03/03/2021 16:01
Τον προϋπολογισμό για το επόμενο οικονομικό έτος, που στο Ηνωμένο Βασίλειο αρχίζει στις 5 Απριλίου, παρουσίασε στη Βουλή των Κοινοτήτων ο Υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ, δεσμευόμενος να κάνει «οτιδήποτε χρειαστεί» για τη στήριξη πολιτών και επιχειρήσεων εν μέσω πανδημίας.
Τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε υπολογίζονται σε 65 δισεκατομμύρια λίρες, ποσό που ανεβάζει το συνολικό πακέτο στήριξης της οικονομίας από την αρχή της πανδημίας σε 407 δισεκατομμύρια λίρες.
Ο κ. Σούνακ εκτίμησε ότι η βρετανική οικονομία θα επιστρέψει στα προ κορωνοϊού επίπεδα στα μέσα του επόμενου έτους, δηλαδή έξι μήνες νωρίτερα από την προηγούμενη επίσημη εκτίμηση. Παρόλα αυτά, σε τρία χρόνια η οικονομία θα είναι κατά 3% ασθενέστερη σε σύγκριση με το πώς θα ήταν αν δεν είχε ενσκήψει η πανδημία.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ για φέτος υποβαθμίζεται από το ανεξάρτητο Γραφείο Ευθύνης Προϋπολογισμού σε 4% αντί αρχικής πρόβλεψης για 5,5%. Το επόμενο έτος το ΑΕΠ θα τρέξει με ρυθμό ανάπτυξης 7,3%.
Η ανεργία αναμένεται να κορυφωθεί στο 6,5%, χαμηλότερα από την πρόγνωση για 11,9% που είχε γίνει τον Ιούλιο.
Σε μία από τις πιο πολυαναμενόμενες ανακοινώσεις του, ο κ. Σούνακ επιβεβαίωσε την παράταση του προγράμματος χρηματοδοτούμενης από το κράτος αναστολής εργασίας έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να καλύπτει το 80% των μισθών των ιδιωτικών υπαλλήλων που τίθενται υπό αναστολή εργασίας, με τους εργοδότες να πρέπει να καλύπτουν το 10% από τον Ιούλιο και το 20% από τον Αύγουστο.
Από το μέτρο που τέθηκε σε ισχύ από την περασμένη άνοιξη, επωφελήθηκαν έως και πάνω από 9 εκ. ιδιωτικοί υπάλληλοι, αριθμός που έχει πέσει περίπου στο μισό τους τελευταίους μήνες, με βάση τα νεότερα στοιχεία.
Η αντίστοιχη κάλυψη απολεσθέντων εσόδων θα παραταθεί επίσης και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, με πρόσθετη ρύθμιση ώστε να καλύπτονται περίπου 600.000 αυτοεργοδοτούμενοι που εξαιρούνταν έως τώρα λόγω μικρού χρόνου άσκησης του επαγγέλματός τους.
Θα παραταθεί επίσης κατά έξι μήνες η αύξηση των 20 λιρών ανά εβδομάδα για τους δικαιούχους του ενιαίου κρατικού επιδόματος πρόνοιας.
Ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί από τον ερχόμενο μήνα κατά 2,2% σε 8,91 λίρες την ώρα, αν και η αύξηση είναι μικρότερη από αυτή που είχε αρχικά εξαγγελθεί.
Ο Βρετανός Υπουργός Οικονομικών εξήγγειλε επίσης διπλασιασμό στις 3.000 λίρες του οικονομικού κινήτρου προς επιχειρήσεις για να προσφέρουν θέσεις μαθητείας σε ανέργους και ενδιαφερόμενους.
Ανακοινώθηκε επίσης κονδύλι 700 εκατομμυρίων λιρών για τις τέχνες και τον αθλητισμό.
Το πρόγραμμα δανείων προς επιχειρήσεις που πλήττονται από τον κορωνοϊό θα είναι πλέον εγγυημένο κατά 80% από την κυβέρνηση, ενώ ο δημοτικός φόρος για επιχειρήσεις λιανεμπορίου, εστίασης και ψυχαγωγίας θα συνεχίσει να αίρεται έως το τέλος Ιουνίου και για τους επόμενους εννέα μήνες του οικονομικού έτους 2021/22 θα είναι μειωμένος κατά 2/3.
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ του 5% για την εστίαση και τον τουρισμό παρατείνεται έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Μετά θα αυξηθεί στο 12,5% πριν επιστρέψει στο 20% που βρισκόταν προ πανδημίας τον Απρίλιο του 2022.
Ο κ. Σούνακ είπε επίσης ότι η κυβέρνηση θα εγγυάται το 95% των στεγαστικών δανείων για όσους επίδοξους αγοραστές μπορούν να καταβάλλουν προκαταβολή μόνο της τάξης του 5%, ενώ παρατείνεται η άρση καταβολής τέλους χαρτοσήμου για αγορά κατοικίας αξίας έως 500.000 λιρών.
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, ο υπουργός είπε ότι το τρέχον οικονομικό έτος θα φτάσει τα 355 δισεκατομμύρια λίρες ή το 17% του ΑΕΠ, δηλαδή το υψηλότερο αντίστοιχο ποσοστό από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα επόμενα χρόνια ο ρυθμός αύξησης του κρατικού δανεισμού θα μειώνεται. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να κορυφωθεί στο 97% του ΑΕΠ το 2023/24.
Για να καλυφθεί μέρος αυτού του αυξημένου χρέους, ο κ. Σούνακ ανακοίνωσε πάγωμα του αφορολόγητου ορίου ατομικού εισοδήματος έως το 2026, καθώς επίσης και πάγωμα των αφορολόγητων ορίων για μια σειρά άλλων εσόδων, όπως οι κληρονομιές.
Επίσης, ο φόρος επί των κερδών των επιχειρήσεων θα αυξηθεί στο 25%, αλλά από τον Απρίλιο του 2023. Θα παραμείνει ωστόσο ο χαμηλότερος φόρος επιχειρήσεων στο G7, σημείωσε ο κ. Σούνακ. Για το 70% των επιχειρήσεων της χώρας με κέρδη κάτω των 50.000 λιρών το χρόνο, ο φόρος θα παραμείνει στο 19%.
Ο ηγέτης των Εργατικών της αντιπολίτευσης σερ Κιρ Στάρμερ απέρριψε ως «μη σοβαρό» τον προϋπολογισμό, με κύριο επιχείρημα ότι δεν στηρίζει επαρκώς το σύστημα υγείας και τον τομέα κοινωνικής περίθαλψης, που απέδειξαν τη σπουδαιότητά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και τα εκατομμύρια των ανέργων.