You are here

Διαβατήρια: Αμέλησε τον έλεγχο ο γενικός ελεγκτής

23/06/2021 07:17

Πολλές σκιές σε βάρος του γενικού ελεγκτή της Δημοκρατίας Οδυσσέα Μιχαηλίδη, για ανεπαρκή έλεγχο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ), καταγράφονται στο τελικό πόρισμα της 4μελούς ερευνητικής επιτροπής Νικολάτου και συγκεκριμένα σε σχέση με το ρόλο που διαδραμάτισε η ελεγκτική υπηρεσία, ειδικότερα μετά το 2016.

Στο πόρισμα τονίζεται μεταξύ πολλών άλλων ότι θέματα που αφορούσαν το επενδυτικό πρόγραμμα και γενικά ζητήματα των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων αλλοδαπών ήρθαν σε γνώση της ΕΥ σε αρκετές περιπτώσεις, οι οποίες θα μπορούσαν, όπως σημειώνεται, να είχαν αποτελέσει ευκαιρία για διενέργεια ολοκληρωμένου ελέγχου του προγράμματος.

Η ερευνητική επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη της καθώς και τις καταθέσεις αρμόδιων υπουργών εσωτερικών και ειδικότερα την κατάθεση του ίδιου του γενικού ελεγκτή, εξάγει το συμπέρασμα ότι ο Οδ. Μιχαηλίδης και η υπηρεσία του, αντέδρασαν ουσιαστικά μετά τις αποκαλύψεις του Al Jazeera τον Αύγουστο 2020.

«Μέχρι τότε, η ΕΥ δεν διενήργησε οποιουσδήποτε ελέγχους για το επενδυτικό πρόγραμμα» επισημαίνεται στο πόρισμα και καταγράφονται απτές περιπτώσεις που ο γενικός ελεγκτής ενώ, είχε ενώπιον του τρανταχτές καταγγελίες, παραδόξως δεν προχώρησε σε έλεγχο.

Συγκεκριμένα, στις 3.11.2016, η ΕΥ, απέστειλε στο Υπουργείο Εσωτερικών έκθεση αναφορικά με τα ευρήματα του ελέγχου στην οποία δεν υπήρχε καμία αναφορά στο επενδυτικό πρόγραμμα.

Ωστόσο, λειτουργός της ΕΥ που είχε προβεί λίγους μήνες νωρίτερα σε σχετικό έλεγχο στο ΥΠΕΣ σε σχέση με θέματα πολιτογραφήσεων, κατέγραψε σε έκθεση της προς την προϊστάμενη της, σημαντικά ευρήματα στα οποία περιλαμβανόταν και του εξαιρετικής σημασίας θέματος του EU Pilot, και έκανε σχετικές συστάσεις για το ΚΕΠ.

Αυτό είχε επιβεβαιώσει και ο πρώην ΥΠΕΣ Σωκράτης Χάσικος στην κατάθεση του που είχε κάνει ενώπιον της επιτροπής ότι η ΕΥ είχε προβεί σε επιτόπιο έλεγχο στο υπουργείο για τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις αλλοδαπών επενδυτών, κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2016.

Κατά τον εν λόγω έλεγχο, η ΕΥ ζήτησε και εξέτασε συγκεκριμένους τόμους των φακέλων γενικής πολιτικής.

Επίσης, ζήτησε και εξέτασε συγκεκριμένους προσωπικούς φακέλους αιτητών κατ’ εξαίρεση πολιτογράφησης.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, από τις 12.9.2016 μέχρι τις 21.10.2016, η ΕΥ ζήτησε και έλαβε πέντε γενικούς φακέλους για το ΚΕΠ και 12 φακέλους για συγκεκριμένες πολιτογραφήσεις.

Επιπρόσθετα, η λειτουργός της ΕΥ ζήτησε και έλαβε αντίγραφα ηλεκτρονικών αρχείων.

Όπως καταδεικνύουν τα σχετικά φύλλα εργασίας της λειτουργού της ΕΥ εντοπίστηκαν σημαντικά ευρήματα.

Η έκθεση της λειτουργού το 2016, δεν προχώρησε και δεν εκδόθηκε ποτέ, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος γενικός ελεγκτής, τέσσερα χρόνια αργότερα, επιβεβαίωσε τη σημαντικότητά τους, στις εκθέσεις που εξέδωσε, τον Σεπτέμβριο και Νοέμβριο 2020, δηλαδή ένα μήνα μετά τις αποκαλύψεις του Al Jazeera.

Είχε γνώση του ελέγχου στο ΥΠΕΣ ο Οδυσσέας

 Όπως επισημαίνεται στο πόρισμα, στην κατάθεση του στην επιτροπή ο γενικός ελεγκτής ανέφερε ότι δεν γνώριζε για τη διεξαγωγή του ελέγχου και ότι ενημερώθηκε πολύ αργότερα, «όταν μου είχε τηλεφωνήσει ο Σ. Χάσικος το 2019», είπε.

Ωστόσο, στο πόρισμα η επιτροπή σημειώνει ότι εντόπισε σημείωμα της ανώτερης λειτουργού της ΕΥ ημερομηνίας 28 Δεκεμβρίου του 2016, μέσω του ηλεκτρονικού κυβερνητικού αρχείου με αφορμή καταγγελία που είχε σταλθεί για περίπτωση πολιτογράφησης υπαλλήλου των Ηνωμένων Εθνών.

Ο γενικός ελεγκτής, με βάση το εν λόγω σημείωμα, φαίνεται ότι ήταν ενήμερος για τη διεξαγωγή του ελέγχου στο Υπουργείο Εσωτερικών, σε αντίθεση με τις αναφορές του ενώπιον της 4μελούς επιτροπής.

Επιπλέον οι αναφορές Μιχαηλίδη βρίσκονται σε αντίθεση με την κατάθεση του Σ. Χάσικου, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του πορίσματος.

Πάντως, σύμφωνα με τα ευρήματα της λειτουργού της ΕΥ, δεν είχε διενεργηθεί εξέταση εάν οι πολιτογραφηθέντες ικανοποιούσαν τον όρο των οικονομικών κριτηρίων.

Δεν είχε διενεργηθεί εξέταση, μέσω του τμήματος κτηματολογίου, εάν οι πολιτογραφηθέντες συνέχισαν να είναι οι ιδιοκτήτες των κατοικιών που απαιτούνται βάσει κριτηρίων, μετά την παραχώρηση της πολιτογράφησης.

Συγκεκριμένος αιτών πολιτογραφήθηκε μαζί με τη σύζυγό του χωρίς ωστόσο να πληρούνται τα οικονομικά κριτήρια.

Άλλος αιτών πολιτογραφήθηκε στη βάση επένδυσης σε ακίνητα που πραγματοποίησε η σύζυγός του. 

Επισημαίνεται ότι, στις 3.11.2016, η ΕΥ απέστειλε στο ΥΠΕΣ έκθεση αναφορικά με τα ευρήματα του ελέγχου του Υπουργείου, στην οποία δεν υπήρχε καμία αναφορά στο ΚΕΠ ή στα πιο πάνω ζητήματα των πολιτογραφήσεων που εντοπίστηκαν κατά τον έλεγχο.

Σημειώνεται ότι το EU Pilot είναι ένας μηχανισμός άτυπου διαλόγου μεταξύ της Κομισιόν και του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους σε ζητήματα που σχετίζονται με ενδεχόμενη μη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ και χρησιμοποιείται πριν από μια επίσημη διαδικασία παράβασης.

Παρέμβαση βουλευτών της ΕΔΕΚ το 2017

Σημειώνεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2017, οι βουλευτές Κωστής Ευσταθίου και Ηλίας Μυριάνθους, οι οποίοι και σήμερα είναι μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΕΚ, απέστειλαν ερώτηση στον ΥΠΕΣ με κοινοποίηση στον γενικό ελεγκτή σε σχέση με τα κακώς έχοντα του επενδυτικού προγράμματος.  

Η ερώτηση αφορούσε σε αριθμό πολιτογραφήσεων καθώς και σε αίτημα για υποβολή στοιχείων αναφορικά με το μέσο χρονικό διάστημα εξέτασης αιτήσεων παραχώρησης υπηκοότητας, ονόματα δικηγορικών γραφείων που ενεργούσαν ως πάροχοι κ.α.

Ωστόσο, σύμφωνα με το πόρισμα, δεν φαίνεται να έχει διεξαχθεί κάποιος σχετικός έλεγχος επ’ αυτού από την ΕΥ.

Καταγγελία Οικολόγων στον Γ. Ελεγκτή

Τον Φεβρουάριο 2019, υποβλήθηκε στην ΕΥ καταγγελία από τον Γιώργο Περδίκη, αναφορικά με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα.

Ο κ. Περδίκης επειδή δεν έτυχε επαρκούς ενημέρωσης απέστειλε εκ νέου επιστολή στην ΕΥ.

Στα συμπεράσματα του πορίσματος σημειώνεται ότι «από τα ενώπιον μας στοιχεία, δεν φαίνεται να έχει απαντηθεί η πιο πάνω επιστολή και ούτε φαίνεται να έχει διεξαχθεί κάποιος σχετικός έλεγχος».

Του Λεύκου Χρίστου