13/07/2009 10:38
Εκτός συζήτησης θεωρεί η Παγκύπρια Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ) την όποια συζήτηση για το κρατικό μισθολόγιο. Εν αναμονή της έναρξης των διαβουλεύσεων με την κυβέρνηση για ανανέωση της συλλογικής σύμβασης που λήγει στο τέλος του έτους και υπό το φως της έντονης συζήτησης που αναπτύχθηκε για το ύψος των ανελαστικών δαπανών, ο γενικός γραμματέας της ΠΑΣΥΔΥ, Γλαύκος Χατζηπέτρου, στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα ότι η συντεχνία δεν προτίθεται να κάνει παραχωρήσεις σε κεκτημένα των δεκάδων χιλιάδων μελών της. Σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Χατζηπέτρου σημειώνει πως το θέμα των μισθολογικών αυξήσεων είναι εκτός ατζέντας. Στη συνέντευξη, ο κ. Χατζηπέτρου απορρίπτει επίσης τη συζήτηση για το θέμα των μετατάξεων, θεωρεί αχρείαστο το νέο σύστημα αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και αδόκιμο τον όρο παραγωγικότητα στο δημόσιο. Εξαπολύει επίσης μύδρους για τον τρόπο που γίνονται οι αποσπάσεις, αφήνοντας να νοηθεί ότι προωθούνται άτομα χωρίς επαρκή προσόντα για εξυπηρέτηση πολιτικών και προσωπικών συμφερόντων.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Ερ: Κύριε Χατζηπέτρου, η κυβέρνηση επικαλείται παλαιότερες συμφωνίες με την ΠΑΣΥΔΥ για αύξηση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων. Έτσι έχουν τα πράγματα;
Απ.: Ο σκοπός των συμφωνιών ήταν για να ικανοποιηθούν ανάγκες που έχει ο κύπριος πολίτης και η κυπριακή κοινωνία. Όταν δημιουργούνται ανάγκες, όπως για παράδειγμα στο νοσοκομείο Παραλιμνίου όπου ζητούσαμε θέσεις για ενίσχυση του νοσοκομείου αλλά και για να γίνουν νέα τμήματα σε άλλα νοσοκομεία, θα έπρεπε να προσληφθεί και το αναγκαίο προσωπικό. Το υπουργείο Γεωργίας εφαρμόζει επίσης συγκεκριμένες οδηγίες της ΕΕ στο θέμα των αφλατοξινών. Για να εφαρμοσθούν όμως θα πρέπει να υπάρχουν και οι κατάλληλα δομημένες υπηρεσίες ώστε να ανταποκριθεί η Κύπρος στις πρόσθετες υποχρεώσεις της ΕΕ.
Ερ: Γιατί χρειάζονται περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι; Η ίδια η κυβέρνηση είχε δηλώσει μέσω του υπουργού Οικονομικών πριν ένα χρόνο ότι η δημόσια υπηρεσία είναι υπεράριθμη;
Απ.: Δεν γνωρίζω αν έχει κάνει τέτοια δήλωση ο υπουργός Οικονομικών. Η δημόσια υπηρεσία είναι ζωντανός οργανισμός, δεν μπορεί να παραμένει σε στασιμότητα στον τομέα της λειτουργικής και οργανωτικής της διάρθρωσης. Σε όλο τον κόσμο η απαίτηση είναι ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες.
Χωρίς να υποστηρίζω ότι θα πρέπει να δημιουργούμε συνέχεια θέσεις και να προσθέτουμε δαπάνες στον κρατικό προϋπολογισμό, όπου χρειάζεται μια υπηρεσία νέο προσωπικό θα πρέπει να προσλαμβάνεται με ορθολογικές και σωστές διαδικασίες ώστε να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της.
Ερ: Εδώ και χρόνια συζητείται το θέμα των μετατάξεων. Που κολλά το θέμα;
Απ.: Η μετάταξη έχει νομική έννοια. Στην Κύπρο δεν εφαρμόζεται.
Χρειάζεται πολλή προεργασία και πολλές αλλαγές για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο.
Στην Ελλάδα που εφαρμόζεται αυτό το σύστημα μπορεί να μετακινηθεί ένας υπάλληλος που διαθέτει τα προσόντα από μια υπηρεσία σε άλλη ή μπορεί να εκλεγεί κάποιος από το αρμόδιο σώμα εάν διαθέτει τα προσόντα και να τοποθετηθεί σε άλλο πόστο.
Στην Κύπρο δεν είναι εύκολο εγχείρημα η μετάταξη διότι θα επηρεάσει την αρχαιότητα και τη λειτουργία των υπηρεσιών.
Ερ: Από κάπου όμως δεν θα πρέπει να ξεκινήσει;
Απ.: Εγώ λέω ότι εκείνο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρχει η σωστή δομή και στελέχωση της κάθε υπηρεσίας. Εάν υπάρχουν για παράδειγμα κάπου πλεονάζοντες, να διορθώνεται αυτό το ζήτημα μέσω των αφυπηρετήσεων, διότι όπως αντιλαμβάνεστε δεν μπορεί να απολυθεί κανένας υπάλληλος.
Τώρα όσον αφορά εάν θα πρέπει να μεταφερθεί ένας υπάλληλος από μια υπηρεσία σε άλλη, θα έλεγα ότι ένα τέτοιο εγχείρημα στον τόπο μας δεν είναι απλό ούτε και πιστεύω ότι μπορεί να γίνει ποτέ ορθολογικά. Δυστυχώς δεν είναι ακόμη ώριμη η κοινωνία μας για κάτι τέτοιο.
Αυτό που έχω υπόψη μου ότι γίνεται τώρα είναι οι αποσπάσεις, οι οποίες στις πλείστες φορές γίνονται για να εξυπηρετηθούν πρόσωπα και όχι υπηρεσίες.
Γι’ αυτό είναι που λέω εγώ ότι θα πρέπει να δοθεί ένα τέλος σε αυτό το προκλητικό φαινόμενο το οποίο γίνεται μόνο για να εξυπηρετήσει συμφέροντα.
Ερ: Δίνεται την εντύπωση ότι βλέπετε με καχυποψία τις διάφορες ενέργειες της κυβέρνησης;
Απ.: Η καχυποψία μου δεν αφορά μια κυβέρνηση. Διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις εξυπηρετούν συμφέροντα. Πιστεύω ότι ακόμη δεν έχουμε αποκτήσει τη σωστή νοοτροπία.
Οι θεσμοί γίνονται για να εξυπηρετούν τη εύρυθμη λειτουργία των τμημάτων της δημόσιας υπηρεσίας και όχι να εξυπηρετούν πρόσωπα. Και λυπούμαι να πω ότι κατά 90% των περιπτώσεων η εξυπηρέτηση γίνεται για συγκεκριμένα πρόσωπα.
Για τις οποίες αγκυλώσεις που υπάρχουν στη δημόσια υπηρεσία δεν φέρει ευθύνη ούτε ο δημοσιοϋπαλληλικός κόσμος ούτε η ΠΑΣΥΔΥ. Άλλοι φέρουν την ευθύνη.
Πρέπει όλοι να βοηθήσουν τη δημόσια υπηρεσία να λειτουργήσει σωστά και να ανταποκριθεί προς τις υποχρεώσεις που έχει προς τον Κύπριο πολίτη τον οποίο πρέπει να υπηρετεί χωρίς να λαμβάνει υπόψη ποιος είναι. Όλα τα πρόσωπα δικαιούνται να έχουν την ίδια μεταχείριση και να εξυπηρετούνται με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο.
Με το να παίρνω ένα άνθρωπο χωρίς προσόντα και να τον αποσπώ σε ένα υπουργείο είναι πρόκληση για τους πάντες και προκαλεί πικρία σε όλους. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς είναι ότι η κάθε κατάσταση, κάθε κόμμα εξυπηρετεί τα πρόσωπα που είναι κοντά στο δικό του χώρο.
Ερ: Η δημόσια υπηρεσία δηλαδή βρίσκεται έρμαιο στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης που θέλει να βολέψει υμετέρους;
Απ.: Όχι έρμαιο, δεν το γενικεύω ότι γίνονται μαζικές αποσπάσεις με στόχο την εξυπηρέτηση κάποιων. Εντούτοις θα πρέπει να εκλείψουν οι παρεμβάσεις και στο βαθμό που γίνονται διότι εμείς βλέπουμε ότι γίνονται παρεμβάσεις. Οι αποσπάσεις είναι σωστός θεσμός που μπορεί να εξυπηρετήσει τη δημόσια υπηρεσία. Γίνεται όμως κατάχρηση.
Ερ: Κάνετε εισηγήσεις για το θέμα αυτό;
Απ.: Οι εισηγήσεις μας βρίσκονται ενώπιον της βουλής. Μεταξύ των εισηγήσεων μας είναι στις περιπτώσεις εκείνες που χρειάζεται να γίνεται μετάθεση από ένα πόστο στο άλλο και για να μη βλέπουμε να φεύγει ένας υπάλληλος από ένα υπουργείο και να πηγαίνει σε ένα άλλο της αρεσκείας του ή επειδή είναι της αρεσκείας άλλων, εισηγηθήκαμε λοιπόν να ζητείται να εκδηλώνεται ενδιαφέρον από όσους έχουν τα απαραίτητα προσόντα και ακολούθως να γίνεται η σωστή επιλογή. Για μας, όπως λειτουργεί το σύστημα σήμερα καλύτερα να εκλείψει.
Ερ: Τελικά, το 98% των δημοσίων είναι «εξαίρετοι», όπως τους βγάζει το υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης;
Απ.: Κατ’ αρχήν θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ένας δημόσιος υπάλληλος θα πρέπει να εκτελεί κατά άριστο τρόπο τη δουλειά του, αυτή θα πρέπει να είναι η απαίτηση όλων μας.
Κατά δεύτερο λόγο όμως θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν θα πρέπει να συγχύζεται η δημόσια υπηρεσία με τα σχολεία.
Η δημόσια υπηρεσία δεν είναι όπως ένα σχολείο και δεν πρέπει όλοι να είναι άριστοι, δεν είναι το ίδιο.
Ένας που κάνει μια εργασία για χρόνια πρέπει να την κάνει άριστα με ευσυνειδησία και με τήρηση όλων των απαιτήσεων της διεύθυνσης την οποία υπηρετεί.
Τώρα εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία στους άριστους είναι σε αυτούς που διεκδικούν ανώτερες θέσεις, εκεί πρέπει πράγματι να γίνεται σωστή διάκριση.
Εξακολουθώ να πιστεύω όμως ότι ναι, θα πρέπει να είναι όλοι άριστοι.
Ωστόσο μεταξύ των αρίστων ή πάρα πολύ καλών, να προχωρούν οι καλύτεροι και τούτο μπορούμε να το επιτύχουμε όχι μειώνοντας την αξιολόγηση όλων είτε στο μηδέν είτε στο μέτριο έστω και οριακά. Πρέπει να δίνεται η ευκαιρία στους καλύτερους να έχουν την καλύτερη δυνατή ανέλιξη.
Ερ: Γιατί διαφωνείτε με την εισαγωγή νέου συστήματος;
Απ.: Για μένα δεν είναι θέμα αλλαγής του συστήματος. Είναι θέμα πάλι νοοτροπίας. Οι αξιολογητές δεν επιτελούν σωστά το καθήκον τους. Πρέπει να αξιολογούν σωστά και να αποδίδουν δικαιοσύνη και να δικαιώνουν τους καλύτερους και δεν χρειάζονται πολλά πράγματα αρκεί να διαθέτουν ορθή αξιολόγηση.
Άρα δεν πρέπει να μας ενοχλεί το ότι το 95% ή το 98% είναι άριστοι. Σημασία έχει οι αξιολογητές να επιτελούν το έργο τους, δηλαδή να επιβραβεύουν τους καλύτερους και να παρέχουν την ευκαιρία να συμπληρώνει ο οποιοσδήποτε έχει τις αδυναμίες του με στόχο πάντοτε η απόδοση να είναι στο ψηλότερο δυνατό επίπεδο.
Ερ: Δεν είναι λογικό ο καθένας να αξιολογείται και να αμείβεται βάσει της απόδοσης του;
Απ.: Συμφωνώ απόλυτα αλλά οι αξιολογητές με την ισοπέδωση, έχουν καταργήσει περίπου την αξιολόγηση.
Ερ: Η παραγωγικότητα στο δημόσιο τομέα είναι κατώτερη του 2% αλλά οι μισθοί αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 7,6% τα τελευταία 20 χρόνια. Πως το εξηγείτε;
Απ.: Με το διορισμό ενός υπαλλήλου προβλέπεται και η μισθοδοσία του η οποία προβλέπει ετήσιες αυξήσεις ανάλογα με την κλίμακα που προσλαμβάνεται και μέχρι να φθάσει στην κορυφή. Για παράδειγμα το γραμματειακό προσωπικό από το οποίο το 65% βρίσκεται στην κλίμακα Α7 συν 2, πολλοί συνάδελφοι παραμένουν στην κορυφή χωρίς μισθολογική προσαύξηση διότι έφθασαν στην κορυφή της κλίμακας και πρέπει να πάρουν προαγωγή για να πάνε παρακάτω, αλλά δεν υπάρχουν οι σωστές αναλογίες έτσι παραμένουν 10-15 χρόνια χωρίς οποιαδήποτε προσαύξηση.
Επιπρόσθετα, στις συμφωνίες περιλαμβάνονται οι αυξήσεις που γίνονται κάθε τριετία και η ΑΤΑ η οποία είναι μειωμένη κατά 1,5% αυτή την περίοδο, έτσι θα δοθεί μειωμένη και σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, ενώ όσοι έχουν την ατυχία να αφυπηρετήσουν αυτή την περίοδο θα πάρουν μειωμένα εφάπαξ και μειωμένη σύνταξη.
Ερ: Για την παραγωγικότητα…
Απ.: Να μου επιτρέψετε να εξηγήσω ότι δεν υπάρχει τρόπος μέτρησης της παραγωγικότητας στο δημόσιο τομέα. Ο όρος παραγωγικότητα δεν είναι δόκιμος για τη δημόσια υπηρεσία. Είναι όρος που χρησιμοποιείται στον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα σε ένα εργαζόμενο σε μια εταιρεία αναψυκτικών μπορεί κάποιος να μετρήσει την παραγωγικότητα διότι μετρά με τον αριθμό των κιβωτίων που πουλά. Στο δημόσιο τομέα δόκιμος όρος είναι η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του πολίτη και να ικανοποιεί όσες ποιο πολλές ανάγκες μπορεί.
Η ενδεδειγμένη άποψη για την αξιολόγηση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης είναι οι όροι αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα. Ως αποδοτικότητα θεωρείται η θετική σχέση μεταξύ των προβλημάτων που υπάρχουν και των λύσεων που δίνονται σε αυτά.
Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό λύσεων τόσο η αποδοτικότητα είναι μεγαλύτερη, ενώ ως αποδοτικότητα θεωρείται η ικανότητα για την εκπλήρωση των βασικών λειτουργιών του κράτους. Όπως για παράδειγμα το Τμήμα Οδικών Μεταφορών να θέσει ως στόχο τη μείωση των οδικών ατυχημάτων και στο τέλος εξετάζεται πόσο πέτυχε την αποστολή του.
Στις πλείστες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν 780 δείκτες με τους οποίους μετρούν την αποδοτικότητα των δημοσίων υπαλληλιών.
Ερ: Πάμε πίσω στις αυξήσεις. Πέραν των «κεκτημένων», μπορείτε να μας πείτε ποια οικονομική λογική εξηγεί αυτές τις αυξήσεις;
Απ.: Θεωρώ εκτός συζήτησης τις μισθολογικές αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων.
Είναι όρος εργοδότησης που δεν πρέπει να τον αγγίζει κανένας. Ναι, πρέπει χρόνο με το χρόνο να βελτιώνει τα εισοδήματα του εργαζόμενου με βάση καθορισμένης συμφωνίας. Δεν πρέπει να γίνεται καν συζήτηση. Με έντεχνο και μεθοδευμένο τρόπο κατά διαστήματα φέρνουν αυτό το θέμα στην επικαιρότητα, ότι κακώς περίπου οι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν την αύξηση τους και προσπαθούν να δημιουργήσουν θέμα χάσματος μεταξύ δημόσιου τομέα και ιδιωτικού.
Εάν υπάρχει χάσμα με τον ιδιωτικό να βελτιωθούν τα εισοδήματα εκείνων που υπαμείβονται στον ιδιωτικό τομέα και όχι να δημιουργείται πρόβλημα με το δημόσιο.
Από την άλλη κανένας δεν εξετάζει το μεγαλύτερο πρόβλημα που αποτελεί μάστιγα για την οικονομία, τη φοροδιαφυγή. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ανείσπρακτοι φόροι γύρω στα €850 εκ. Αν δείτε πολλές κατηγορίες αυτοεργοδοτούμενων μεγαλοεισοδηματιών καταβάλουν πολύ λιγότερα από ότι οι μισθωτοί στο φόρο εισοδήματος, αυτό είναι ανεπίτρεπτο. Πρόκειται για κοροϊδία.
Εδώ θα πρέπει να επικεντρώσουν κυβέρνηση και βουλή και οι πάντες τις προσπάθειες τους.
Εμείς από αυτή την εβδομάδα θα ξεκινήσουμε μια εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών. Όλοι να απαιτούμε να παίρνουμε απόδειξη όταν αγοράζουμε κάτι έτσι ώστε να πληρώνει ο καθένας όσα του αναλογεί στο φόρο εισοδήματος, ώστε το κράτος να έχει δυνατότητες και να μην ασχολούμαστε με περικοπές από τους μισθούς των εργαζομένων, όλοι να προσφέρουν ανάλογα με τα εισοδήματα που διαθέτουν.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Ερ: Κύριε Χατζηπέτρου, η κυβέρνηση επικαλείται παλαιότερες συμφωνίες με την ΠΑΣΥΔΥ για αύξηση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων. Έτσι έχουν τα πράγματα;
Απ.: Ο σκοπός των συμφωνιών ήταν για να ικανοποιηθούν ανάγκες που έχει ο κύπριος πολίτης και η κυπριακή κοινωνία. Όταν δημιουργούνται ανάγκες, όπως για παράδειγμα στο νοσοκομείο Παραλιμνίου όπου ζητούσαμε θέσεις για ενίσχυση του νοσοκομείου αλλά και για να γίνουν νέα τμήματα σε άλλα νοσοκομεία, θα έπρεπε να προσληφθεί και το αναγκαίο προσωπικό. Το υπουργείο Γεωργίας εφαρμόζει επίσης συγκεκριμένες οδηγίες της ΕΕ στο θέμα των αφλατοξινών. Για να εφαρμοσθούν όμως θα πρέπει να υπάρχουν και οι κατάλληλα δομημένες υπηρεσίες ώστε να ανταποκριθεί η Κύπρος στις πρόσθετες υποχρεώσεις της ΕΕ.
Ερ: Γιατί χρειάζονται περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι; Η ίδια η κυβέρνηση είχε δηλώσει μέσω του υπουργού Οικονομικών πριν ένα χρόνο ότι η δημόσια υπηρεσία είναι υπεράριθμη;
Απ.: Δεν γνωρίζω αν έχει κάνει τέτοια δήλωση ο υπουργός Οικονομικών. Η δημόσια υπηρεσία είναι ζωντανός οργανισμός, δεν μπορεί να παραμένει σε στασιμότητα στον τομέα της λειτουργικής και οργανωτικής της διάρθρωσης. Σε όλο τον κόσμο η απαίτηση είναι ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες.
Χωρίς να υποστηρίζω ότι θα πρέπει να δημιουργούμε συνέχεια θέσεις και να προσθέτουμε δαπάνες στον κρατικό προϋπολογισμό, όπου χρειάζεται μια υπηρεσία νέο προσωπικό θα πρέπει να προσλαμβάνεται με ορθολογικές και σωστές διαδικασίες ώστε να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της.
Ερ: Εδώ και χρόνια συζητείται το θέμα των μετατάξεων. Που κολλά το θέμα;
Απ.: Η μετάταξη έχει νομική έννοια. Στην Κύπρο δεν εφαρμόζεται.
Χρειάζεται πολλή προεργασία και πολλές αλλαγές για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο.
Στην Ελλάδα που εφαρμόζεται αυτό το σύστημα μπορεί να μετακινηθεί ένας υπάλληλος που διαθέτει τα προσόντα από μια υπηρεσία σε άλλη ή μπορεί να εκλεγεί κάποιος από το αρμόδιο σώμα εάν διαθέτει τα προσόντα και να τοποθετηθεί σε άλλο πόστο.
Στην Κύπρο δεν είναι εύκολο εγχείρημα η μετάταξη διότι θα επηρεάσει την αρχαιότητα και τη λειτουργία των υπηρεσιών.
Ερ: Από κάπου όμως δεν θα πρέπει να ξεκινήσει;
Απ.: Εγώ λέω ότι εκείνο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρχει η σωστή δομή και στελέχωση της κάθε υπηρεσίας. Εάν υπάρχουν για παράδειγμα κάπου πλεονάζοντες, να διορθώνεται αυτό το ζήτημα μέσω των αφυπηρετήσεων, διότι όπως αντιλαμβάνεστε δεν μπορεί να απολυθεί κανένας υπάλληλος.
Τώρα όσον αφορά εάν θα πρέπει να μεταφερθεί ένας υπάλληλος από μια υπηρεσία σε άλλη, θα έλεγα ότι ένα τέτοιο εγχείρημα στον τόπο μας δεν είναι απλό ούτε και πιστεύω ότι μπορεί να γίνει ποτέ ορθολογικά. Δυστυχώς δεν είναι ακόμη ώριμη η κοινωνία μας για κάτι τέτοιο.
Αυτό που έχω υπόψη μου ότι γίνεται τώρα είναι οι αποσπάσεις, οι οποίες στις πλείστες φορές γίνονται για να εξυπηρετηθούν πρόσωπα και όχι υπηρεσίες.
Γι’ αυτό είναι που λέω εγώ ότι θα πρέπει να δοθεί ένα τέλος σε αυτό το προκλητικό φαινόμενο το οποίο γίνεται μόνο για να εξυπηρετήσει συμφέροντα.
Ερ: Δίνεται την εντύπωση ότι βλέπετε με καχυποψία τις διάφορες ενέργειες της κυβέρνησης;
Απ.: Η καχυποψία μου δεν αφορά μια κυβέρνηση. Διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις εξυπηρετούν συμφέροντα. Πιστεύω ότι ακόμη δεν έχουμε αποκτήσει τη σωστή νοοτροπία.
Οι θεσμοί γίνονται για να εξυπηρετούν τη εύρυθμη λειτουργία των τμημάτων της δημόσιας υπηρεσίας και όχι να εξυπηρετούν πρόσωπα. Και λυπούμαι να πω ότι κατά 90% των περιπτώσεων η εξυπηρέτηση γίνεται για συγκεκριμένα πρόσωπα.
Για τις οποίες αγκυλώσεις που υπάρχουν στη δημόσια υπηρεσία δεν φέρει ευθύνη ούτε ο δημοσιοϋπαλληλικός κόσμος ούτε η ΠΑΣΥΔΥ. Άλλοι φέρουν την ευθύνη.
Πρέπει όλοι να βοηθήσουν τη δημόσια υπηρεσία να λειτουργήσει σωστά και να ανταποκριθεί προς τις υποχρεώσεις που έχει προς τον Κύπριο πολίτη τον οποίο πρέπει να υπηρετεί χωρίς να λαμβάνει υπόψη ποιος είναι. Όλα τα πρόσωπα δικαιούνται να έχουν την ίδια μεταχείριση και να εξυπηρετούνται με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο.
Με το να παίρνω ένα άνθρωπο χωρίς προσόντα και να τον αποσπώ σε ένα υπουργείο είναι πρόκληση για τους πάντες και προκαλεί πικρία σε όλους. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς είναι ότι η κάθε κατάσταση, κάθε κόμμα εξυπηρετεί τα πρόσωπα που είναι κοντά στο δικό του χώρο.
Ερ: Η δημόσια υπηρεσία δηλαδή βρίσκεται έρμαιο στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης που θέλει να βολέψει υμετέρους;
Απ.: Όχι έρμαιο, δεν το γενικεύω ότι γίνονται μαζικές αποσπάσεις με στόχο την εξυπηρέτηση κάποιων. Εντούτοις θα πρέπει να εκλείψουν οι παρεμβάσεις και στο βαθμό που γίνονται διότι εμείς βλέπουμε ότι γίνονται παρεμβάσεις. Οι αποσπάσεις είναι σωστός θεσμός που μπορεί να εξυπηρετήσει τη δημόσια υπηρεσία. Γίνεται όμως κατάχρηση.
Ερ: Κάνετε εισηγήσεις για το θέμα αυτό;
Απ.: Οι εισηγήσεις μας βρίσκονται ενώπιον της βουλής. Μεταξύ των εισηγήσεων μας είναι στις περιπτώσεις εκείνες που χρειάζεται να γίνεται μετάθεση από ένα πόστο στο άλλο και για να μη βλέπουμε να φεύγει ένας υπάλληλος από ένα υπουργείο και να πηγαίνει σε ένα άλλο της αρεσκείας του ή επειδή είναι της αρεσκείας άλλων, εισηγηθήκαμε λοιπόν να ζητείται να εκδηλώνεται ενδιαφέρον από όσους έχουν τα απαραίτητα προσόντα και ακολούθως να γίνεται η σωστή επιλογή. Για μας, όπως λειτουργεί το σύστημα σήμερα καλύτερα να εκλείψει.
Ερ: Τελικά, το 98% των δημοσίων είναι «εξαίρετοι», όπως τους βγάζει το υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης;
Απ.: Κατ’ αρχήν θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ένας δημόσιος υπάλληλος θα πρέπει να εκτελεί κατά άριστο τρόπο τη δουλειά του, αυτή θα πρέπει να είναι η απαίτηση όλων μας.
Κατά δεύτερο λόγο όμως θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν θα πρέπει να συγχύζεται η δημόσια υπηρεσία με τα σχολεία.
Η δημόσια υπηρεσία δεν είναι όπως ένα σχολείο και δεν πρέπει όλοι να είναι άριστοι, δεν είναι το ίδιο.
Ένας που κάνει μια εργασία για χρόνια πρέπει να την κάνει άριστα με ευσυνειδησία και με τήρηση όλων των απαιτήσεων της διεύθυνσης την οποία υπηρετεί.
Τώρα εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία στους άριστους είναι σε αυτούς που διεκδικούν ανώτερες θέσεις, εκεί πρέπει πράγματι να γίνεται σωστή διάκριση.
Εξακολουθώ να πιστεύω όμως ότι ναι, θα πρέπει να είναι όλοι άριστοι.
Ωστόσο μεταξύ των αρίστων ή πάρα πολύ καλών, να προχωρούν οι καλύτεροι και τούτο μπορούμε να το επιτύχουμε όχι μειώνοντας την αξιολόγηση όλων είτε στο μηδέν είτε στο μέτριο έστω και οριακά. Πρέπει να δίνεται η ευκαιρία στους καλύτερους να έχουν την καλύτερη δυνατή ανέλιξη.
Ερ: Γιατί διαφωνείτε με την εισαγωγή νέου συστήματος;
Απ.: Για μένα δεν είναι θέμα αλλαγής του συστήματος. Είναι θέμα πάλι νοοτροπίας. Οι αξιολογητές δεν επιτελούν σωστά το καθήκον τους. Πρέπει να αξιολογούν σωστά και να αποδίδουν δικαιοσύνη και να δικαιώνουν τους καλύτερους και δεν χρειάζονται πολλά πράγματα αρκεί να διαθέτουν ορθή αξιολόγηση.
Άρα δεν πρέπει να μας ενοχλεί το ότι το 95% ή το 98% είναι άριστοι. Σημασία έχει οι αξιολογητές να επιτελούν το έργο τους, δηλαδή να επιβραβεύουν τους καλύτερους και να παρέχουν την ευκαιρία να συμπληρώνει ο οποιοσδήποτε έχει τις αδυναμίες του με στόχο πάντοτε η απόδοση να είναι στο ψηλότερο δυνατό επίπεδο.
Ερ: Δεν είναι λογικό ο καθένας να αξιολογείται και να αμείβεται βάσει της απόδοσης του;
Απ.: Συμφωνώ απόλυτα αλλά οι αξιολογητές με την ισοπέδωση, έχουν καταργήσει περίπου την αξιολόγηση.
Ερ: Η παραγωγικότητα στο δημόσιο τομέα είναι κατώτερη του 2% αλλά οι μισθοί αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 7,6% τα τελευταία 20 χρόνια. Πως το εξηγείτε;
Απ.: Με το διορισμό ενός υπαλλήλου προβλέπεται και η μισθοδοσία του η οποία προβλέπει ετήσιες αυξήσεις ανάλογα με την κλίμακα που προσλαμβάνεται και μέχρι να φθάσει στην κορυφή. Για παράδειγμα το γραμματειακό προσωπικό από το οποίο το 65% βρίσκεται στην κλίμακα Α7 συν 2, πολλοί συνάδελφοι παραμένουν στην κορυφή χωρίς μισθολογική προσαύξηση διότι έφθασαν στην κορυφή της κλίμακας και πρέπει να πάρουν προαγωγή για να πάνε παρακάτω, αλλά δεν υπάρχουν οι σωστές αναλογίες έτσι παραμένουν 10-15 χρόνια χωρίς οποιαδήποτε προσαύξηση.
Επιπρόσθετα, στις συμφωνίες περιλαμβάνονται οι αυξήσεις που γίνονται κάθε τριετία και η ΑΤΑ η οποία είναι μειωμένη κατά 1,5% αυτή την περίοδο, έτσι θα δοθεί μειωμένη και σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, ενώ όσοι έχουν την ατυχία να αφυπηρετήσουν αυτή την περίοδο θα πάρουν μειωμένα εφάπαξ και μειωμένη σύνταξη.
Ερ: Για την παραγωγικότητα…
Απ.: Να μου επιτρέψετε να εξηγήσω ότι δεν υπάρχει τρόπος μέτρησης της παραγωγικότητας στο δημόσιο τομέα. Ο όρος παραγωγικότητα δεν είναι δόκιμος για τη δημόσια υπηρεσία. Είναι όρος που χρησιμοποιείται στον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα σε ένα εργαζόμενο σε μια εταιρεία αναψυκτικών μπορεί κάποιος να μετρήσει την παραγωγικότητα διότι μετρά με τον αριθμό των κιβωτίων που πουλά. Στο δημόσιο τομέα δόκιμος όρος είναι η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του πολίτη και να ικανοποιεί όσες ποιο πολλές ανάγκες μπορεί.
Η ενδεδειγμένη άποψη για την αξιολόγηση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης είναι οι όροι αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα. Ως αποδοτικότητα θεωρείται η θετική σχέση μεταξύ των προβλημάτων που υπάρχουν και των λύσεων που δίνονται σε αυτά.
Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό λύσεων τόσο η αποδοτικότητα είναι μεγαλύτερη, ενώ ως αποδοτικότητα θεωρείται η ικανότητα για την εκπλήρωση των βασικών λειτουργιών του κράτους. Όπως για παράδειγμα το Τμήμα Οδικών Μεταφορών να θέσει ως στόχο τη μείωση των οδικών ατυχημάτων και στο τέλος εξετάζεται πόσο πέτυχε την αποστολή του.
Στις πλείστες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν 780 δείκτες με τους οποίους μετρούν την αποδοτικότητα των δημοσίων υπαλληλιών.
Ερ: Πάμε πίσω στις αυξήσεις. Πέραν των «κεκτημένων», μπορείτε να μας πείτε ποια οικονομική λογική εξηγεί αυτές τις αυξήσεις;
Απ.: Θεωρώ εκτός συζήτησης τις μισθολογικές αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων.
Είναι όρος εργοδότησης που δεν πρέπει να τον αγγίζει κανένας. Ναι, πρέπει χρόνο με το χρόνο να βελτιώνει τα εισοδήματα του εργαζόμενου με βάση καθορισμένης συμφωνίας. Δεν πρέπει να γίνεται καν συζήτηση. Με έντεχνο και μεθοδευμένο τρόπο κατά διαστήματα φέρνουν αυτό το θέμα στην επικαιρότητα, ότι κακώς περίπου οι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν την αύξηση τους και προσπαθούν να δημιουργήσουν θέμα χάσματος μεταξύ δημόσιου τομέα και ιδιωτικού.
Εάν υπάρχει χάσμα με τον ιδιωτικό να βελτιωθούν τα εισοδήματα εκείνων που υπαμείβονται στον ιδιωτικό τομέα και όχι να δημιουργείται πρόβλημα με το δημόσιο.
Από την άλλη κανένας δεν εξετάζει το μεγαλύτερο πρόβλημα που αποτελεί μάστιγα για την οικονομία, τη φοροδιαφυγή. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ανείσπρακτοι φόροι γύρω στα €850 εκ. Αν δείτε πολλές κατηγορίες αυτοεργοδοτούμενων μεγαλοεισοδηματιών καταβάλουν πολύ λιγότερα από ότι οι μισθωτοί στο φόρο εισοδήματος, αυτό είναι ανεπίτρεπτο. Πρόκειται για κοροϊδία.
Εδώ θα πρέπει να επικεντρώσουν κυβέρνηση και βουλή και οι πάντες τις προσπάθειες τους.
Εμείς από αυτή την εβδομάδα θα ξεκινήσουμε μια εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών. Όλοι να απαιτούμε να παίρνουμε απόδειξη όταν αγοράζουμε κάτι έτσι ώστε να πληρώνει ο καθένας όσα του αναλογεί στο φόρο εισοδήματος, ώστε το κράτος να έχει δυνατότητες και να μην ασχολούμαστε με περικοπές από τους μισθούς των εργαζομένων, όλοι να προσφέρουν ανάλογα με τα εισοδήματα που διαθέτουν.