You are here

Scope Ratings: Τέσσερις κίνδυνοι για τα δημοσιονομικά

17/02/2020 22:23

Η συνεχής δημοσιονομική πειθαρχία και η ισχυρή ανάπτυξη έχουν θέσει το δημόσιο χρέος της Κύπρου σε σταθερή πτωτική πορεία, τονίζει ο γερμανικός οίκος Scope Ratings, προειδοποιώντας, ωστόσο, για τέσσερις κινδύνους οι οποίοι αν πραγματοποιηθούν θα πλήξουν τις προοπτικές των δημοσίων οικονομικών και «θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τον ρυθμό εξυγίανσης τους».
 
Ταυτόχρονα, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης αναμένει πως η Κύπρος θα συνεχίσει να παρουσιάζει ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα και πως το δημόσιο χρέος θα μειωθεί περίπου στο 65% του ΑΕΠ μέχρι το 2024. Αναμένει επίσης ότι τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) θα συνεχίσουν τα επόμενα χρόνια να μειώνονται αλλά με πιο αργό ρυθμό.
 
Σε σημερινή του έκθεση με τίτλο «Κύπρος: Τα δημόσια οικονομικά ενισχύονται, αλλά οι προοπτικές τους εξακολουθούν να υπόκεινται σε πτωτικούς κινδύνους», ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης τονίζει πως οι τέσσερις κίνδυνοι για τις προοπτικές των δημοσίων οικονομικών είναι οι ενδεχόμενες έκτακτες οικονομικές υποχρεώσεις της Κυβέρνησης που θα προέλθουν από τον τραπεζικό τομέα, τυχόν ελλείμματα στον προϋπολογισμό για το Γενικό Σχέδιο Υγείας (ΓεΣΥ), η επικύρωση της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου από το Ανώτατο Δικαστήριο για τις περικοπές των μισθών και συντάξεων του δημόσιου τομέα που θα κοστίσει στο κράτος γύρω 800 εκατομμύρια ευρώ ή στο 4% του ΑΕΠ καθώς και οι ασθενέστερες εξωτερικές συνθήκες.
 
«Συνολικά, η Κύπρος είναι σε θέση να μειώσει σημαντικά το δημόσιο χρέος της», τονίζει ο οίκος, προσθέτοντας ωστόσο, πως αυτοί οι τέσσερις κίνδυνοι και ο αντίκτυπός τους στα δημόσια οικονομικά θα απαιτήσουν προσεκτική παρακολούθηση τους επόμενους μήνες, αναφέρει ο επικεφαλής αναλυτής για την Κύπρο του οίκου Alvise Lennkh.
 
Ειδικότερα, ο Scope Ratings αναφέρει πως η Κύπρος αναμένεται για άλλη μια φορά να ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς στόχους της για το 2019 και επικαλείται αναφορά του Υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα 6,9% του ΑΕΠ το πρώτο 11μηνο του 2019, ξεπερνώντας το στόχο του 6,2% που καθορίστηκε στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2019 .
 
Αυτό θέτει, σύμφωνα με τον οίκο, το μέσο πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας - εξαιρουμένου του έκτακτου αντίκτυπου της πώλησης της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας - στο 4,5% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2015-19, το οποίο είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη.

"Η δημοσιονομική επίδοση της Κύπρου τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν αξιοσημείωτη και αντανακλά τις ουσιαστικές πολιτικές εξυγίανσης που ακολούθησε η Κυβέρνηση μετά την κρίση", τονίζει ο κ. Lennkh.
 
"Θεωρούμε θετική τη δέσμευση της Κυβέρνησης να διατηρήσει αυτή την ισχυρή δημοσιονομική πορεία, καθώς τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους παραμένουν ένας βασικός περιορισμός για τη χώρα", υπογραμμίζει.

Ο γερμανικός οίκος σημειώνει ότι το κυπριακό δημόσιο χρέος ανήλθε στο 98% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2019, το οποίο, πέραν του ιδιωτικού χρέους που ισοδυναμεί με το 261% του ΑΕΠ, αφήνει την οικονομία ευάλωτη στις κρίσεις.
 
Επιπλέον, ο Scope αναμένει ότι η χώρα θα συνεχίσει να παρουσιάζει ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα, λαμβάνοντας υπόψη, όπως αναφέρει, τα υφιστάμενα σχέδια του προϋπολογισμού, γεγονός που θα οδηγήσει σε σημαντική απομόχλευση του δημόσιου τομέα.
 
Ο γερμανικός οίκος αναμένει ότι το δημόσιο χρέος θα μειωθεί περίπου στο 65% του ΑΕΠ μέχρι το 2024, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης.
 
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Scope, οι δημοσιονομικές προοπτικές της Κύπρου - μια μικρή, ανοικτή οικονομία - αντιμετωπίζουν πολλαπλούς κινδύνους που θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τον ρυθμό εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών και οι οποίοι είναι οι ακόλουθοι:
 
Πρώτος κίνδυνος, σύμφωνα με τον γερμανικό οίκο, είναι ενδεχόμενες οικονομικές υποχρεώσεις του κράτους που θα προέλθουν από τον τραπεζικό τομέα και οι οποίες θα αποτελούσαν σημαντικό κίνδυνο για τα δημόσια οικονομικά.
 
"Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Κύπρο είναι το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρωζώνη μετά την Ελλάδα", αναφέρει ο κ. Lennkh.
 
"Ενώ το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει μειωθεί σημαντικά», επί του παρόντος, σε περίπου 6 δισ. ευρώ, από την κορύφωση τους που ήταν τα 28 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της κρίσης, ο κίνδυνος αυτές οι αδυναμίες να μεταφερθούν από τις τράπεζες στον ισολογισμό της Κυβέρνησης «παραμένει βασική ανησυχία για εμάς», υπογραμμίζει.

Αναφέρει επίσης πως η κυπριακή Κυβέρνηση ασχολήθηκε ενεργά με τα ΜΕΔ και κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 πέτυχε να μειώσει τον δείκτη ΜΕΔ στο 30%, προσθέτοντας πως το 2018 ενισχύθηκε το νομοθετικό πλαίσιο για την αφερεγγυότητα και την εξυγίανση, ενώ το 2019 άρχισε η εφαρμογή του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ.
 
Ωστόσο, σημειώνει πως εκκρεμεί ακόμη η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου σχετικά με τροποποιήσεις που επήλθαν από την Βουλή στο νομοθετικό πλαίσιο, οι οποίες θα μπορούσαν να επιμηκύνουν τη διάρκεια της διαδικασίας των εκποιήσεων.
 
Δεύτερος κίνδυνος, σύμφωνα με τον Scope Ratings, είναι μια απροσδόκητη αύξηση των δαπανών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα δημόσια οικονομικά.
 
Αναφέρει πως αναμένεται επίσης η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου σε σχέση με το θέμα των περικοπών στους μισθούς και στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων που κρίθηκαν από το Διοικητικό Δικαστήριο ως αντισυνταγματικές.
 
"Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική δημοσιονομική επιβάρυνση για τις κυπριακές αρχές - που εκτιμάται σε 800 εκατ. ευρώ για μια περίοδο τεσσάρων ετών ή περίπου 4% του ΑΕΠ - εάν η αρχική απόφαση γίνει δεκτή και περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι υποβάλουν αξιώσεις", τονίζει ο αναλυτής του οίκου Thibault Vasse.

Ο γερμανικός οίκος αναφέρει ως τρίτο κίνδυνο το ενδεχόμενο η κυπριακή Κυβέρνηση να κληθεί να καλύψει τυχόν ελλείμματα που θα προκύψουν από το Γενικό Σχέδιο Υγείας τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κάποια απόκλιση τα δημόσια οικονομικά.
 
"Το ΓεΣΥ παρουσίασε πλεόνασμα το 2019, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του", υπογραμμίζει ο κ. Vasse.
 
Τέλος, ο Scope Ratings αναφέρει ως τέταρτο κίνδυνο την πολύ ανοιχτή οικονομία της Κύπρου η οποία θα αντιμετωπίσει, όπως σημειώνει, «ένα λιγότερο υποστηρικτικό εξωτερικό περιβάλλον τα επόμενα χρόνια».
 
«Η επιβράδυνση της ανάπτυξης των κυριότερων εμπορικών εταίρων της, η αβεβαιότητα όσον αφορά στις παγκόσμιες εμπορικές προοπτικές και οι αβεβαιότητες που σχετίζονται με το Brexit θα δοκιμάσουν την ευρωστία του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας», υπογραμμίζει.
 
Ο γερμανικός οίκος προειδοποιεί πως η κυπριακή οικονομία επικεντρώνεται σε λίγους τομείς, όπως τον τουρισμό, τις κατασκευές και τα ακίνητα, τον τραπεζικό τομέα και τις επαγγελματικές υπηρεσίες, οι οποίες είτε εξαρτώνται από την εξωτερική ζήτηση είτε από την εξωτερική χρηματοδότηση.
 
«Ένα εξωτερικό σοκ σε οποιονδήποτε από αυτούς τους τομείς θα έχει επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, στις δημοσιονομικές επιδόσεις καθώς και στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», τονίζει ο Scope Ratings.