25/09/2020 15:45
Η πανδημία του κορωνοϊού προκάλεσε σημαντικές αβεβαιότητες και κινδύνους στο μακροοικονομικό περιβάλλον, επισημαίνει η Ελληνική Τράπεζα παρά το γεγονός ότι το 2020 είχε ξεκινήσει με θετικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την κυπριακή οικονομία συνεχίζοντας την ισχυρή απόδοση των προηγούμενων χρόνων.
Η τράπεζα έχει το πιο αισιόδοξο βασικό σενάριο για την ύφεση το 2020 και ανέρχεται στο -5% ενώ στο ακραίο φθάνει το -8%.
Με αφορμή την ανακοίνωση των εξαμηνιαίων της αποτελεσμάτων, η τράπεζα επισημαίνει ότι η επιβολή περιοριστικών μέτρων και η αυξημένη αβεβαιότητα οδήγησαν σε μία άνευ προηγουμένου πτώση της οικονομικής δραστηριότητας το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Μετά το ξέσπασμα του κορωνοϊού και την επιβολή των περιοριστικών μέτρων, η οικονομική δυναμική εξασθένησε απότομα τον Μάρτιο 2020. Ως αποτέλεσμα, ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής επέκτασης επιβραδύνθηκε σε 0,8% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 από 3,2% το τέταρτο τρίμηνο του 2019, παραμένοντας όμως σημαντικά υψηλότερος από αυτόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που παρουσίασε ετήσια μείωση 3,1%.
Η εφαρμογή των προληπτικών μέτρων και των σχετικών διαταγμάτων για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης της νόσου COVID-19 είχε άμεσο αντίκτυπο στην Κυπριακή Οικονομία η οποία παρουσίασε σημαντική μείωση κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020.
Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020 είναι αρνητικός και υπολογίζεται σε -11.9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.
Τονίζεται ότι η πανδημία του κορωνοϊού συνεχίζει να παίζει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία. Τα μέτρα περιορισμού (lockdown) στην Κύπρο ξεκίνησαν στα μέσα Μαρτίου 2020 και ήδη από τις 4 Μαΐου 2020 έχει ξεκινήσει η σταδιακή τους χαλάρωση σύμφωνα με το σχέδιο της Κυβέρνησης.
Η δημοσιονομική πολιτική εκτιμάται ότι θα μετριάσει μερικώς την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών μέσω άμεσων επιστροφών και εκπτώσεων φόρων στα νοικοκυριά, όπως επίσης και μέσω δανείων, επιδοτήσεων και αλλαγών στις φορολογικές διατάξεις για τις επιχειρήσεις.
Η δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη εκτιμάται ότι θα είναι έντονα υποστηρικτική το 2020 για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Στο ίδιο ύφος, η νομισματική πολιτική κατέστη πιο προσαρμοστική, προκειμένου να υποστηρίξει την οικονομική δραστηριότητα.
Με το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας και με την ευρεία εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων στήριξης και παροχής ρευστότητας, η δραστηριότητα σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας δείχνει ήδη σαφή σημάδια ανάκαμψης από τον Ιούνιο και μετά.
Επισημαίνεται ότι οι αρνητικές επιπτώσεις του κορωνοϊού στην οικονομική δραστηριότητα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το εύρος της συνολικής έκτασης και του χρονικού διαστήματος περιορισμού του. Η συνολική έκταση και διάρκεια των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού παρουσιάζουν υψηλό βαθμό αβεβαιότητας αλλά αναμένεται να είναι προσωρινές.
Το πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της Κύπρου προβλέπεται να υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό το 2020, με τις πιο σημαντικές αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις να αναμένονται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020.
«Η γρήγορη ανταπόκριση της Κυβέρνησης στη πανδημία επέτρεψε στην Κύπρο να περιορίσει την εξάπλωση του κορωνοϊού εγκαίρως», επισημαίνεται.
Οι τομείς της Κυπριακής οικονομίας που αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο είναι η φιλοξενία (δραστηριότητες ξενοδοχείων και υπηρεσιών εστίασης) και οι μεταφορές. Η διαταραχή οφείλεται κυρίως, από τη µείωση της ζήτησης από το εξωτερικό, καθώς και την ενίσχυση της εγχώριας αβεβαιότητας, που θα επηρεάσουν αρνητικά την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Από την άλλη πλευρά, οι αρνητικές επιπτώσεις στο ΑΕΠ αναµένεται να µετριασθούν, λόγω της αποδυνάμωσης των εισαγωγών, καθώς η εσωτερική ζήτηση θα εξασθενεί. Επιπλέον, η παράλληλη απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου, εκτιμάται ότι θα είναι ευνοϊκή για την κυπριακή οικονομία, αφού µειώνει το κόστος παραγωγής και ως εκ τούτου αναµένεται να συγκρατήσει τον ονομαστικό πληθωρισμό, υποστηρίζοντας έτσι την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
«Πρόσφατα δεδομένα και εξελίξεις γύρω από τις επιπτώσεις του κορωνοϊού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, καταδεικνύουν ότι το 2020 η Κυπριακή οικονομία επηρεάζεται αρνητικά, από την εξάπλωση της πανδημίας, και συνεπακόλουθα τη διακοπή της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία ενδέχεται να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις σε συγκεκριμένα δανειακά χαρτοφυλάκια», τονίζεται.
« Η εν λόγω εξέλιξη ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς την ικανότητα ορισμένων δανειοληπτών στην αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους και κατ΄ επέκταση το ύψος των αναμενόμενων ζημιών πιστωτικού κινδύνου», επισημαίνεται.
Οι οικονομικές επιπτώσεις εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από το χρόνο που η κρίση αυτή θα διαρκέσει και διαφοροποιούνται ανά περίπτωση καθώς κάθε τομέας της οικονομίας επηρεάζεται µε διαφορετικό τρόπο. Οι μακροοικονομικές μεταβλητές που επηρεάζουν το ύψος της αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς είναι το ΑΕΠ, το ποσοστό ανεργίας, καθώς και οι μελλοντικές αξίες των οικιστικών και εμπορικών ακίνητων.
Η Τράπεζα έχει εισαγάγει μια σειρά σεναρίων που προβλέπουν αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2020, που κυμαίνονται από -4,2% (αισιόδοξο σενάριο) με σχετικά ταχεία επιστροφή στην προ COVID-19 ανοδική πορεία, έως -8% (απαισιόδοξο σενάριο) με σημαντικό βαθμό στασιμότητας στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Τα σενάρια συνεπάγουν αύξηση του ποσοστού ανεργίας στο 10% κατά το τρέχον έτος, πριν επανέλθει στην πτωτική του πορεία. Σχετικά με τις τιμές των ακίνητων, στη βάση του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου δεν υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι η παρούσα συγκυρία θα έχει σημαντική επίδραση στην εξέλιξη των τιμών των ακινήτων που προβλέπονται για το άμεσο μέλλον, και ως εκ τούτου, οι μειώσεις των τιμών κυμαίνονται από -1,5% έως -2% για οικιστικά και εμπορικά ακίνητα, αντίστοιχα. Στη βάση του απαισιόδοξου σεναρίου, τα οικιστικά ακίνητα αναμένεται να μειωθούν κατά 4% το 2020, ενώ τα εμπορικά ακίνητα κατά 5%.