθένας μόνος του και ότι και όπως νομίζει. Πιθανές επιλογές: δίαιτα μέχρι τελικής πτώσεως, κλοπή, ληστεία, ή έγκλημα με σκοπό την φυλάκιση (τουλάχιστον θα έχει κάποιος τροφή και στέγη για όσο καιρό θα είναι μέσα…)
Σωφρόνης Κληρίδης on 09/02/2011
Αγαπητέ Κ Κωνσταντίνου,

Αυστηρώς ομιλούντες, έχεις δίκαιο. Όμως η ουσία του κειμένου μου δεν αλλάζει. Πριν έξι μήνες ο Υπουργός μιλούσε για ωρολογιακή βόμβα, ενώ τώρα δεν το αναφέρει πλέον και το θέμα έχει μετατεθεί για αργότερα. Αντιλαμβάνομαι τους λόγους - έρχονται εκλογές - και δεν με εκπλήττει το γεγονός. Οποιαδήποτε κυβέρνηση το ίδιο κατά πάσα πιθανότητα θα έκανε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να το επισημαίνουμε. Αυτό είναι το καθήκον των ακαδημαϊκών και όσων άλλων δεν έχουν πολιτικές, κομματικές ή επιχειρηματικές εξαρτήσεις.

Χαίρομαι πάντως που συμφωνούμε για τις πιθανότητες να πάρω το εφάπαξ και τη σύνταξή μου.

Ευχαριστώ όλους για τις παρατηρήσεις σας.