20/02/2004 15:56
· Το νέο πλαίσιο των ευρωκονδυλίων συνοχής δεν αφήνει πολλά περιθώρια
Δραστικές αλλαγές στον τομέα των ευρωκονδυλίων, προνοεί η νέα πρόταση της Κομισιόν, στα πλαίσια του Προϋπολογισμού για την περίοδο 2007 - 2013, ο οποίος προβλέπει ποσό ύψους 336 δις ευρω για την πολιτική, οικονομικής και κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, τα δεδομένα για την Κύπρο και η συμπερίληψή της στο σημερινό Στόχο 1, που έχει τη «μερίδα του λέοντος» των ευρωκονδυλίων, εξαρτάται από τη λύση ή όχι του κυπριακού.
Τα νέα δεδομένα, ανέλυσε στη Λευκωσία, ο εκπρόσωπος του αρμοδίου Επιτρόπου Μισέλ Μπαρνιέ, Γερμανός Eric Von Breska. Η δομή των ευρωπαϊκών κονδυλίων Συνοχής, με βάση τη νέα πολιτική που αποφασίσθηκε, αλλάζει και απλοποιείται, με τους γνωστούς «Στόχους» 1 & 2 & 3, να μετονομάζονται σε Προτεραιότητες, ενώ σε αυτές συγχωνεύονται και τα κονδύλια για τα INTERREG.
Έτσι, στην Πρώτη Προτεραιότητα: Στήριξη της ανάπτυξης και δημιουργία θέσεων εργασίας στα λιγότερο αναπτυγμένα κράτη-μέλη και περιοχές, και αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας, τη βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων οργανισμών αγοράς εργασίας.
Δεύτερη Προτεραιότητα: Περιφερειακός ανταγωνισμός και απασχόληση: πρόβλεψη και προώθηση της αλλαγής. Ο καίριος στόχος της πολιτικής συνοχής εκτός των λιγότερο ευνοημένων κρατών μελών. Τρίτη Προτεραιότητα: Αφορά την προώθηση αρμονικής και ισόρροπης ανάπτυξης του εδάφους της Ένωσης στηρίζοντας τη συνεργασία σε διασυνοριακό και διακρατικό επίπεδο. Κύριος στόχος είναι να προσφέρονται κοινές λύσεις σε κοινά προβλήματα μεταξύ αρχών γειτονικών χωρών, όπως είναι η αστική, η αγροτική και η παράκτια ανάπτυξη καθώς και η ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και της δικτύωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σε περίπτωση λύσης περίοδος 2004 – 2006
Σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού αυτή την περίοδο, η Κύπρος αλλάζει κατηγορία και εισέρχεται αυτόματα - ως μια περιφέρεια - στην κατηγορία του Στόχου 1, πάντα για την περίοδο 2004 - 2006. Και αυτό διότι με την επανένωση και την προσθήκη των κατεχομένων, το ΑΕΠ της Κύπρου από το 75% μειώνεται σημαντικά, λόγω του χαμηλού εισοδήματος των Τ/κ στα κατεχόμενα.
Αυτό σημαίνει πως η Κύπρος θα μπορεί από τώρα να καταταχθεί στην πρώτη Προτεραιότητα, που και πάλιν θα έχει «μερίδα του λέοντος». Σημειώνεται, ότι τα ποσά δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί στην ΕΕ.
Η νέα δομή και η Κύπρος
Στην πρώτη Προτεραιότητα συγχωνεύονται οι Στόχοι 1&2 και περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα, όπου η κάθε χώρα αποκτά σαφώς μεγαλύτερο ορίζοντα για χρηματοδοτήσεις. Τα κριτήρια θα είναι τα ίδια κριτήρια που σήμερα ισχύουν στο γνωστό Στόχο 1. Όμως στην περίπτωση των κονδυλίων από τον πρώην Στόχο 2, αλλάζει και από χρηματοδότηση περιφερειών (κάθε χώρα της ΕΕ χωρίζεται σήμερα σε περιφέρειες π.χ. Ελλάδα: Κρήτης, Μακεδονίας, Ηπείρου κ.λ.π.) η χρηματοδότηση θα γίνεται με βάση τη θεματολογία.
Ωστόσο η ΕΕ, ζητά την επικέντρωση από κάθε χώρα σε συγκεκριμένους τομείς που θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ των 25, για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα όλης της ΕΕ όπως π.χ. έρευνα & τεχνολογία, περιβάλλον κ.λ.π.
Σήμερα, η Κύπρος χρηματοδοτεί ορισμένες μόνο περιοχές που έχουν προβλήματα (ολόκληρη η ύπαιθρος και η παλαιά Λευκωσία). Τώρα με την κατάργηση αυτών των ζωνών/περιφερειών, κονδύλια από τη Β Προτεραιότητα θα δικαιούνται οι χώρες ως σύνολο. Από τα Ταμεία Συνοχής που χρηματοδοτεί έργα, μεταφορών, και έργα για το περιβάλλον, η Κύπρος λαμβάνει σήμερα ποσό της τάξης των 55 εκ. ευρώ.
Στην πρώτη Προτεραιότητα, θα δικαιούνται να ενταχθούν όλες οι περιφέρειες (25 χωρών) των οποίων το ΑΕΠ είναι κάτω από το 75%. Επιπρόσθετα, όμως, μπαίνει και ένα άλλο κριτήριο - που αφορά την Κύπρο – με το οποίο θα δικαιούνται τα σχετικά κονδύλια και οι χώρες των οποίων το ΑΕΠ είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο ΑΕΠ, των σήμερα 15 κρατών μελών της ΕΕ. Αφού με την είσοδο των 10 νέων χωρών, η πλειοψηφία των οποίων έχει πολύ χαμηλό ΑΕΠ, σε κάποιες χώρες το ΑΕΠ στατιστικά γίνεται υψηλότερο (ποσόστωση).
Αυτό πρακτικά σημαίνει και τη χρηματοδότηση σημαντικών και μεγάλων έργων υποδομή όπως π.χ. αεροδρόμια, λιμάνια, υπεραστικούς δρόμους. Στην περίπτωση της λύσης, αυτό σημαίνει την σε μεγάλο ποσοστό χρηματοδότηση των μεγάλων έργων όπως π.χ. στην ανακατασκευή της Αμμοχώστου για δρόμους, τηλεπικοινωνίες, ύδρευση, αποχετευτικό κ.ο.κ.
Κριτήρια για τους Στόχους – Προτεραιότητες
Πάντως, όπως ο συνεργάτης του Μπαρνιέ, Γερμανός Eric Von Breska, ανέφερε για τα κριτήρια για κατάταξη κάθε χώρας στις Κατηγορίες υπάρχουν τέσσερα στοιχεία.
Πρώτον, ο πληθυσμός. Ενδεικτικά, ανέφερε πως κάθε κάτοικος, σήμερα από τις περιφέρειες των χωρών μελών της ΕΕ που είναι στο Στόχο 1, λαμβάνει ετησίως (θεωρητικά) γύρω στα 220 ευρώ.
Δεύτερον, το ποσό του πρώτου κριτηρίου διαφοροποιείται (όχι σημαντικά) ανάλογα με το εισόδημα (ΑΕΠ) κάθε χώρας και τρίτον, η ανεργία.
Τέταρτον, το κατά κεφαλήν εισόδημα μεταβάλλεται ανάλογα με το μέσο όρο τιμών των προϊόντων σε κάθε χώρα, σε σύγκριση με το μέσο όρο τιμών σε συγκεκριμένο «καλάθι» αγοράς, στο σύνολο των χωρών μελών της ΕΕ.
Του Κυριάκου Κυριακίδη