23/11/2021 17:01
Περίπου το 82% των τυροκόμων στην Κύπρο υπέβαλλαν αίτηση για συμμετοχή στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης του χαλουμιού, ως προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) από την 1η Οκτωβρίου όπου τέθηκε σε ισχύ σχετικός κανονισμός της ΕΕ.
O υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής δήλωσε σήμερα στη Βουλή ότι μέχρι σήμερα έχουν υποβάλλει αίτηση για συμμετοχή στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης για το χαλούμι ΠΟΠ πέραν των 60 τυροκομείων.
Οι δηλώσεις πραγματοποιήθηκαν μετά την συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, η οποία ενημερώθηκε για τα προβλήματα που εμφανίζονται σε σχέση με την εμπορία του χαλουμιού και τις καταγγελίες για κατασκευή χαλουμιού κατά παράβαση του προτύπου, μετά την κατακύρωση του ως προϊόν ΠΟΠ.
Ο κ. Καδής σημείωσε ότι από τα τυροκομεία αυτά έχουν λάβει προκαταρτική έγκριση τα 42, υπογραμμίζοντας ότι αντιστοιχούν στο 85% της παραγωγής χαλουμιού στην Κύπρο.
Ο υπουργός Γεωργίας ανέφερε επίσης, ότι μέχρι σήμερα έχουν υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση για συμμετοχή στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης για το χαλούμι ΠΟΠ, 953 αιγοπροβατοτρόφοι και 233 αγελαδοτρόφοι, καθώς και 8 μεικτές εκμεταλλεύσεις.
Όσον αφορά επιτόπιους ελέγχους της αρμόδιας αρχής, είπε ότι αυτοί θα αρχίσουν τον ερχόμενο Ιανουάριο, ενώ σημείωσε ότι με την κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ από την ΕΕ, έχει ενδυναμωθεί ο μηχανισμός ελέγχου και έγινε πιο ισχυρή η προστασία του προϊόντος σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Καταγγελίες σε Γερμανία για χαλούμι
Ο κ. Καδής υπέδειξε ότι όπου παρουσιασθεί σε ευρωπαϊκό χώρο προϊόν μιμητισμού, ή προϊόν που δεν έχει παραχθεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές που τέθηκαν για το χαλούμι, μπορεί να καταγγέλλεται.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Καδής ανέφερε ότι ήδη παρατηρήθηκαν δύο περιστατικά στην Γερμανία και ότι κινητοποιήθηκε ο μηχανισμός για αφαίρεση τους από την γερμανική αγορά και λήψη μέτρων εναντίον αυτών που εισήγαγαν στην γερμανική αγορά τα προϊόντα.
Όσον αφορά τις καταγγελίες για την εμπορία χαλουμιού σε τρίτες χώρες από τα κατεχόμενα, ο κ. Καδής είπε ότι είναι σε γνώση του ότι συμβαίνει, σημειώνοντας ότι εάν πρόκειται για χώρες όπου δεν προστατεύεται το προϊόν είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί.
Επιπλέον, ο υπουργός είπε ότι προϊόντα που φέρουν την ονομασία χαλλούμι, χελλίμ και φέρουν την σφραγίδα του ΠΟΠ «θα πρέπει να τηρούν όλες τις προδιαγραφές παρασκευής και συσκευασίας του προϊόντος όπως αυτές περιγράφονται στη σχετική νομοθεσία», ενώ τόνισε ότι «μετά την 1η Οκτωβρίου (του 2021) δεν μπορεί να κυκλοφορεί είτε στην Κύπρο είτε σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα προϊόν που φέρει το όνομα χαλούμι αν δεν είναι ΠΟΠ».
Επίσης αναφέρθηκε σε δύο αιτήματα που δέχθηκε το Υπουργείο για τροποποιήσεις στις προδιαγραφές του φακέλου τα οποία εξετάζονται, ενώ ανέφερε ότι ανάμεσα στις αλλαγές που εξετάζονται και αναμένεται να υποβληθούν στην Κομισιόν είναι αυτή που αφορά «τις φυλές ούτως ώστε όλα τα ζώα στην Κύπρο να μπορούν να περιλαμβάνονται στο πρότυπο».
Σε σχέση με το κόστος παραγωγής, ο κ. Καδής είπε ότι «είχαμε σημαντικές αυξήσεις» και η Κυβέρνηση στήριξε τους κτηνοτρόφους «για να μην επωμιστούν μόνοι την αύξηση στο κόστος των ζωοτροφών».
Ανέφερε επίσης ότι λόγω της πανδημίας, έχουν συσσωρευτεί κάποιες σημαντικές ποσότητες αποθεμάτων χαλουμιού που αφορούν χιλιάδες τόνους.
Προστασία του χαλουμιού σε τρίτες χώρες
Από την πλευρά της, η υπουργός Εμπορίου Νατάσα Πηλείδου αναφέρθηκε αρχικά στα εμπορικά σήματα που έχει η Κυπριακή Δημοκρατία στις διάφορες τρίτες χώρες και σημείωσε ότι το υπουργείο σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία προχωρεί στην προστασία του χαλουμιού σε τρίτες χώρες.
Ανέφερε ότι η Κύπρος έχει εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα στις ΗΠΑ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Συρία, στο Ομάν, στο Κατάρ, στην Ιορδανία, στην Σαουδική Αραβία, στην Αίγυπτο, στη Νότιο Αφρική και πρόσθεσε ότι γίνονται σημαντικές προσπάθειες για εγγραφή εμπορικών σημάτων σε κάποιες αγορές ιδιαίτερα σημαντικές όπως είναι η Κίνα, η Ιαπωνία, η Αυστραλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ.
Αναφορικά με την προάσπιση των εμπορικών σημάτων, η κ. Πηλείδου είπε ότι η αρμόδια μονάδα στο Υπουργείο αναλαμβάνει αυτή την εργασία και «προβαίνουμε σε όλες τις δέουσες ενέργειες για αντιμετώπιση των φαινομένων» και πρόσθεσε ότι «οι εξαγωγές είναι σε πολύ ενθαρρυντικό σημείο», παρά τις προκλήσεις της βιομηχανίας από τον κορωνοϊό.
Στα 260 εκ. ευρώ οι εξαγωγές του χαλουμιού
Συγκεκριμένα, η Υπουργός Εμπορίου είπε ότι το 2013 οι εξαγωγές του χαλουμιού ήταν γύρω στα 75,8 εκ. ευρώ και το 2020 ξεπέρασαν τα 260 εκ. ευρώ και σημείωσε πως οι κύριες αγορές είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (αγγίζει το 50% των εξαγωγών) και η Σουηδία.
Αναφορικά με τα νομικά μέτρα, η κ. Πηλείδου είπε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν 22 περιπτώσεις εγγεγραμμένων εμπορικών σημάτων από τρίτα μέρα που αξιολογούνται από τη Νομική Υπηρεσία και το Υπουργείο, ενώ είναι σε εξέλιξη 23 περιπτώσεις πιθανής παραβίασης όπου έχουν αποσταλεί προειδοποιητικές επιστολές.
Είπε ακόμη ότι σε 20 περιπτώσεις μετά από τη λήψη νομικών μέτρων υπήρξε συμμόρφωση ή και απόσυρση των εμπορικών σημάτων, ενώ υπήρξαν και δικαστικές επιτυχίες όπως ενάντια σε ουγγρική εταιρεία στις 30 Οκτωβρίου του 2020.
Αναφορικά με την αύξηση των αποθεμάτων των τυροκόμων, η κ. Πηλείδου είπε ότι η πληροφόρηση που έχει είναι ότι «τους τελευταίους μήνες» έχουν αυξηθεί τα αποθέματα και πρόσθεσε ότι διαμέσου του ΥΠΕΞ «έχουμε αποταθεί σε όλες τις πρεσβείες» της Δημοκρατίας «για να γίνει μια προσπάθεια διάθεσης των αποθεμάτων μέσα από διακρατικές διευθετήσεις».
Σε σχέση με την επιβολή πλαφόν, η κ. Πηλείδου είπε ότι αν παραστεί ανάγκη επιβολής πλαφόν στο γάλα το Υπουργείο θα το εξετάσει.