You are here

Ούτε σκέψη για νέα μεγάλα έργα μετά το ΚΕΠ

25/04/2021 06:01

Ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και την οριστική κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ), μεγάλα ιδιωτικά έργα παραμένουν καθηλωμένα, σύμφωνα με επαγγελματίες του κλάδου.

Σε δηλώσεις στη StockWatch, σημειώνουν ταυτόχρονα ότι η εγχώρια αγορά ακινήτων άρχισε να αναθερμαίνεται συγκρατώντας και τις τιμές, εντούτοις διευκρινίζουν ότι υπάρχει μια ευελιξία από μέρους των developers όσον αφορά τις τιμές προκειμένου να μην χάνουν πελάτες.

Δεν θα επιβιώσουν όσοι βλέπουν πίσω

Ο CEO του ομίλου Cyfield, Γιώργος Χρυσοχός, δήλωσε ότι αμέσως μετά την παύση του επενδυτικού προγράμματος, το οποίο ομολογουμένως βοήθησε πολλούς, οι developers πάγωσαν όλα τα μεγάλα έργα. «Τώρα πρέπει να βλέπουμε μόνο μπροστά, πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα», ανέφερε.

«Τώρα είναι η ώρα για να σχεδιάσουμε πιο μακροχρόνια και μόνιμα έργα όπως ξενοδοχειακές μονάδες, γραφειακούς χώρους κι άλλα ακίνητα που θα προσελκύσουν μόνιμους επενδυτές, ώστε να αυξηθεί και ο πληθυσμός της Κύπρου και η οικονομική δραστηριότητα», είπε.

Ο κ. Χρυσοχός, αμφισβήτησε την «ελκυστικότητα» του υφιστάμενου προγράμματος που προνοεί την παραχώρηση άδειας μόνιμης διαμονής σε ξένους επενδυτές που αποκτούν μόνιμη κατοικία αξίας άνω των €300 χιλ. Υπέδειξε πως ενόσω η Κύπρος είναι εκτός της ζώνης Σένγκεν, δεν πρόκειται να αποδώσει το πρόγραμμα σε τέτοιο βαθμό ώστε να απορροφηθούν τα μεγάλα πολυτελή διαμερίσματα και κατοικίες που παρέμειναν αδιάθετα, μετά τον τερματισμό του προηγούμενου προγράμματος που προνοούσε παραχώρηση διαβατηρίων.

Σημείωσε επίσης ότι όσοι developers δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν τα νέα δεδομένα, δε θα επιβιώσουν.

Σύμφωνα με τον κ. Χρυσοχό, η κυπριακή αγορά καλπάζει σε όλες τις πόλεις ειδικότερα όμως στη Λευκωσία. Πρόσθεσε εντούτοις ότι η εγχώρια αγορά δεν μπορεί με κανένα τρόπο να καλύψει το μεγάλο κενό που άφησε η αγορά ακινήτων στην Κύπρο από ξένους.

Συμφώνησε ότι οι αξίες των χωραφιών και οικοπέδων έχουν πληγεί περισσότερο διότι είναι τα πρώτα ακίνητα που περνούν στα χέρια των τραπεζών έναντι χρεών.

Ακολουθούν τη Λευκωσία οι υπόλοιπες πόλεις

Ο υπεύθυνος πωλήσεων της εταιρείας Danos Real Estate Άγγελος Κωνσταντίνου, δήλωσε ότι τα μεγάλα έργα παραμένουν καθηλωμένα. Το μόνο έργο που προχωρεί προς υλοποίηση είναι το θέρετρο-καζίνο στο Ζακάκι, είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνου, η αξία της αγροτικής γης έχει πληγεί περισσότερο διότι ο κόσμος το πρώτο που κατέθετε για υποθήκη σε μια τράπεζα ήταν ένα χωράφι ή ένα οικόπεδο.

Όσον αφορά τις τιμές των ακινήτων εξέφρασε την εκτίμηση ότι κινούνται στα επίπεδα του 2020 ή ελαφρώς πιο κάτω. Εξήγησε ότι «υπάρχουν κατασκευαστές που τη στιγμή που θα κλείσουν μια πράξη κάνουν ειδικές ρυθμίσεις ρίχνοντας τις τιμές προκειμένου να ολοκληρωθεί η πράξη και να μην χάσουν τον πελάτη. Παρ’ όλα αυτά στη Λευκωσία οι τιμές διατηρούνται σταθερές ενώ κρατά και τα σκήπτρα στις πωλήσεις καινούργιων κατασκευών, διότι ποτέ δεν στηριζότανε στις πολιτογραφήσεις έτσι δεν έχει απούλητο απόθεμα. Τα προηγούμενα χρόνια η Λευκωσία ακολουθούσε τις άλλες πόλεις ενώ σήμερα προπορεύεται», επεσήμανε.

Ο κ. Κωνσταντίνου, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη Λάρνακα λέγοντας ότι τα επόμενα πέντε χρόνια θα βρίσκεται στο επίκεντρο της ανάπτυξης επειδή πλέον φεύγουν οριστικά τα διυλιστήρια και θα απλωθεί ένα τεράστιο παραλιακό μέτωπο από τη Λάρνακα μέχρι την Ορόκλινη προσελκύοντας ντόπιους και ξένους επενδυτές.

Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσο υπάρχουν καινούργια μεγάλα έργα στα σκαριά είπε ότι εκτός από τον περιμετρικό αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας και το Hadassah Health Park στην Έγκωμη, τα υπόλοιπα μεγάλα αναπτυξιακά έργα είναι καθηλωμένα.

Δε θέλουν να χάσουν πελάτη

Ο CEO της εταιρείας Πέτρος Λαζάρου, ανέφερε ότι τα ακίνητα των πολιτογραφήσεων πάγωσαν και δεν πρόκειται να υπάρξει επανεκκίνηση της συγκεκριμένης αγοράς εάν η κυβέρνηση δεν επεξεργαστεί άλλο πρόγραμμα που να δελεάζει με κάποιο τρόπο τους ξένους επενδυτές να έρθουν να επενδύσουν στην Κύπρο.

Παράλληλα εξέφρασε την άποψη ότι εάν η παγκόσμια οικονομία δεν επουλώσει τις πληγές της από την πανδημική κρίση η αγορά ακινήτων δεν μπορεί να αναπτυχθεί με εντατικό ρυθμό.

Αναφορικά με τις τιμές των ακινήτων είπε ότι «μειώθηκαν σε ένα βαθμό εντούτοις στη Λευκωσία παραμένουν σταθερές ειδικά στα καινούργια διαμερίσματα και καινούργιες μικρές κατοικίες».

Σημείωσε ότι όπου υπάρχει περιθώριο μείωσης του κέρδους τότε ο developer θα ρίξει την τιμή προκειμένου να γίνει η πράξη.

Σύμφωνα με τον κ. Λαζάρου, οι μεγάλοι χαμένοι από την κατάργηση του επενδυτικού προγράμματος είναι η Λεμεσός και η Πάφος λόγω του μεγάλου αριθμού αδιάθετων πολυτελών επαύλεων και διαμερισμάτων. Πρόσθεσε ακόμα ότι εδώ κι ένα χρόνο δεν υπάρχουν στο ορίζοντα μεγάλα έργα.

Ο κ. Λαζάρου, συμφωνεί ότι η τιμή της γης θα συνεχίσει να υποχωρεί διότι οι τράπεζες και τα ταμεία βγάζουν πολλά προς πώληση.

Εκκρεμούν αιτήσεις αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων

Ο CEO του Ομίλου Ζαβός, Μιχάλης Ζαβός, αναφέρθηκε στο μεγάλο αριθμό των αιτήσεων πολιτογραφήσεων που είχαν υποβληθεί πριν διακοπεί το επενδυτικό πρόγραμμα, οι οποίες είπε, βρίσκονται στα συρτάρια του Υπουργείου Εσωτερικών και δεν εξετάζονται με τη δικαιολογία ότι το προσωπικό δεν έχει χρόνο διότι για την ώρα ασχολείται με τα στοιχεία που ζητά η αστυνομία για τις υποθέσεις που διερευνά και αφορούν ενδεχόμενη παράνομη διαδικασία παραχώρησης κυπριακού διαβατηρίου σε ξένο επενδυτή.

«Εκκρεμούν αιτήσεις αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για χρήματα που έχουν δεσμευμένα οι τράπεζες και κινδυνεύουν να χαθούν εάν δεν εξεταστούν οι αιτήσεις και ανάψει η κυβέρνηση πράσινο φως για να προχωρήσουν».

Σχετικά με την ανέγερση νέων μεγάλων έργων συμφώνησε με τους συναδέλφους του ότι «με την κατάσταση που επικρατεί δεν μπορεί κανένας να προγραμματίσει μεγάλα έργα τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός αδιάθετων».

Ο κ. Ζαβός επέκρινε και τις τράπεζες επειδή ταλαιπωρούν τους ξένους επενδυτές και δεν τους ανοίγουν λογαριασμούς, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφέρουν λεφτά στην Κύπρο.

Εξέφρασε επίσης αμφιβολίες κατά πόσο η Κύπρος μπορεί να καταστεί ελκυστικός προορισμός μέσω του προγράμματος έκδοσης άδειας μόνιμης παραμονής και να συναγωνιστεί χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και άλλες που ανήκουν στη ζώνη Σιένγκεν και όταν κάποιος επενδυτής εξασφαλίσει μόνιμη άδεια παραμονής μπορεί να ταξιδεύει ελεύθερα σε όλες τις χώρες.

Διαφοροποιείται το προφίλ των ξένων επενδυτών

Ο πρόεδρος του συνδέσμου ιδιοκτητών ακινήτων (ΚΣΙΑ), Γιώργος Μουσκίδης, δήλωσε ότι μετά την πτώση που είχε σημειωθεί το 2020 τόσο στη ζήτηση όσον και στις τιμές, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας, άρχισε να παρατηρείται ανάκαμψη στην εγχώρια αγορά ακινήτων.

Σύμφωνα με τον κ. Μουσκίδη, τα χωράφια αυτή τη στιγμή αποτελούν το φτωχό συγγενή της κτηματαγοράς καθώς οι τιμές τους βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση λόγω των τραπεζών που διαθέτουν μεγάλο στοκ και τα βγάζουν προς πώληση για να πάρουν τα χρωστούμενα.

Αντίθετα, είπε, στα καινούργια διαμερίσματα και στις μικρές καινούργιες κατοικίες οι τιμές διατηρούνται σε πολύ καλά επίπεδα με μια αυξητική τάση καθώς οι κύπριοι στρέφονται πλέον στα καινούργια διαμερίσματα και στις μικρές κατοικίες.

Η Λευκωσία η οποία παραδοσιακά απευθύνεται στην εγχώρια αγορά φαίνεται ότι προπορεύεται στις πωλήσεις. Ακολουθεί η Λεμεσός και μετά η Λάρνακα λόγω της κινητικότητας που υπάρχει από Ισραηλινούς και Λιβανέζους, ανέφερε.

Είπε ότι πλέον δεν γίνονται πωλήσεις όπως αυτές που γίνονταν στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος λέγοντας ότι, «δυστυχώς στη Λεμεσό και στην Πάφο παραμένει αδιάθετο ένα μεγάλο ποσοστό αυτής της εμβέλειας των ακινήτων χωρίς για την ώρα να φαίνεται στον ορίζοντα οποιαδήποτε λύση του προβλήματος».

Σύμφωνα με τον κ. Μουσκίδη, στο μικροσκόπιο της κυβέρνησης βρίσκεται η διαφοροποίηση του μέτρου της παροχής μόνιμης άδειας παραμονής στην Κύπρο που έχει ως προϋπόθεση την απόκτηση καινούργιας κατοικίας €300 χιλ. συν ΦΠΑ, ώστε να καταστεί πιο ελκυστικό προς τους ξένους επενδυτές.

Ο κ. Μουσκίδης σημείωσε ταυτόχρονα ότι διαφοροποιείται και το προφίλ των ξένων που έρχονται στην Κύπρο. «Βλέπουμε επενδυτές οι οποίοι φεύγουν από τη Βρετανία και μεταφέρουν την έδρα τους στην Κύπρο λόγω του Brexit. Η προώθηση επίσης από την κυβέρνηση του international headquartering, δίνει ώθηση και στην αγορά ακινήτων σε Λευκωσία και Λεμεσό καθώς αφορά επενδυτές που προχωρούν σε αγορά γραφειακών χώρων και διαμερισμάτων για το προσωπικό τους», κατέληξε.

Της Ηρώς Ευθυμίου