You are here

Κ. Γιωρκάτζης: Θα παραιτηθώ αν δεν προχωρήσει η μεταρρύθμιση

25/09/2021 06:00

Έτοιμος να παραιτηθεί αν δεν προχωρήσει η ψήφιση των νομοσχεδίων της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης ή εάν αλλοιωθούν οι πρόνοιες της, δηλώνει ο δήμαρχος Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, στη συνέντευξή του στη Stockwatch.

«Εάν διαπιστώσω ότι υπάρχει δυστοκία ή κωλυσιεργία γύρω από την προώθηση της μεταρρύθμισης ή εάν – μέσα από τις διαβουλεύσεις που θα γίνουν – θα αλλοιωθούν οι πρόνοιές της σε τέτοιο βαθμό που δεν θα εξυπηρετούνται οι στόχοι που έχουν τεθεί, θα επαναξιολογήσω την όποια απόφαση μου», αναφέρει μεταξύ άλλων ο δήμαρχος.

Δηλώνει ένθερμος υποστηρικτής της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εκφράζει την άποψη ότι πλέον αποτελεί επιτακτική ανάγκη, ενώ κρούει και τον κώδωνα του κινδύνου όσον αφορά τη Χάρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η υιοθέτηση της οποίας από την Κύπρο έμεινε μόνο στα χαρτιά, όπως αναφέρει.

Επισημαίνει ορισμένα από τα σημαντικά ζητήματα που θα πρέπει να προσέξει η Βουλή κατά τη συζήτηση και θέσπιση των μεταρρυθμιστικών νομοσχεδίων και αναφέρεται στα προβλήματα που ταλανίζουν σήμερα τους δήμους και τις κοινότητες.

Χαρακτηρίζει σημαντικό η Λευκωσία να μετατραπεί σε μια ενιαία πόλη που να συμπεριλαμβάνει τους δήμους Λευκωσίας, αστικού Στροβόλου, Έγκωμης, Αγίου Δομετίου και Αγλαντζιάς, ενώ εξηγεί και σε τι θα εξυπηρετήσει αυτό.

Ακολουθεί η συνέντευξη

Οι σταθμοί της δεκαετίας

-Σύντομα ολοκληρώνεται η δεύτερη θητεία σας στη θέση του Δημάρχου Λευκωσίας. Ποια τα σημαντικότερα αναπτυξιακά έργα που ολοκληρώθηκαν κατά τις δύο θητείες σας;

Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα ηνία του Δήμου Λευκωσίας θέσαμε ως προτεραιότητα τον σχεδιασμό αναπτυξιακών έργων τα οποία πιστεύαμε ότι είχε ανάγκη η Λευκωσία, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των δημοτών και την προσέλκυση επισκεπτών στην πρωτεύουσα.

Παρά τις αντιξοότητες που είχαμε να αντιμετωπίσουμε (οικονομικές και άλλες) αισθανόμαστε πολύ ικανοποιημένοι που καταφέραμε να σχεδιάσουμε, εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση πολλών εκατομμυρίων και να υλοποιήσουμε έργα τα οποία άλλαξαν και αλλάζουν την πόλη μας.

Στα σχεδόν 10 χρόνια της θητείας μου, έχουν γίνει αρκετά – πιστεύω εξαιρετικής σημασίας – έργα, μεγάλα και πιο μικρά. Το νέο Δημαρχείο, το Δημοτικό θέατρο, οι αναπλάσεις πολλών οδών και περιοχών στην εντός των τειχών πόλη, η ανάπλαση του εμπορικού τρίγωνου. Όπως γνωρίζετε για το τελευταίο, η Α Φάση που αφορούσε τις οδούς Στασικράτους, Μνασιάδου (τμήμα), Θεοφάνους – Θεοδότου και Ζήνας Κάνθερ έχει παραδοθεί στο κοινό και κατά γενική ομολογία έχει συμβάλει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εμπορική ανάπτυξη του κέντρου της Λευκωσίας το οποίο βρισκόταν σε μαρασμό. Πολύ σύντομα ολοκληρώνεται και η Β φάση του έργου, η οποία αφορά τη λεωφόρο Μακαρίου και αρκετές παρόδους.

Μέσα σε αυτή τη δεκαετία παραδώσαμε επίσης στους πολίτες τρεις σύγχρονες λεωφόρους  (Καλλιπόλεως, Κυριάκου Μάτση, Κέννεντυ) με ενισχυμένη οδική ασφάλεια τόσο για τους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου (πεζούς, ΑμεΑ, ηλικιωμένους) όσο και για τα οχήματα, με τη δημιουργία μεγάλου αριθμού χώρων στάθμευσης.

Δεν θα μπορούσα να μην κάνω ιδιαίτερη μνεία στην Πλατεία Ελευθερίας. Αν και είναι ένα έργο το οποίο ταλαιπώρησε τους συμπολίτες μας, εντούτοις έχει ολοκληρωθεί και δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες συμπολίτες μας, την χαίρονται σε καθημερινή βάση. Στο πλαίσιο του έργου της Πλατείας παραδώσαμε στους πολίτες και τον πρωτοποριακό για τα κυπριακά δεδομένα υπόγειο χώρο στάθμευσης της Ομήρου, αλλά και την αναβαθμισμένη οδό Κωστάκη Παντελίδη.

Αξίζει να αναφερθεί ότι από το 2015 μέχρι σήμερα περισσότεροι από 200 δρόμοι αναβαθμίστηκαν ή αναβαθμίζονται σε Παλλουριώτισσα, Καϊμακλί, Άγιο Ανδρέα, Αγίους Ομολογητές, Άγιο Αντώνιο με συνολική δαπάνη που ξεπερνά τα 30 εκατ. ευρώ.

Θα ήταν παράλειψη μου να μην αναφερθώ στην προοπτική που δημιουργεί η λειτουργία του Κέντρου Αριστείας CYENS στην παλιά πόλη, το οποίο είναι προϊόν συνεργασίας των τριών δημοσίων πανεπιστημίων της Κύπρου (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ανοικτό Πανεπιστήμιο) καθώς και δυο γνωστών ευρωπαϊκών επιστημονικών οργανισμών πανεπιστημίων (Max Plank Institute of Informatics και University College London) υπό την καθοδήγηση του Δήμου Λευκωσίας. Το Κέντρο στεγάζει την αναπτυσσόμενη ομάδα ερευνητών, καινοτόμων ατόμων και συνεργατών του σε υποδομές στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Λευκωσίας και μέσα από τη δράση και τα προγράμματα του στοχεύει να τροφοδοτήσει την επιστημονική, τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη στην Κύπρο.

-Αναφερθήκατε στο έργο της Πλατείας Ελευθερίας. Μετά την ολοκλήρωση του έργου κατόπιν μεγάλων καθυστερήσεων και τα σχόλια - θετικά και αρνητικά -  που ακολούθησαν, πως τοποθετείστε τόσο για το έργο, όσο και για τις αντιδράσεις;

Η Πλατεία Ελευθερίας είναι ένα έργο που όντως καθυστέρησε να ολοκληρωθεί και πραγματικά λυπούμαστε γι’ αυτό. Η αλήθεια είναι ότι παραλάβαμε το έργο με πάρα πολλά προβλήματα. Θεωρώ όμως ότι λάβαμε έγκαιρα ορθές και τολμηρές αποφάσεις με τις οποίες το θέσαμε ξανά σε πορεία υλοποίησης.

Το έργο έχει ολοκληρωθεί, έχουμε προχωρήσει με προσωρινή παραλαβή. Η Πλατεία Ελευθερίας είναι ένα έργο που περίμεναν για χρόνια οι πολίτες της Λευκωσίας. Είναι η κεντρική πλατεία της πόλης, σημείο αναφοράς της πρωτεύουσας αλλά και ολόκληρης της Κύπρου. Χαίρομαι ιδιαίτερα που ο κόσμος αγκάλιασε το έργο και τα σχόλια, τουλάχιστον αυτά που φτάνουν στα δικά μου αυτιά, είναι πολύ θετικά.

Προσωπικά νιώθω ικανοποίηση και υπερηφάνεια που η Λευκωσία είναι ένα από τα σημεία του πλανήτη στο οποίο δεσπόζει ένα εμβληματικό έργο της Ζάχα Χαντίντ.

Χριστούγεννα στην Μακαρίου

-Πότε ολοκληρώνεται το έργο της Μακαρίου και ποιος ο προγραμματισμός σας για την ανάπλαση του χώρου του ΓΣΠ;

Όπως είναι γνωστό, το έργο αναβάθμισης της Λεωφόρου Μακαρίου –με την επίσπευση που έχουμε εξασφαλίσει– θα ολοκληρωθεί αρχές Δεκεμβρίου, ώστε να μπορούν οι καταστηματάρχες να επωφεληθούν από την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων.

Σε ότι αφορά το έργο ανάπλασης του χώρου του ΓΣΠ, πολύ σύντομα αρχίζουν οι εργασίες. Το παλιό ΓΣΠ θα μετατραπεί σε ένα πνεύμονα πρασίνου στην καρδιά της πρωτεύουσας, με πέραν των 500 θέσεων στάθμευσης και άλλες χρήσεις (εστιατόρια, καφετέριες, καταστήματα κτλ).

Το έργο ανάπλασης του παλιού ΓΣΠ δημιουργεί ταυτόχρονα και «δρόμους» διασύνδεσης με άλλα σημαντικά έργα που έγιναν, γίνονται ή θα γίνουν στο κέντρο. Έρχεται, με άλλα λόγια, να συμπληρώσει τη μεγάλη βόλτα στην καρδιά της Λευκωσίας – από το ΓΣΠ, στη Μακαρίου και τη Στασικράτους, στην Πλατεία Ελευθερίας, στην εντός των τειχών πόλη.

-Πως προχωρούν τα έργα στην παλιά πόλη; Πιστεύετε ότι τα έργα που έχουν ολοκληρωθεί έχουν βελτιώσει την περιοχή;

H αναζωογόνηση της εντός των τειχών Λευκωσίας αποτελεί στρατηγικό στόχο για το Δήμο μας. Ναι, θεωρώ πως τα έργα που έχουν ολοκληρωθεί έχουν βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την περιοχή. Κατ’ αρχάς ολοκληρώσαμε το νέο Δημαρχείο. Σκεφτείτε πώς ήταν η περιοχή του νέου Δημαρχείου πριν και πώς είναι σήμερα. Σκεφτείτε επίσης την Κωστάκη Παντελίδη, την Πενταδακτύλου και την Ερμού πριν και μετά την ανάπλασή τους. Πιστεύω πως το αποτέλεσμα είναι εμφανές, οι περιοχές αυτές έχουν ξαναγεννηθεί… Και είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που αποτελούν επιλογή για τη βόλτα και τη ψυχαγωγία πολλών συμπολιτών μας.

Ανάμεσα σε άλλα έργα που έχουν γίνει στην ιστορική αυτή περιοχή της πόλης μας, είναι η ανάπλαση των οδών Τρικούπη (τμήμα), Αισχύλου, Λεύκωνος καθώς και το έργο του αρχαιολογικού χώρου που εφάπτεται του νέου Δημαρχείου. Προχωρήσαμε με την ανακαίνιση του κτηρίου Στοά το οποίο φιλοξενεί λειτουργίες του ερευνητικού κέντρου CYENS, δημιουργώντας ακόμη μια μόνιμη χρήση στο κέντρο με ισχυρή προοπτική για την περιοχή. Για τις ανάγκες του ερευνητικού κέντρου διεξάγονται εργασίες και στο κτήριο της παλιάς Δημοτικής Αγοράς το οποίο ανακαινίζεται πλήρως. Αυτό το οποίο θέλουμε να δημιουργήσουμε είναι μια συνοικία δημιουργικών επιχειρήσεων η οποία να προσελκύσει νέους κυρίως ανθρώπους στο κέντρο. Μια επίσκεψη στην περιοχή θα πείσει ακόμη και τους πιο δύσπιστους ότι όλη η περιοχή της Πλατείας Δημαρχίας έχει αλλάξει όψη.

Προχωρήσαμε επίσης σε αναβάθμιση των οδών Ρηγαίνης και Β. Βουλγαροκτόνου ενώ αυτή τη στιγμή «τρέχει» το έργο της αποκατάστασης των όψεων των κτηρίων στις οδούς αυτές.

Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι εργασίες αναβάθμισης τμήματος της Λαϊκής Γειτονιάς καθώς και οι εργασίες για το έργο της ανάπλασης της περιοχής του Δημαρχείου (πεζόδρομος της οδού Επτανήσου και τμήμα της οδού Ισαακίου Κομνηνού).

-Έχετε ήδη ανακοινώσει ότι θα προχωρήσετε σε ανάπλαση της οδού Τρικούπη. Πότε θα γίνει το έργο αυτό και τί περιλαμβάνει;

Πολύ σύντομα θα προκηρυχθεί η προσφορά. Το έργο (από την Πλατεία Δημαρχίας μέχρι πριν τον κυκλικό κόμβο ΟΧΙ) περιλαμβάνει την ανακατασκευή δρόμων και πεζοδρομίων τα οποία θα είναι ισόπεδα με το οδόστρωμα. Οι υπηρεσίες κοινής ωφελείας  (ΣΥΛ, ΣΑΛ, τηλεπικοινωνίες, ΑΗΚ) θα υπογειοποιηθούν και θα εγκατασταθεί Δίκτυο Οπτικών Ινών και δίκτυο άρδευσης. Επίσης, ο οδικός φωτισμός θα αναβαθμιστεί και θα εκσυγχρονιστεί ενώ προβλέπεται η εγκατάσταση υπόγειων κάδων απορριμμάτων. Στο πλαίσιο του έργου θα συντηρηθούν / αποκατασταθούν οι προσόψεις 53 οικοδομών, περιλαμβανομένων 16 διατηρητέων.

-Που βρίσκεται το θέμα της κατεδάφισης τριών διατηρητέων κτηρίων από συνεργεία της Αρχιεπισκοπής στην καρδιά της παλιάς Λευκωσίας; Αποδόθηκαν ευθύνες; Τί αποφάσεις έλαβε ο δήμος για προστασία των διατηρητέων οικοδομών;

Πρώτο μέλημα και έγνοια του Δήμου, από την πρώτη στιγμή, ήταν όχι απλώς η επαναφορά των διατηρητέων στην προτέρα κατάσταση, αλλά και η αναπαλαίωσή τους. Υπενθυμίζω ότι στους όρους της συμφωνίας μεταξύ Δήμου και Αρχιεπισκοπής περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η υποβολή άμεσα εισπράξιμης εγγυητικής από την Αρχιεπισκοπή προς το Δήμο, ύψους €500 χιλ. , για την περίπτωση που παρουσιαστεί οποιαδήποτε καθυστέρηση στις εργασίες αποκατάστασης.

Σε ότι αφορά τις εργασίες που διεξάγονται, πρέπει να πω ότι είναι στη βάση των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί. Οι εργασίες άρχισαν τον περασμένο Φεβρουάριο και προχωρούν κανονικά. Η Α’ φάση των εργασιών έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και σύντομα αρχίζει η Β’ φάση η οποία αφορά εργασίες στην τοιχοποιία. Το έργο παρακολουθείται καθημερινά από τη συντονίστρια κ. Αθηνά Αριστοτέλους.

Φαίνεται ξεκάθαρα πλέον ότι υπό τις περιστάσεις η απόφαση που έλαβε το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν η μόνη που εξυπηρετούσε την άμεση αποκατάσταση των διατηρητέων της οδού Ισοκράτους. Αυτός, όπως προανέφερα, ήταν και είναι ο στόχος μας.

Ακόμη και στην περίπτωση που οι συνθήκες αλλάξουν προς το χειρότερο με τις αποφάσεις που πήραμε βρισκόμαστε σε καλύτερη και πιο πλεονεκτική θέση να αντιδράσουμε παρά εάν λαμβάναμε οποιαδήποτε άλλη απόφαση.

-Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερα ψηλά κτίρια στην πρωτεύουσα. Αντέχει η Λευκωσία τόσους πύργους και πολυώροφα, δεδομένης της απουσίας ενός ορθολογιστικού πολεοδομικού σχεδιασμού ανάπτυξης;

Δεν συμφωνώ ότι από την Λευκωσία απουσιάζει ορθολογιστικός πολεοδομικός σχεδιασμός ανάπτυξης. Η Λευκωσία και συγκεκριμένα το κέντρο της είναι ο μόνος χώρος στην Κύπρο με ένα λεπτομερές Σχέδιο Περιοχής. Συνεπώς, η όποια ανάπτυξη γίνεται είναι στη βάση του Σχεδίου Περιοχής το οποίο εκπονήθηκε από ξένους εμπειρογνώμονες της SKM Colin Buchanan και βρίσκεται σε ισχύ από το 2017.

Αυτό συμπεριλαμβάνει χωροταξική πολιτική, κυκλοφοριακή στρατηγική και στρατηγική Αναζωογόνησης. Για πρώτη φορά στην Κύπρο όλες αυτές οι τόσο αναγκαίες πολιτικές για το μέλλον μιας πόλης συνδυάζονται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.

Μεταξύ άλλων το Σχέδιο προνοεί:

•           συγκέντρωση μεγαλύτερης πυκνότητας στον Πυρήνα Εμπορικής Ζώνης

•           διαφοροποίηση των εμπορικών περιοχών ανάλογα με τις ιδιομορφίες τους

•           σαφή οριοθέτηση όπου επιτρέπονται οι οχληρές δραστηριότητες

•           εισαγωγή της έννοιας των ενδιάμεσων ήπιων εμπορικών ζωνών στην παλιά πόλη

•           προστασία των αμιγών οικιστικών περιοχών

•           αύξηση της κάλυψης

•           συνεχόμενο εμπορικό μέτωπο χωρίς παρεμβολές στη διακίνηση πεζών

•           κίνητρα για συνένωση τεμαχίων, προσέλκυση επιθυμητών αναπτύξεων, δημιουργία οικιστικών μονάδων και προσέλκυση νέων κατοίκων, αποκατάσταση και επανάχρηση υφιστάμενων οικοδομών, δημιουργία δημόσιων χώρων στάθμευσης κλπ

•           εξαγορά δημοσίων χώρων στάθμευσης και δημοσίων ανοικτών χώρων-πλατεία

•           καθορισμό έργων προτεραιότητας για να λειτουργήσουν ως μαγνήτες προσέλκυσης ανάπτυξης.

Στην Λευκωσία το πρώτο Δημοτικό Δίκτυο

-Πού βρίσκεται ο σχεδιασμός για ανάδειξη της Λευκωσίας σε έξυπνη βιώσιμη πόλη; Ποια έργα έχουν ολοκληρωθεί ή προγραμματίζονται σε αυτό το πλαίσιο και μέχρι πότε να περιμένουν αλλαγές στην καθημερινότητά τους οι πολίτες;

Όπως ήδη θα γνωρίζετε, την τελευταία πενταετία ο Δήμος Λευκωσίας υλοποιεί την Ολοκληρωμένη Στρατηγική Έξυπνης Πόλης 2018 -2028. Είμαστε ο πρώτος Δήμος που εφάρμοσε μια τέτοια Στρατηγική στο πλαίσιο της οποίας εντάσσεται η υλοποίηση το τελευταίο εξάμηνο του πρωτοπόρου έργου «Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία υποδομών και συστημάτων έξυπνης πόλης».

Εντός Αυγούστου ολοκληρώθηκε το πρώτο μεγάλο κομμάτι εγκατάστασης οπτικών ινών, δημιουργώντας το πρώτο Δημοτικό Δίκτυο της Κύπρου, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του όλου σχεδιασμού ανάπτυξης έξυπνων υποδομών στην πόλη.

Παράλληλα δημιουργήθηκαν τα δύο κέντρα δεδομένων του δικτύου, στο νέο Δημαρχείο Λευκωσίας και στο Δημοτικό Χώρο Στάθμευσης Ομήρου, ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα θα εγκατασταθεί και το κέντρο ελέγχου διαχείρισης όλης της έξυπνης πόλης.

Το όραμά μας για την έξυπνη πόλη αναπτύσσεται σε τρεις άξονες: 1. Καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους τους πολίτες 2. Ορθολογική χρήση φυσικών και άλλων πόρων 3. Υιοθέτηση καινοτόμων, τεχνολογικών λύσεων.

Αυτό το όραμα λαμβάνει σάρκα και οστά μέσα από το Έργο που υλοποιείται, οι πρώτες υποδομές και συστήματα του οποίου αναμένεται να είναι διαθέσιμα εντός του τρέχοντος έτους.

Ανάμεσα σε άλλα, εγκαθίσταται  ασύρματο δίκτυο χαμηλής ισχύος τύπου LoRaWAN® , αισθητήρες παρκαρίσματος, αισθητήρες παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεδομένων και πλήρωσης κάδων απορριμμάτων, σε συνδυασμό με δυναμικά δρομολόγια βέλτιστων διαδρομών των σκυβαλοφόρων, σύστημα ηλεκτρονικών ανακοινώσεων (info points) για ανάδειξη και ενίσχυση των τουριστικών και πολιτιστικών δρώμενων της πρωτεύουσας, έξυπνος φωτισμός με σύστημα παρακολούθησης και σχετική ρύθμιση φωτεινότητας κ.ά.

Δημιουργείται παράλληλα σύστημα παρακολούθησης παραμέτρων βιώσιμης κινητικότητας και ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και τίθενται σε λειτουργία εφαρμογές για την πρόβλεψη της κυκλοφορίας στην πόλη - έξυπνη διαχείριση και ενημέρωση για την εύρεση χώρων στάθμευσης.

Στα χαρτιά η Ευρωπαϊκή Χάρτα Τοπικής Αυτοδιοίκησης

-Είναι στο τραπέζι εδώ και αρκετά χρόνια το θέμα της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τώρα και ως προϋπόθεση για την εκταμίευση πόρων στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης της Κύπρου. Ποια είναι η άποψή σας για τη μεταρρύθμιση;

Έχω δηλώσει πολλές φορές ένθερμος υποστηρικτής της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και είμαι της άποψης ότι αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη.

Η Κύπρος έχει υιοθετήσει την Ευρωπαϊκή Χάρτα Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά αυτή δεν εφαρμόζεται. Η Χάρτα στοχεύει στην αποτελεσματική λειτουργία, στην πράξη, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των δημοτών. Προϋποθέτει αυτή να είναι αυτοδιοικούμενη χωρίς δυσλειτουργικές εξαρτήσεις από το κεντρικό κράτος για θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων της, ξεκαθάρισμα των ρόλων και αρμοδιοτήτων της και παραχώρηση από το κράτος όλων των απαιτούμενων πόρων που θα επιτρέπουν στις Τοπικές Αρχές να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των δημοτών τους.

Αυτό να διευκρινίσω, δεν ισοδυναμεί ούτε και σημαίνει απουσία ελέγχου. Ασφαλώς και πρέπει να υπάρχει έλεγχος, ο οποίος όμως θα αφορά τη νομιμότητα των αποφάσεων και όχι του περιεχομένου τους (δηλαδή των πολιτικών και διοικητικών αποφάσεων) από εξωτερικά σε σχέση με το Δήμο, σώματα.

Θεωρώ αυτό αναμένουν όλες οι Τοπικές Αρχές αλλά και οι πολίτες από τη μεταρρύθμιση.

-Πώς κρίνετε την απόφαση για αναβολή των εκλογών και επέκταση της θητείας των υφιστάμενων συμβουλίων. Τί θα πράξετε ο ίδιος;

Έχω δηλώσει επανειλημμένα την ξεκάθαρη στήριξή μου στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η απόφαση για παράταση της θητείας των δημάρχων, κοινοταρχών, δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων, έχει ληφθεί με σκοπό την προώθηση της μεταρρύθμισης και αυτό προσβλέπουμε ότι θα πράξει το συντομότερο δυνατό η Βουλή των Αντιπροσώπων.

Αντιλαμβάνομαι την παράταση ως ένα κάλεσμα για τους νυν δημάρχους να βοηθήσουν και να εργαστούν για να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση. Όχι όμως οποιαδήποτε μεταρρύθμιση για χάριν της μεταρρύθμισης και μόνο.

Αλλά μιας μεταρρύθμισης που θα καθιστά τους δήμους πιο λειτουργικούς, πιο αποδοτικούς, ανεξάρτητους οικονομικά και διοικητικά ώστε να μπορούν έγκαιρα να παρέχουν αυξημένης ποιότητας υπηρεσίες στους πολίτες, σε χαμηλότερο κόστος σε βάθος χρόνου.

Θεωρώ σημαντικό για μένα προσωπικά η Λευκωσία να μετατραπεί σε μια ενιαία πόλη που να συμπεριλαμβάνει τους Δήμους Λευκωσίας, του αστικού Στροβόλου, την Έγκωμη, τον Άγιο Δομέτιο και την Αγλαντζιά. Αυτό είναι απαραίτητο για ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό είτε αυτός είναι πολεοδομικός, είτε κυκλοφοριακός είτε αφορά θέματα συγκοινωνιών. Επιπρόσθετα ένας ενιαίος δήμος θα επιβάλει ενιαία τη νομοθεσία, είτε αυτό αφορά παρανομίες πολεοδομικές ή παρανομίες στη στάθμευση.

Εάν διαπιστώσω ότι υπάρχει δυστοκία ή κωλυσιεργία γύρω από την προώθηση της μεταρρύθμισης ή εάν –μέσα από τις διαβουλεύσεις που θα γίνουν– θα αλλοιωθούν οι πρόνοιές της σε τέτοιο βαθμό που δεν θα εξυπηρετούνται οι στόχοι που έχουν τεθεί θα επαναξιολογήσω την όποια απόφαση μου.

Όσον αφορά προτεραιότητες, σε αυτή τη φάση παραμένω προσηλωμένος στα έργα που υλοποιούνται στον Δήμο της πρωτεύουσας και σε αυτά που αρχίζουν το επόμενο διάστημα.

Σοβαρά οικονομικά προβλήματα στο δήμο Λευκωσίας

-Ποια είναι η άποψή σας για τις οικονομικές προοπτικές του Δήμου Λευκωσίας αλλά και ευρύτερα; Υπάρχει ιδανικό οικονομικό μοντέλο για τη διαχείριση των δήμων;

Ο Δήμος Λευκωσίας, όπως και σχεδόν όλες οι Τοπικές Αρχές, αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Μελέτη που έχουμε διενεργήσει κατέδειξε ότι για την ικανοποίηση των αναγκών της πόλης και των δημοτών απαιτούνται €40 εκατ. ετησίως. Δυστυχώς, ο προϋπολογισμός μας είναι μόνο €30 εκατ. και ως αποτέλεσμα, σε καθημερινή βάση, καλούμαστε να λαμβάνουμε δύσκολες και σκληρές αποφάσεις.

Εδώ έρχεται ο ρόλος της μεταρρύθμισης στη βάση όσων ανέφερα προηγουμένως, να διασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση των Δήμων για τις πραγματικές ανάγκες των δημοτών τους.

Πέραν τούτου, όμως, θεωρώ ότι κάθε πόλη επιβάλλεται να έχει ένα ξεκάθαρο οικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο να μπορεί να στηρίξει τη βιωσιμότητά της. Η Λευκωσία δεν διαθέτει παραλιακό μέτωπο, όπως όλες οι άλλες πόλεις και συνεπώς δεν έχει την πολυτέλεια να εκμεταλλευτεί την πλούσια παραθαλάσσια τουριστική βιομηχανία, ούτε και να βασιστεί στη δημιουργία μεγάλων υποδομών όπως λιμάνια, μαρίνες, αεροδρόμια. Κατ’ επέκταση η Πολιτεία θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή της στη δημιουργία συγκριτικού πλεονεκτήματος και προοπτικής για την πόλη σε βάθος χρόνου.

Αυτό κατά την άποψη μου για τη Λευκωσία εξασφαλίζεται με:

•           τη χωροθέτηση σ’ αυτήν όλων των κύριων υποδομών δημόσιας διοίκησης,

•           τη χωροθέτηση της κύριας κρατικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία ιδιωτικών σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, 

•           την παραχώρηση της κρίσιμης πληθυσμιακής μάζας που θα την καταστήσει τη μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου.

Επίσης, για τη βιωσιμότητα και σωστή ανάπτυξη της ευρύτερης Λευκωσίας είναι, πιστεύω, σημαντικό να οριστούν ξεκάθαρα και απόλυτα, τρεις περιοχές. Το Αστικό Κέντρο, η ευρύτερη αστική Λευκωσία και η μη αστική Λευκωσία (περιφέρεια). Ο ορισμός αυτός είναι επιβεβλημένος, διότι η κάθε μία από αυτές τις περιοχές επιβάλλεται να έχει άλλο ρόλο και άλλο αναπτυξιακό και πολεοδομικό σχεδιασμό, με τρόπο που δεν θα είναι ανταγωνιστικός και θα συντείνει στην ανάπτυξη και βιωσιμότητα της ευρύτερης Λευκωσίας. 

Ένα σπουδαίο παράδειγμα σε ότι αφορά τον ενιαίο σχεδιασμό αποτελεί η Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξης της Αστικής Περιοχής Λευκωσίας, έξι Δήμων (Λευκωσίας Στροβόλου, Λακατάμιας, Αγλανζιάς, Έγκωμης, Αγίου Δομετίου) ο οποίος κατατέθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών. Πρόκειται για ένα μεγαλεπήβολο σχεδιασμό ο οποίος, μεταξύ άλλων, δεικνύει τις δυνατότητες που προκύπτουν από τον ενιαίο σχεδιασμό έργων, με τεράστιο όφελος για την ανάπτυξη και αναβάθμιση της πόλης μας.

-Πως επηρεάστηκε ο Δήμος Λευκωσίας από πλευράς οικονομίας από την πανδημία;

Δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι η υγειονομική κρίση γονάτισε οικονομικά τον Δήμο Λευκωσίας. Αν και προχωρήσαμε εγκαίρως σε αναθεώρηση του προϋπολογισμού μας για το 2020 επιτυγχάνοντας εξοικονομήσεις της τάξης του 7,25%, εντούτοις τα έσοδα μειώθηκαν κατά 12% που σε απόλυτους αριθμούς μεταφράζονται σε περίπου 3 εκατ. ευρώ. Χωρίς επιπρόσθετη κρατική βοήθεια το 2020 ο Δήμος δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να λειτουργεί. Με βάση τις οικονομικές συνθήκες που εξακολουθούν να επικρατούν ετοιμάστηκε και ο προϋπολογισμός του 2021.

Ωστόσο και παρά τη μεγάλη απώλεια στα έσοδά μας κατορθώσαμε να μην επηρεαστούν έργα τα οποία είχαμε δρομολογήσει, αναγνωρίζοντας την τεράστια σημασία που έχουν για τους συμπολίτες μας.  Αξιοποιήσαμε και αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία χρηματοδότησης ώστε να βελτιώσουμε την πόλη μας, να την καταστήσουμε φιλική στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

-Πώς απαντάτε στα παράπονα που εκφράζονται συχνά σε ότι αφορά τις δυσκολίες στη μετακίνηση στο κέντρο της Λευκωσίας;

Με τη δημιουργία πιο στενών λωρίδων κυκλοφορίας στοχεύουμε στη μείωση της ταχύτητας. Πρόκειται για ένα αποδεδειγμένα επιτυχημένο μέτρο που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες του εξωτερικού το οποίο, σε συνεργασία με τα Δημόσια Έργα, υιοθετήσαμε και εφαρμόζουμε σταδιακά στους δρόμους της πόλης μας.

Σε πολλές περιπτώσεις έχω ερωτηθεί ποιο είναι το πλάτος των λωρίδων στην Καλλιπόλεως. Η απάντηση είναι 3 μέτρα, όσο και το πλάτος των κυκλοφοριακών λωρίδων στη Δημοσθένη Σεβέρη, την οποία χιλιάδες από εμάς χρησιμοποιούμε για δεκαετίες, καθημερινά.

Εάν κάποιος σήμερα επισκεφθεί την περιοχή της Λεωφόρου Μουσείου, θα αντιληφθεί ότι γίνεται μία τεράστια, για τα κυπριακά δεδομένα, προσπάθεια δημιουργίας δικτύου ποδηλατοδρόμων, η οποία στόχο έχει να συνδέσει το κέντρο της Λευκωσίας με τα Πανεπιστήμια στην Έγκωμη και τον πεζόδρομο – ποδηλατόδρομο στην περιοχή της Λακατάμιας.

Είναι αλήθεια ότι δεν έχουμε φτάσει σε σημείο να βλέπουμε τόσους πολλούς ποδηλάτες στο Κέντρο της Λευκωσίας σήμερα. Η δημιουργία υποδομών αφορά τις επόμενες γενεές, όχι μόνο το σήμερα.

Σε κάποιες περιπτώσεις, κυρίως επειδή ο δημόσιος χώρος είναι περιορισμένος, η δημιουργία νέων υποδομών προϋποθέτει, είτε την στένωση λωρίδων κυκλοφορίας όπως για παράδειγμα στον κυκλικό κόμβο Μάρκου Δράκου είτε τη μείωση των λωρίδων, όπως για παράδειγμα στην οδό Μουσείου.

Οι αλλαγές – μικρές και μεγάλες – χρειάζονται χρόνο προσαρμογής. Και σε αυτή την περίπτωση θεωρώ πως με την πάροδο του χρόνου οι οδηγοί, οι ποδηλάτες, οι πεζοί θα προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ευελπιστούμε ότι σιγά – σιγά θα αρχίσουμε να βλέπουμε όλο και περισσότερους συμπολίτες μας να διακινούνται με το ποδήλατο προς το κέντρο.

Ο «ένοχος» για το μαρασμό του κέντρου

-Πώς οραματίζεστε το κέντρο της Λευκωσίας;

Η αναζωογόνηση στην καρδιά της πόλης μας θα επέλθει όταν το κέντρο γίνει και πάλι προορισμός! Όταν ο κόσμος περπατήσει το κέντρο -  όχι όταν το χρησιμοποιεί για διαμπερείς κινήσεις με το αυτοκίνητο του.

Δεν είναι η διακίνηση με αυτοκίνητο, μέσω του κέντρου, που επιφέρει την ανάπτυξη. Nα μη ξεχνάμε ότι ο μαρασμός του κέντρου συντελέστηκε με τους δρόμους γεμάτους αυτοκίνητα.

Είναι κοινά παραδεκτό ότι ο «ένοχος» για το μαρασμό του κέντρου της πόλης μας δεν είναι άλλος από την άναρχη πολεοδομική πολιτική (λανθασμένη χωροθέτηση εμπορικών κέντρων, δημιουργία εμπορικών αξόνων, μετακίνηση σημαντικών χρήσεων όπως κινηματογράφοι, ΓΣΠ, κ.α.).

Με τα σημερινά δεδομένα, έχω την σθεναρή άποψη ότι για να μετατραπεί το κέντρο σε προορισμό θα πρέπει να μπορεί να ανταγωνιστεί τις εμπορικές χρήσεις στην περιφέρεια ώστε να προσελκύει κόσμο. Αυτό προϋποθέτει την αναβάθμισή του – αισθητικά, λειτουργικά και σε θέματα πρόσβασης – συγκριτικά με τις χρήσεις στην περιφέρεια.

Τα πεζοδρόμια πρέπει να μεγαλώσουν, να φυτευτούν περισσότερα δέντρα τα οποία να δημιουργούν συνθήκες σκίασης, να μειωθούν οι λωρίδες για αυτοκίνητα προς όφελος νέων πεζοδρομίων ή/και ποδηλατολωρίδων ή/και για λεωφορειολωρίδων, να αυξηθεί η χρήση των δημοσίων μεταφορών κ.α.

Η βόλτα στο κέντρο της πρωτεύουσας συνδυάζει 6 πυλώνες έλξης: α) Την Πλατεία Ελευθέριας β) Τη λεωφόρο Στασίνου γ) Την ενοποίηση τεσσάρων σημείων της τάφρου (κατασκευή τριών γεφυρών: Σολωμού, Πλατεία Ελευθερίας και Κάνιγγος) δ) Την ανάπλαση του χώρου του παλαιού ΓΣΠ ε) Την εντός των τειχών πόλη (πεζόδρομοι Κωστάκη Παντελίδη, Ληδρας, Ονασαγορου και νέες παρεμβάσεις όπως η οδός Ερμού, η Πλατεία Δημαρχίας, η οδός Αισχύλου κ.α.)  στ) Την ανάπλαση του Εμπορικού Τριγώνου (Μακαρίου – Στασικράτους).

Αυτή τη περιδιάβαση έρχονται να υποστηρίξουν οι πρόσθετες θέσεις στάθμευσης – πέραν των 700 – στους Δημοτικούς Χώρους Στάθμευσης Ομήρου και ΓΣΠ.

Με όλα αυτά, δημιουργούμε νέα προοπτική και δυναμική στη πόλη μας.  Μεριμνούμε για μια καλύτερη Λευκωσία – πιο φιλική, πιο λειτουργική, προσβάσιμη και όμορφη – για τους συμπολίτες μας, αλλά κυρίως για τις νέες γενιές.

Της Ελένης Χαραλάμπους