You are here

Η επαναστροφή της κ. Λαγκάρντ

18/08/2011
Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον και ικανοποίηση το άρθρο της κ. Λαγκάρντ, νέας Γενικής Διευθύντριας του ΔΝΤ, που δημοσιεύθηκε προχθές στην εφημερίδα Financial Times με τίτλο «Μην αφήσετε τα δημοσιονομικά μέτρα να αποτελέσουν τροχοπέδη στην ανάπτυξη».

Μεταξύ άλλων η κ. Λαγκάρντ αναφέρει τα εξής:

«...αν πατήσουμε φρένο πολύ απότομα θα πλήξουμε την ανάκαμψη και θα επιδεινώσουμε τις προοπτικές στην αγορά εργασίας...  Αυτό που χρειάζεται είναι ένα διπλό επίκεντρο στη μεσοπρόθεσμη προσαρμογή και στη βραχυπρόθεσμη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης...  Οι αποφάσεις για τη μελλοντική προσαρμογή και η αντιμετώπιση των προβλημάτων που φέρνουν βιώσιμη δημοσιονομική βελτίωση δημιουργούν χώρο για τις στρατηγικές στήριξης της ανάπτυξης και της απασχόλησης.  Με την ίδια λογική, η στήριξη της ανάπτυξης βραχυπρόθεσμα είναι καίριας σημασίας για την αξιοπιστία οποιασδήποτε απόφασης για προσαρμογή».

Την πιο πάνω παράγραφο, η οποία δεν μπορώ να κρύψω ότι είναι μουσική στα αυτιά μου, θα μπορούσε να την είχα γράψει ο ίδιος.  Μάλλον θα έλεγα ότι την έχω γράψει πολλές φορές τα τελευταία δύο χρόνια, όχι φυσικά με ακριβώς τα ίδια λόγια ούτε και με τόσο όμορφο τρόπο όσο η κ. Λαγκάρντ.

Συνεχίζοντας η κ. Λαγκάρντ εξηγεί με πολύ πειστικά επιχειρήματα ότι και οι αγορές θέλουν να δουν ανάπτυξη για να πεισθούν ότι τα δημόσια χρέη είναι διαχειρίσιμα.  Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«...Σε ορισμένες χώρες, οι αγορές δείχνουν να πιέζουν για κάθετη δημοσιονομική προσαρμογή.  Και ορισμένες κυβερνήσεις έχουν αποφασίσει ότι αυτός ο δρόμος πρέπει να χαραχτεί.  Όμως σε αρκετές άλλες, το βραχυπρόθεσμο επίκεντρο μπορεί να είναι εσφαλμένο.  Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι αγορές κινούνται με διπλό σκεπτικό: Aν και απεχθάνονται τα μεγάλα δημόσια χρέη, απεχθάνονται επίσης, περισσότερο, τους χαμηλούς ή αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης».

Να υπενθυμίσω ότι η κ. Λαγκάρντ, προτού αναλάβει τα νέα της καθήκοντα στο ΔΝΤ, ήταν υπέρ της λιτότητας «εδώ και τώρα».  Ήταν μάλιστα ιδιαίτερα αυστηρή με την Ελλάδα, εντυπωσιάζοντας με τη σκληρή της στάση ακόμη και την κ. Μέρκελ, η οποία ήταν η πρώτη ηγέτης της Ευρώπης, εκτός της Γαλλίας, που υποστήριξε την υποψηφιότητά της κ. Λαγκάρντ για τη θέση στο ΔΝΤ.

Διερωτώμαι τι θα σκέφτεται απόψε η κ. Μέρκελ.  Μήπως «Πόσο σύντομα μπορεί να γίνει επαναστροφή της βραχυπρόθεσμης δημοσιονομικής πολιτικής στη Γερμανία, στην υπόλοιπη ευρωζώνη;».  «Πώς θα λύσουμε τους γόρδιους δεσμούς που φτιάξαμε για την ΕΚΤ; Πώς να της επιτρέψουμε να λειτουργεί ως πραγματική κεντρική τράπεζα; Πόσο σύντομα μπορούμε να εκδώσουμε ευρω-ομόλογα;»  Η μήπως «πώς μας την έσκασε η φίλη μας η Κριστίν;»

Σοβαρά μιλώντας, φαίνεται ότι δεν πήρε πολύ καιρό στη διακυβέρνηση Ομπάμα να αλλάξει τις απόψεις της κ. Λαγκάρντ πάνω σε αυτό το θέμα.  Αντιλαμβάνομαι καλύτερα τώρα γιατί οι ΗΠΑ δεν είχαν πρόβλημα να στηρίξουν την υποψηφιότητα της κ. Λαγκάρντ.   

Κάποιοι αναλυτές ανάφεραν ότι η Κριστίν Λαγκάρντ συνεχίζει την πολιτική του προκατόχου της στο ΔΝΤ.  Εκείνο που τους έχει διαφύγει εντελώς είναι ότι η κ. Λαγκάρντ δεν έχει αναφέρει τίποτα για τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στην ανισότητα και στη φτώχια.

Ανεξάρτητα από το τι κρύβεται πίσω από την ιστορική αυτή εξέλιξη, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Λαγκάρντ για το πολύ «νούσιμο» άρθρο της, το οποίο προσβλέπω ότι θα αποδειχθεί η απαρχή του τέλους του σλόγκαν «λιτότητα εδώ και τώρα».  Η μήπως θα πρέπει να συγχαρώ τον κ. Γκέιτνερ;

Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο του Leicester
11 σχόλια
αθηνα on 18/08/2011
Κύριε Δημητριάδη,συμφωνούμε απόλυτα με την κ.Λαγκάρντ.Βλέπετε όμως στα μέτρα της κυβέρνησης κάτι σε σχέση με την ανάπτυξη;Τίποτα,αντιθέτως.ΦΟΡΟΙ & ΛΙΤΌΤΗΤΑ.
STAMAR on 19/08/2011
Αγαπητη Αθηνα συμφωνουμε σημερα με τις αποψεις τις Λανγκαρτ ?
Καλο αυτο αλλα δεν λες να σεβεσαι την αληθεια ! Θελεις να ξεχνας οτι :
1. τα μετρα δεν τα εφτιαξε απο μονη της η κυβερνηση ( και αυτο θαπρεπε να γινει οποια κυβερνηση και ναταν ) αλλα μετα απο διαλογο και συναινεση με αλλους παραγοντες.Φυσικα ειναι δυσκολο αλλα οχι ανεφικτο να βρεθουν κοινα σημεια ετσι που να βγη σε καλο ολων οχι μονο για καποιους.ΑΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΑΠΕΦΑΣΙΣΕ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ !
Εκτος και αν προτιμας να αφησετε τον ΧΡΙΣΤΟΦΙΑ να προτεινη τι πραγματικα θα ηθελε ο ανθρωπος ?
(αυτο για αστειο)

2.δεν ειναι το τελος των προσπαθειων.Ετοιμαζονται και αλλες προτασεις.Υπομονη μην ανυπομονεις ! ( που ξερεις θα εχει κι αλλους φορους για να χαιρεκακεις ,μην σ αφησουμε χωρις λογο στειρας κριτικης )

ΥΣΤ : Οσο για το προηγουμενο σου σχολιο να σε πληροφορησω οτι ζουμε σε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και δυστυχως για σενα εχουμε κι εμεις ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΛΟΓΟΥ !
αθηνα on 19/08/2011
Αγαπητέ STAMAR,εγώ συμφωνώ σχεδόν πάντα με την κ.Λαγκάρντ.Δηλαδή να υποθέσω ότι και σύ συμφωνείς; Μην ξεχνάς ότι είναι η νέα γεν.διευθύντρια του ΔΝΤ. Αν, ώ μη γένοιτω,μπούμε σε μηχ.στήριξης,θα βρίσκεται στην Τρό'ι'κα.Και θα πετσοκόψει τους μισθούς των δημ. υπαλλήλων. Ε μην μου την κατηγορήσεις τότε τη γυναίκα,σαν εκφραστή του άσπλαχνου καπιταλισμού,γιατί σε καπιταλιστική κοινωνία ζούμε.Είτε μας αρέσει,είτε όχι.
panayiotis on 19/08/2011
Πρέπει να προσέχουμε τι λέμε και να είμαστε σοβαροί. Τα πρώτα μέτρα τα έφτιαξε η κυβέρνηση, το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ.

Τα παρουσίασαν στο Εθνικό Συμβούλιο, πήγε να γίνει προσπάθεια από ΔΗΣΥ, ΕΔΕΚ, ΕΥΡΩΚΟ και Οικολόγους για επιπρόσθετα μέτρα που κατάθεσαν αλλά δεν υπήρξαν αλλαγές. Το πακέτο συμφωνήθηκε από τα κόμματα όπως κατατέθηκε.

Ακολούθως, ο Πρόεδρος Χριστόφιας τα παρουσίασε στις συντεχνίες, οι οποίες απέρριψαν τα 4 μέτρα που αφορούσαν τους υφιστάμενους υπαλλήλους και αντί αυτών πρότειναν την εισφορά 3% για τρία χρόνια ή μέχρι να μην υπάρχει ανάγκη. (για τις συντεχνίες είναι μέχρι τι επόμενες προεδρικές εκλογές)

Ακολούθως, οι κουτοπόνηροι υπάλληλοι του ΑΚΕΛ Χριστόφιας (από 1974), Στεφάνου (από 1989) και Χριστοφίδης (από 1996) [κανένας δεν έχει εργαστεί σε άλλο εργοδότη εκτός από το ΑΚΕΛ] πήραν τις απόψεις των συντεχνιών και τις φορολογικές προτάσεις των κομμάτων (για αυτό το λόγο τα κόμματα είναι αφηνιασμένα) και τα έκαναν πακέτο και τα έστειλαν στην Βουλή.
Πόλυς on 19/08/2011
Αγαπητέ Πανίκο

Όντως πολύ εύστοχο το άρθρο της Λαγκάρντ. Η στάση της όμως, όπως και του προκατόχου της, κάθε άλλο παρά έκπληξη προκαλεί δεδομένου του ότι και οι δύο προέρχονται από μια χώρα με ιδιαίτερες ευαισθησίες όσον αφορά την κοινωνική πτυχή της οικονομικής πολιτικής.

Τα μηνύματα του άρθρου της όμως εξαρτιώνται από την κρίση του αναγνώστη. Ο τρόπος που παρουσιάζεται εδώ το άρθρο της Λαγκάρντ μου θυμίζει κάπως την ιστορία με την καμήλα που την ρώτησαν αν προτιμά κατήφορο ή ανήφορο...αυτή τους απάντησε "καλά ρε παιδιά, ισιοτόπι δε γίνεται;"

Όπως έχω ξανασχολιάσει σε προηγούμενο άρθρο σας, αν και είμαι σίγουρος ότι το γνωρίζετε, η ζωή, η πρακτική έχει δείξει αδιαμφισβήτητα ότι η δημοσιονομική εξυγίανση δεν είναι ασύμβατη με αναπτυξιακή πολιτική. Ούτε με κοινωνική πολιτική.
Σίγουρα όμως είναι ασύμβατη με τη σπατάλη των λεφτών των φορολογουμένων. Κάτι που συμβαίνει σήμερα.
Ο εξορθολογισμός (κι επιμένω στη συγκεκριμένη λέξη) του κρατικού μισθολογίου για την απελευθέρωση κονδυλίων γι αναπτυξιακές δαπάνες επηρέαζει την ανάπτυξη;
Η παύση της πολιτικής των επιταγών των €300 προς χάρη μιας στοχευμένη κι ουσιώδης κοινωνικής προς αυτούς που έχουν πραγματική ανάγκη θα επηρεάσει την ανάπτυξη;
Η μείωση του ελλείμματος, κατά συνέπεια του χρέους και του κόστους εξυπηρέτησης του ( που σίγουρα δεν είναι αναπτυξιακή δαπάνη) δεν μπορεί να παίξει καταλυτικά θετικό ρόλο για ανάπτυξη;
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής - που λαμβάνει χώρα με τόσο έκδηλα προκλητικό τρόπο μπροστά σε πάμπολλους συνειδητά εθελοτυφλούντες- επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη;
Για να μην ψάχνουμε παραδείγματα από αλλού δείτε απλά το συνδυασμό υψηλού ρυθμού ανάπτυξης - δημοσιονομικής εξυγίανσης στην Κύπρο την περίοδο 2004-2007...

Οι 'νούσιμες' πολιτικές, όπως η σωστή δημοσιονομική πολιτική, η υπέυθυνη διαχείριση του δημοσίου χρήματος - γιατί περί αυτού πρόκειται, δεν αποκλείουν την ανάπτυξη. Αντίθετα, την ενισχύουν.
Η δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με την άμεση εφαρμογή μέτρων που να ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής οικονομίας (κι ας μην πάει ο νους μας μόνο στην ΑΤΑ), που να απλοποιούν διαδικασίες, που να καταργούν ολιγοπολιακές πρακτικές, που να αλλάζουν απαρχαιωμένες πρακτικές και μεθόδους, που να καταστούν τη χώρα πιο ελκυστική για επενδύσεις, που να χαρακτηρίζονται από όραμα...

Κατά τ άλλα, mes amitiés στον κ. Γκέιτνερ

χαιρετισμούς

Πόλυς
Soto on 19/08/2011
Η στραβος ειναι ο γιαλος η στραβα αρμενιζουμε.....

Εχουμε καταντησει να κοιμομαστε και να ακουμε για τις αγορες....Τελικα ξερει κανενας στις περιφημες αγορες πως βλαστα ενα μαρουλλι η το θεωρουν οτι αυτοφυεται και παει κατευθειαν στο πιατο τους???
Ολες οι κυβερνησεις της περιφημης ελευθερης αγορας, ειτε εξαπατηθηκαν, ειτε εσκεμμενα (το ποιο πιθανο) συνεβαλαν με τον τροπο τους στην αχαλινωτη ενδυναμωση των αγορων που λειτουργουν πλεον εξω απο καθε θεσμικο πλαισιο, χωρις κανονισμους και ασφαλως χωρις ηθικη με αποτελεσμα αυτα που βλεπουμε σημερα...Να ακους ολους τους πολιτικους να ασχολουνται μονο με τις αγορες επειδη ολα τα κρατη πλεον δεχονται επιθεσεις απο αυτες..
Για μενα τα πραγματα λυνονται πολυ μα πολυ ευκολα...Θεσμοθετηση του πλαισιου λειτουργειας των αγορων. Τερματισμος των διαπραγματευσεων των εμπορευματων(πετρελαιου,σιταριου,σιδηρου κλπ.) Εχει καταντησει σκετο κουμαρι, χωρις καμια πλεον εννοια για την καθημερινη αγορα παρα μονο για τον ψυχολογικο ελεχο των τιμων.
Αλλαγη της συνθηκης του Μααστριχ και να επιτραπει δανισμος των κρατων απο οπου θελουν και γουσταρουν.Τι θα πει δανισμος μονο απο τις αγορες.Σαν να ακουγεται οξυμωρο.
Αλλα πως να γινουν αυτα οταν οι ποιο πολλοι ισχυροι ανδρες των οικονομιων ειναι πρωην στελεχη της Goldman Sachs , Barclays , JP Morgan κλπ που στην ουσια αυτοι ειναι οι αγορες????
αθηνα on 19/08/2011
Δυστυχώς αγαπητέ Soto, την απάντηση την δίνεις εσύ ο ίδιος.Αυτοί έχουν το μαχαίρι,αυτοί και το κόκκαλο.Το θέμα είναι να μην τους δώσει μιά χώρα το δικαίωμα.Αλλά και σε επίπεδο κρατών της ευροζώνης,να έρχεται μιά χώρα όπως η Σλοβενία και να κάνει τον ''κάρκα'' στην Ελλάδα,βάζοντας στυγνούς όρους γιά να συναινέσει στις αποφάσεις Μέρκελ - Σαρκοζί.Αυτό είναι κατάντημα.
P. Demetriades on 19/08/2011
Thanks for all the comments. We can be sure that Mrs Lagarde doess not have in mind Cyprus in that article but relatively large European economies like the UK and Germany where slashing too quickly imposes a cost on everyone else.

On Cyprus, I feel that the first round of measures proposed by the governnment is a good start. I fear that if parliament goes over the top and takes Euro 1 billion out of the economy quickly, as suggested by Mr Averof, the end result will be to sink the economy into a deep recession, especially if the extra savings represent cuts (the multiplier is larger for G than for T as we know from EC101). From which the public financess will improve by much less than intended, if at all.

I also just saw Mr Sarris' suggestions of the rule of thumb of 2:1 or even 3:1. This has not worked in the eurozone, that is why we are where we are now. Part of the problem is the multiplier effects alluded to above.

Scandinavian countries, to which MIchael is referring, have a much larger social welfare net, a much larger public sector and a much higher GDP per capita. Cuts there will not be as harmful to the poor and the middle classes. Arguably they do have a much more bloated public sector than the rest of Europe, so more scope for cutting.

Slashing on a 3:1 basis in Cyprus is likely to push more people into poverty and make public services - on which the poor and lower middle classes rely for education, health etc - significantly worse.

In light of Mrs Lagarde's argument, I think fiscal policy should reduce the deficit only to the extent it does not push the economy into a new recession. This is my preferred 'golden rule' as this is more likely to satisfy the markets (like it or not the markets rule). The rules of thumb of 2:1 or 3:1 are at best not founded on any solid economic analysis and, at worse, a disguised attack against the poor.
P. Demetriades on 19/08/2011
I should also add that what is happening elsewhere is equally, if not more, important to Cyprus (this is the perspective one gets bby leaving abroad). I hope I am not offending anyone in saying that the crisis is more of a eurzone crisis and less of a Cyprus crisis. The answers are therefore elsewhere and I wrote this piece last week about how a double dip can be avoided on my own blog. Among other things, I am advocating the ECB cuts its interest rate to 0 and starts behaving like a lender of last resort, while Germany starts behaving like a leader (which involves among other things stop counting pennies):

Here is the link if you want to see the details:

http://neapolitikioikonomia.blogspot.com/2011/08/blog-post_13.html
STAMAR on 19/08/2011
Αγαπητε Σοτο καλα τα λες ΑΛΛΑ ζουμε στη εποχη της ελευθερης αγορας και οχι της πραγματικης οικονομιας.Ητε μας αρεση ητε οχι ! Ειναι εφικτο να επιστρεψουμε πισω? Η μαλλον η ροη των εξελιξεων, αφου αποδεκτουμε οτι η ανθρωπινη κοινωνια εξελισσεται βαση των αντικειμενικων οικονομικων νομων, ειναι δεδομενη και αυτο που μπορει να κανει ο ανθρωπος ειναι απλα πως να διαχειριστη καλυτερα αυτη τη πορεια επισπευδοντας την η επιβραδυνοντας την αναλογα με τις επικρατουσες αποφασεις του.
Απλα διερωτουμε, μετα την ελευθερη αγορα ΤΙ ???
Soto on 19/08/2011
Σκεφτομαι συχνα το ερωτημα ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ?....Ξεκινησαν στις αρχες του 90 με επιθετικες εξαγορες εταιρειων, μετα τραπεζων και τωρα κρατων...Τι θα γινει μετα???Προσπαθουν να αποκτησουν την Ελλαδα.Ηλιου φαεινοτερο.
Ολο το χρημα που κυκλοφορει θα τους ανηκει (αν δεν τους ανηκει ηδη)... Τα ημιμετρα εναντιον των λαων βασικα δεν προκειται να λυσουν το προβλημα..Αν θελουν οι σοφοι να αποφυγουν τις βιαιες συγκρουσεις πρεπει να τα βαλουν με τις αγορες. Ετσι και αλοιως οι λαοι τους ψηφιζουν και τους στηριζουν.
Διαφορετικα οι συγκρουσεις θα ειναι αναποφευκτες.
Συμφωνω προφανως με τον καθηγητη οτι το προβλημα ειναι της Ευρωζωνης και ακομα ποιο περα ειναι παγκοσμιο.Τελικα η παγκοσμιοποιηση το μονο που εκανε ηταν να μπορουν απο τα χλιδατα γραφεια τους καποιοι να πτωχευουν εταιρειες,τραπεζες και τωρα χωρες.
Και κατι αλλο προς τον αγαπητο ΣΤΑΜΑΡ
Δεν θεωρω αντικειμενικο οικονομικο νομο τα CDS και τα στοιχηματα με αυτα,ουτε και την πωληση ομολογων που δεν τα κατεχω, ουτε και την πωληση πετρελαιου που δεν θα παραχθει ποτε κλπ κλπ κλπ.Πρεπει να δωθει ενα τελος σε αυτα. Και για να μην ξεχνιομαστε τι γινεται με την φορολογηση των αγορων??? Εχτες η Μεργκελ ειπε ΘΑ ΤΟ ΔΟΥΜΕ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ 2012...
Δηλαδη πιας το αυγο και κουρεφτο.