You are here

Νέα σύννεφα πάνω από την Ευρώπη

04/07/2011
 Πριν καλά-καλά πάρουν ανάσα οι ευρωκράτες από την υπερψήφιση του μεσοπρόθεσμου από την Ελληνική Βουλή, παρουσιάζονται νέα σύννεφα πάνω από την ευρωζώνη. 

 Συγκεκριμένα τα τελευταία στοιχεία του δείκτη PMI για τη βιομηχανική παραγωγή δείχνουν να υπάρχει μεγάλη επιβράδυνση της παραγωγής, ενώ υπάρχουν νέες ενδείξεις ότι περισσότερες χώρες πιθανόν να επιστρέψουν στην ύφεση.  Ιδιαίτερα προβληματικές περιπτώσεις είναι η Ιταλία, όπου ο μεταποιητικός τομέας παρουσιάζει συρρίκνωση για πρώτη φορά σε 20 μήνες και η Ισπανία όπου η συστολή συνεχίζεται για δεύτερο μήνα.  Ανησυχητική είναι επίσης και η επιβράδυνση που έχει παρουσιαστεί στη Γαλλία, στη Γερμανία (όπως επίσης και στη Βρετανία).Η κρίση φαίνεται σιγά-σιγά να έχει αρχίσει να δείχνει τα δόντια της και εκτός των οικονομιών της περιφέρειας. 

 Ταυτόχρονα η ανεργία έχει παρουσιάσει ελαφριά αύξηση σε σύγκριση με τον περασμένο μήνα.  Στην Ισπανία η ανεργία ανέρχεται στο 21% του εργατικού δυναμικού, ενώ ανάμεσα στους νέους (κάτω των 25) έχει φθάσει στο 44%.

 Η οικονομική πολιτική στην ευρωζώνη, η οποία μόνο ως δογματική μπορεί να χαρακτηρισθεί, δεν αφήνει περιθώρια για μεγάλη αισιοδοξία.  Η επιβολή νέων μέτρων λιτότητας και η αναμενόμενη νέα αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, δεν θα ωθήσει την ανάπτυξη, ούτε και θα μειώσει την ανεργία.  Στην καλύτερη περίπτωση θα βοηθήσει χώρες όπως η Γερμανία να αποφύγουν την υπερθέρμανση, η οποία οφείλεται σε ένα υποτιμημένο νόμισμα (για τη Γερμανία).  Για τις υπόλοιπες χώρες ο δρόμος της μιζέριας, της εξαθλίωσης και των κοινωνικών αναταραχών θα συνεχίζεται μέχρι της τελικής κατάρρευσης της νομισματικής ένωσης (την οποία προβλέπει και ο Νουριέλ Ρουμπίνι) ή της ριζικής αναδόμησης της ευρωζώνης (αυτό μπορεί να συμβεί αν αλλάξουν οι πολιτικές ηγεσίες στη Γαλλία και στη Γερμανία).

 Ταυτόχρονα ο διορισμός της κα. Λανγκάρντ στο τιμόνι του ΔΝΤ δεν προσφέρει μεγάλη ελπίδα για επιστροφή σε οικονομικές πολιτικές που θα προωθούν την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη. 

 Σίγουρα δεν αναμένω να ακούσω από την κα. Λανγκάρντ αυτά που είπε πριν μερικούς μήνες ο προκάτοχός της στο Brookings, δηλαδή ότι (δική μου ατελής μετάφραση):

 «Η απασχόληση και η ισότητα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομικής σταθερότητας και της ευημερίας, της πολιτικής σταθερότητας και της ειρήνης.  Αυτό πηγαίνει στην καρδιά του εντάλματος του ΔΝΤ.  Πρέπει να τοποθετηθεί στην καρδιά της ημερήσιας διάταξης της οικονομικής πολιτικής».

 Την ίδια βδομάδα, και εντελώς συμπτωματικά, η αμερικανική δικαιοσύνη φαίνεται να αντιλήφθηκε το λάθος της - το οποίο δεν μπορώ να αποκρύψω ότι πρόβλεψα από την πρώτη μέρα της σύλληψης του με σχετική ευκολία - την καμαριέρα και άφησε τον DSK ελεύθερο. 

 Η ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι, σύμφωνα με την Times, η καμαριέρα πήρε μόνο $100,000 για το ρόλο της στην παγίδα που οδήγησε στην ανατροπή του DSK.  Πολύ χαμηλό κόστος θα έλεγε κάποιος για την απελευθέρωση της διεθνούς οικονομίας από ένα Γάλλο σοσιαλιστή με πολύ επικίνδυνες ιδέες.

 Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο του Leicester
13 σχόλια
Nektarios on 04/07/2011
Δεν είναι πραγματικά τραγικό το γεγονός ότι ενώ οι περισσότερες (αν όχι όλες) χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν προβλήματα ανάπτυξης και ανεργίας στρέφονται σε μέτρα που επειδυνώνουν την κατάσταση; Γιατί δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι σε τέτοιες περιόδους το κράτος πρέπει να ανοίγεται περισσότερο και όχι να σφίγγει τα λουριά του; Είναι η ίδια λογική με το να έχεις 3 πεινασμένα παιδιά και να τους λες ''από αύριο δίαιτα''. Δεν ξέρω ποια λογική έχει καταλάβει τους υθίνοντες ούτε βάση ποιών θεωριών και πρακτικών ενεργούν. Το μόνο που βλέπω είναι αυτο-εκπληρούμενες προφητείες καθώς με τα λόγια τους δυναμιτίζουν το ήδη κακό κλίμα. Γιατί κανείς πλέον δεν σκέφτεται να επενδύσει σε ανάπτυξη αλλά μόνο να συστήσει σύνεση και περιορισμό εξόδων; Πολλοί οικονομολόγοι έχουν την εντύπωση ότι με το να μειωθούν τα έξοδα ως δια μαγείας θα βελτιωθεί η κατάσταση. Θα ήθελα κάποιος αν μπορεί να μου εξηγήσει αυτόν τον τρόπο σκέψης γιατί προσωπικα θεωρώ ότι το να ασχολήσαι μόνο με τη μείωση των εξόδων και όχι και με την αύξηση των εσόδων ταυτόχρονα δεν έχει και πολλά θετικά αποτελέσματα εν καιρώ κρίσης
Kyriacos on 06/07/2011
Καποια χωρα η οποια ενδεχεται να εχει χρεος 160% βλ. Ελλαδα πολυ συντομα, δεν μπορει να υιοθετησει επεκτατικη δημοσιονομιλη πολιτικη. Ηδη το χρεος ειναι τοσο μεγαλο που δεν τις δινει τα περιθωρια για κατι τετοιο. Ειναι πολυ απλο.
phylarchus on 06/07/2011
Καλά πώς μπορούν με ελαφρή τη συνείδηση Κυπραίοι να μιλούν για κρίση στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης αντί για τη δικιά τους; Ή μήπως γυρεύουμε ακόμη ένα άλλωθι; (το πρώτο φυσικά ήταν ότι φταίει ο Χατζηπετρής (ο Ορφανίδης!)
L.G. on 07/07/2011
Το σχόλιο σου με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Τρία μόλις χρόνια πριν είχαμε πλεόνασμα, είχαμε ανάπτυξη, δεν είχαμε ανεργία και δανειζόμασταν με ολιγότερο του 4%.
Επειδή ΔΕΝ θα μας επηρέαζε η κρίση ΔΕΝ πήραμε και ΔΕΝ παίρνουμε ακόμα μέτρα.
Φυσικά επειδή ποτέ δεν φταίμε εμείς, πρέπει να μας φταίξουν πάλι κάποιοι άλλοι.
Όσο για τον Χατζηπετρή (Ορφανίδη), αναμένω να κάνει την παρέμβαση που τον κατηγορούσαν κάποιοι ότι δεν έκανε τότες με τα Ελληνικά Ομόλογα.
Αναμένω λοιπόν να καλέσει (ή υποχρεώση) τις Κυπριακές Τράπεζες να μην αγοράζουν πλέον Κυπριακά Ομόλογα. Το πέραν του 8% επιτοκίου εγκυμονεί ...σοβαρούς κινδύνους!
Παρατηρητής on 07/07/2011
¨Ετσι ακριβώς. Και τώρα επειδή κατά τον κ. Σταυράκη ΔΕΝ θα μπούμε στον Μηχανισμό Στήριξης...όχι μόνο ΔΕΝ χρειάζεται να πάρουμε μέτρα αλλά να ανοίξουμε και τα ταμεία περισσότερο...στο κάτω κάτω εκεί είναι οι ρώσσοι και θα μας δανείσουν όσα χρειαστούμε :-)
Jami3003 on 07/07/2011
Για την ασχημη οικονομικη κατασταση της χωρας μας φταινε οι συντεχνιες και ο χατζηπετρου.Εδω θα μπουμε σε μηχανισμο και αυτοι μιλανε για κεκτημενα αυξησεις επιδοματα κλπ
Ξυπνατε γιατι χανομαστε
phylarchus on 07/07/2011
@ L.G.

:-) και :-(
Andreas on 07/07/2011
Είναι λυπηρό γιατί συνεχώς διαβάζω σχόλια που αντί να αναλύουν τα προβλήματα της οικονομίας και να εισηγούνται λύσεις, πάντοτε μιλούν δογματικά. Γιατί κύριοι το επιτόκιο δανεισμού σκαρφάλωσε στο 8%. Είναι για τα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων ή για την έκθεση των Κυπριακών Τραπεζών στα Ελληνικά ομόλογα? Όλες οι τελευταίες υποβαθμίσεις αναφέρουν έναν και μοναδικό λόγο – την έκθεση στα τραπεζικά ομόλογα της Ελλάδας.
Φυσικά και πρέπει να γίνουν διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά δυστυχώς κανένας από όλους αυτούς που σχίζουν καθημερινά τα ιμάτια τους για τους δημοσίους υπαλλήλους δεν έχει αναφερθεί στην φοροδιαφυγή και να εισηγηθεί μέτρα για την πάταξη της. ΓΙΑΤΙ???
Κάθε χρόνο το κράτος πληρώνει 2.5 δις για επιδόματα ενώ το κρατικό μισθολόγιο φτάνει τα 2.6 δις. Δηλαδή αυτοί που ΔΕΝ εργάζονται για το κράτος στοιχίζουν στο κράτος όσο το κρατικό μισθολόγιο. Κανένας όμως δεν το σχολιάζει.
Τα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας είναι πολλά και δεν περιορίζονται μόνο στους δημοσίους υπαλλήλους και είναι πραγματικά λυπηρό γιατί σχεδόν όλοι, κοιτάζοντας το συμφέρον τους μιλούν δογματικά χωρίς να αγγίζουν τα υπόλοιπα προβλήματα όπως η φοροδιαφυγή, η ανεργία που οφείλεται στην ανεξέλεγκτη εισροή κοινοτικού εργατικού δυναμικού, τα πλούσια επιδόματα που διαμοιράζονται και τα διαρθρωτικά προβλήματα πολλών ιδιωτικών επιχειρήσεων
Παρατηρητής on 08/07/2011
Αντρέα,
Όσον αφορά τους δημοσίους υπαλλήλους, ασφαλώς και δεν είναι μόνο εκεί το πρόβλημα και ασφαλώς πρέπει να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα της φοροδιαφυγής και σε αυτό συμφωνούμε απόλυτα. Το κράτος όμως είναι που αντιμετωπίζει τη δημοσιονομική κρίση, και το κράτος είναι ο εργοδότης των δημόσιων υπαλλήλων στους οποίους οφείλονται τα διογκωμένα έξοδα που σχετίζονται με το κρατικό μισθολόγιο. Ποιος θα πρέπει να πληρώσει για τη μειωση του δημοσιονομικού ελλέιματος σε αυτό τουλάχιστον το σκέλος που έχει να κάνει με τους δημόσιους μισθούς? Ο ιδιωτικός υπάλληλος και οι ιδιωτικές επιχηρήσεις που δεν ευθύνονται για τη δημιουργία του ελλείματος και δεν πληρώνονται από την κυβέρνηση αλλά αντίθετα με τους φόρους που πληρώνουν συνεισφέρουν στην αύξηση των κρατικών εσόδων; Αν η κυβέρνηση δεν έχει το μυαλό της και κάνει ανεξέλεκτες σπατάλες, ασφαλώς και θα αναγκαστεί στο τέλος να θυματοποιήσει αυτούς που εργοδοτεί γιατί δεν έχει κανένα απολύτως ηθικό δικαίωμα να τιμωρεί άλλους που δεν ευθύνονται ποσώς για τη δημιουργία του ελλείματος. Το θέμα επομένως είναι πολύ απλό. Και αν έχουν πρόβλημα οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να το έχουν με την κυβέρνηση που έφερε τα πράματα σε αυτό το σημείο με τις αστόχευτες σπατάλες της και όχι με τον υπόλοιπο κυπριακό λαό που τους ταίζει μέσω των φόρων που πληρώνει. Συγνώμη φίλε αλλά κάποιος πρέπει να θέσει τα πράματα ωμά, το περιπέξιμο και η υποτίμηση της νοημοσύνης του κόσμου δεν μπορεί να συνεχιστεί...

ΥΓ: αν μια ιδιωτική εταιρία φίλε Αντρέα έχει οικονομικά προβλήματα λόγω κακής διαχείρησης και μειώσει τους μισθούς των υπαλλήλων της ή απολύσει κόσμο θα έρθει η κυβέρνηση και οι δημόσιοι υπάλληλοι να δώσουν από τους μισθούς τους για να σώσουν τους υπαλλήλους αυτούς?
Andreas on 08/07/2011
Φίλε Παρατηρητή, δεν έχω πει να μην περιοριστούν τα έξοδα του κράτους. Ασφαλώς και πρέπει να γίνει περισυλλογή. Δυστυχώς όμως συνεχώς διαβάζω δογματικά συνθήματα μόνο εναντίον των δημοσίων υπαλλήλων. .
Τι γίνεται όμως με αυτούς που κλέβουν από το κράτος? Με αυτούς που όχι μόνο δεν πληρώνουν τους φόρους τους (άρα και αυτοί στην ουσία πληρώνονται από το κράτος) αλλά βγάζουν και σημαντικά ποσά έξω από την οικονομία της Κύπρου. Δηλαδή η ζημία στην οικονομία από την φοροδιαφυγή είναι διπλή. Μήπως αυτοί που φοροδιαφεύγουν δεν ευθύνονται για το δημοσιονομικό έλλειμα??
Περιμένω να διαβάσω και εισηγήσεις για τα υπόλοιπα προβλήματα φίλε.
phylarchus on 08/07/2011
Ανδρέα τα επιδόματα δεν είναι όλα άσχημα. Χωρίς αυτά δεν θα υπήρχε κοινωνικό κράτος, φροντίδα για τους νέους, τα παιδιά, τους γέρους, τους αρρώστους. Φυσικά χρειάζεται προσοχή και μείωση στην απόδοση πολλών επιδομάτων, που δίνονται στους "δικούς μας" σε κόμματα, ποδόσφαιρα, ψευτοκουλτούρες κλπ, αλλά δεν είναι το συγκρίνονται αυτά με τις κυβερνητικές και ημικρατικές συνολικές αποδοχές και πλεονεκτήματα, που είναι τουλάχιστο συγκριτικά τριπλάσια από ότι τα του ιδιωτικού τομέα! Αν οργανωθούν οι μη κυβερνητικοί και κηρύξουν άρνηση πληρωμών φόρων με απαίτηση την ισονομία όσων αφορά την εξίσωση των παροχών του κράτους προς όλους τους πολίτες (π. χ. ΑΤΑ, δωρεάν συντάξεις από το κράτος, δωρεάν ιατρική περίθαλψη, εγγύηση μονιμότητας εργασίας ή ακόμη και απλές προσφυγές στο Ανώτατο δικαστήριο και στην ανάγκη στο Ευρωπαϊκό ή με δημοψήφισμα), φαντάζεσαι τι θα γίνει;
Όσον αφορά στη φοροδιαφυγή έχεις δίκαιο ότι είναι εκτεταμένη και επικίνδυνη και είναι ανάγκη να παταχθεί. Ας δούμε όμως λίγο πιο σφαιρικά το πρόβλημα: Μόνο οι ιδιώτες φοροδιαφεύγουν; Τι γίνεται με τους κρατικούς (περιλαμβάνω το σύνολο παραμφερών ημικρατικών, δημοτικών κλπ υπαλλήλων), όσους έχουν δεύτερη εργασία στο όνομα άλλου, όσους εργάζονται για τον εαυτό τους τις πλούσιες ελεύθερες τους ώρες, όσους παίρνουν κάτω από το τραπέζι ενοίκια, έσοδα από γεωργική καλλιέργεια, από τα ιδιαίτερα οι δάσκαλοι και καθηγητές κλπ; Αυτοί από δικές μου και σίγουρα και δικές σου εμπειρίες είναι τουλάχιστο ίσοι σε αριθμό πιθανό και σε ποσά με τους ιδιώτες φοροφυγάδες. Γιατί δεν μιλά κανείς γι' αυτούς; Ας τους επιτραπεί να εργάζονται σε δεύτερη δουλειά (αν είναι από δουλειά τα επιπλέον εισοδήματα τους) νοουμένου ότι θα τη δηλώνουν στο φόρο και δεν θα επηρεάζει τη δραστηριότητά τους στο δημόσιο. Δέχονται;
Andreas on 08/07/2011
Όσον αφορά την φοροδιαφυγή και τους δημοσίους υπαλλήλους που έχουν δεύτερη εργασία συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Θεωρώ επίσης ότι η φοροδιαφυγή είναι πιο σοβαρό πρόβλημα από το κρατικό μισθολόγιο. Η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση λόγω του κρατικού μισθολογίου αλλά λόγω της φοροδιαφυγής , της διαπλοκής και γενικά της κακοδιαχείρισης.
Για τους μισθούς του δημοσίου όμως δεν μπορώ να συμφωνήσω. Με στατιστικά στοιχεία ο μέσος μισθός στο δημόσιο είναι €40000 ενώ στον ιδιωτικό τομέα είναι €20000. Φυσικά στον μέσο όρο του δημοσίου συμπεριλαμβάνονται οι μισθοί υπουργών, αξιωματούχων, γιατρών, δικηγόρων και άλλων κατηγοριών που στον ιδιωτικό τομέα εργάζονται είτε ως αυτοεργοδοτούμενοι, είτε στις προσωπικές τους εταιρίες (με πολύ μεγαλύτερα έσοδα). Για να γίνει η σύγκριση μισθών στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σωστό είναι να γίνεται κατά κατηγορία επαγγέλματος π.χ. πόσα είναι τα έσοδα ενός δικηγόρου στον ιδιωτικό τομέα και πόσα στο δημόσιο ή πόσος είναι ο μισθός μίας καθαρίστριας στο δημόσιο (€1000) και πόσο στον ιδιωτικό τομέα (€800). Πρέπει να αναφέρω επίσης ότι σήμερα στο δημόσιο υπηρετούν υπάλληλοι δύο ταχυτήτων. Αυτοί που διορίστηκαν πρίν από το 1997 (έχουν πιο γρήγορη μισθολογική ανέλιξη) και αυτοί που διορίστηκαν μετά το 1997.
phylarchus on 10/07/2011
Ανδρέα δεν μπορεί να έχεις τέτοια άποψη. Σημαίνει ότι μπαραβλέπεις τα αυτονόητα
- Γιατί για κάθε μιαν οποιαδήποτε θέση στο δημόσιο, από καθαρίστριας μέχρι Γενικού διευθυντή Υπουργείου (νοουμένου φυσικά ότι είναι τουλάχιστο και θέση πρώτου διοριμού, ένα άλλο θέμα και αυτό) κάνουν αίτηση αρκετές εκατοντάδες;
- Λαμβάνεις υπόψη την εφ' όρου ζωής μονιμότητα των Δ. Υ., σε αντίθεση από τους ιδιώτες;
- Τι λες για την αυτονόητη δωρεάν ιατρική περίθαλψη των Δ. Υ. που στον ιδιωτικό τομέα φτάνει το 15% του αθροίσματος των συνολικών απολαβών κάθε εργαζομένου;
- Η ΑΤΑ και οι γενικές αυξήσεις μαζί με τις σταθερές προσαυξήσεις, τα επιδόματα εργασίας, μεταφορικά κλπ είναι όνειρα θερινής νυκτός για κάθε ιδιώτη υπάλληλο.
- Τέλος φυσικά οι γενναιόδωρες συντάξεις δεν είναι μέρος της μισθοδοσίας;
Επαναλαμβάνω ότι μερικά από τα πιο πάνω είναι κατά την άποψη μου (και όχι μόνο!) όχι μόνο άδικα, γιατί τείνουν στη δημιουργία δυο ένισων τάξεων πολιτών με επικίνδυνες προεκτάσεις, αλλά και κατάφορα αντισυνταγματικά και αν υπήρχε σωστή εκπροσώπηση των ιδιωτών υπαλλήλων θάπρεπε να προσφύγουν στο Ανώτατο απαιτώντας ίση ματαχείριση ως ισόνομοι πολίτες.