You are here

Νέες προτάσεις για μειωμένο ΦΠΑ 5% σε ακίνητα

05/09/2022 07:30

Τίθεται σήμερα εκ νέου, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, το νομοσχέδιο για στοχευμένη επιβολή μειωμένου ΦΠΑ 5% στην αγορά κύριας και μόνιμης κατοικίας, στη σκιά του σκανδάλου των χρυσών διαβατηρίων, το οποίο φαίνεται να παίρνει νέες διαστάσεις με τη δημοσιοποίηση της σχετικής έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.

Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας η Δημοκρατία είχε απώλειες εσόδων της τάξης των €200 εκατ. από ξένους επενδυτές οι οποίοι πολιτογραφήθηκαν κύπριοι και απολάμβαναν του κοινωνικού μέτρου του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5%.

Ενώπιον της επιτροπής, η οποία πιάνει ξανά δουλειά μετά τη διακοπή των εργασιών της για τη θερινή περίοδο, θα τεθούν σήμερα, εκτός από το αναθεωρημένο νομοσχέδιο και σειρά προτάσεων και εισηγήσεων από αρμόδιους και εμπλεκόμενους φορείς, ενώ το υπουργείο Οικονομικών θα κληθεί να τοποθετηθεί σχετικά.

Πέραν των εισηγήσεων του ΕΤΕΚ προς το υπουργείο Οικονομικών για επιβολή μειωμένου ΦΠΑ, που δημοσίευσε σε πρόσφατο ρεπορτάζ η StockWatch, προτάσεις κατέθεσε στην επιτροπή Οικονομικών και ο Παγκύπριος Συνδέσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών.

Από την πλευρά της, επίσης, η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε στη Βουλή σημείωμα με τη θέση της, αναφορικά με το αναθεωρημένο νομοσχέδιο και το κατά πόσο συνάδει με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Δημοκρατίας.

Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο, έμεινε στα συρτάρια της επιτροπής, μετά από την έντονη διαφωνία βουλευτών και εμπλεκόμενων φορέων του κατασκευαστικού τομέα, σε πρόνοιες τους.

Χρίζει όμως, άμεσης νομοθετικής ρύθμισης, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος επιβολής αυστηρών κυρώσεων από την Κομισιόν, για παραβίαση του κοινοτικού κεκτημένου. Σε προειδοποιητική επιστολή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τονίζει ότι επωφελούνται του κοινωνικού μέτρου μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% και υπήκοοι τρίτων χωρών, κατά την αγορά κατοικίας στην Κύπρο, ανεξάρτητα από τα εισοδήματα, τα περιουσιακά στοιχεία και την οικονομική κατάστασή τους.

Η πρόταση επιχειρηματιών

Ο πρόεδρος του Παγκύπρου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου, σε νέα επιστολή στην επιτροπή Οικονομικών εκφράζει διαφωνία με την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ ύψους 5% στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, που θα καλύπτει μόνο τα πρώτα 170 τ.μ. της κατοικίας με συνολικό εμβαδόν τα 220 τ.μ. και μέγιστη αξία τις €340 χιλ. και σε 90 τ.μ. διαμερίσματος με συνολικό εμβαδόν τα 110 τ.μ. και μέγιστη αξία τις €200 χιλ., που προβλέπει το αναθεωρημένο νομοσχέδιο.

Ζητούν απλοποίηση των κριτηρίων, καθώς όπως υποστηρίζουν, η πρόταση από το υπουργείο Οικονομικών στην ολότητά της με τα συγκεκριμένα κριτήρια, (διαχωρισμός διαμερισμάτων/κατοικιών, πλαφόν σε εμβαδά και αξίες) είναι πολύπλοκη και θα δημιουργήσει δυσκολίες στην αγορά (μη ικανότητα από μεσαία τάξη για απόκτηση ιδιόκτητης στέγης), και στρεβλώσεις (διαφυγή φόρων).  

Η συμβιβαστική πρότασή τους, αφορά το μη διαχωρισμό μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων, τη μη ύπαρξης ορίου σε τ.μ. ή σε αξία ανά τ.μ. και την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή για ακίνητα έως €500 χιλ.

Τονίζεται ότι η παρούσα χρονική συγκυρία, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συνεπακόλουθες κυρώσεις έναντι της Ρωσίας, καθώς και οι αυξήσεις στις τιμές των οικοδομικών υλικών, οι οποίες μεταξύ άλλων τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και έχουν ως κατάληξη την αύξηση του κόστους ζωής για το μέσο Κύπριο, δεν είναι κατάλληλη για αύξηση φορολογιών

Θέση Ελεγκτικής Υπηρεσίας

Από πλευράς Ελεγκτικής Υπηρεσίας, σημειώνεται ότι είναι θέμα ερμηνείας της Οδηγίας κατά πόσο η εισαγωγή πρόνοιας στο νόμο που να καθορίζει µόνο ανώτατο όριο δομήσιμου εμβαδού και συνολικής αξίας της κατοικίας ή διαμερίσματος, από μόνα τους (χωρίς εισοδηματικά, περιουσιακά κ.ά. κριτήρια) θεωρείται ότι ικανοποιεί το στόχο της κοινωνικής πολιτικής και αν µε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, επιτυγχάνεται η απαιτούμενη συμμόρφωση µε τους ενωσιακούς κανόνες.

Αμφιβολίες εκφράζει επίσης και όσον αφορά στον καθορισμό των τ.µ. και της συνολικής αξίας για σκοπούς μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% στην πρώτη κατοικία, ξεχωριστά για κατοικίες και διαμερίσματα, σημειώνοντας ότι, ενδέχεται, τα νέα ζευγάρια µε τις παρούσες συνθήκες να είναι ακόμη πιο δύσκολο να αποκτήσουν οικόπεδο και να ανεγείρουν/αποκτήσουν κατοικία και επομένως να καταφεύγουν σε αγορά διαμερισμάτων, σε αντίθεση µε τα προηγούμενα έτη.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία, εισηγείται την εισαγωγή πρόνοιας όσον αφορά την επέκταση κατοικίας, ενώ τονίζει κατηγορηματικά ότι σε καμία περίπτωση, δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται το μέτρο του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 5%, στις περιπτώσεις που η απόκτηση γίνεται για σκοπούς επένδυσης.

Εισηγήσεις ΕΤΕΚ

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΕΚ σε νέα πρότασή του προς το υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο στοχευμένης εφαρμογής του κοινωνικού μέτρου απόκτησης κύριας μόνιμης κατοικίας, εισηγείται αύξηση της αξίας των ακινήτων που θα υπόκεινται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% και διαφοροποίηση των τετραγωνικών μέτρων των διαμερισμάτων που θα απολαμβάνουν την έκπτωση, αλλά και αλλαγές όσον αφορά τη μεταβατική περίοδο.

Συγκεκριμένα, προτείνει αύξηση της αξίας των κατοικιών που θα υπόκεινται σε μειωμένο ΦΠΑ στις €400- 450 χιλιάδες και των διαμερισμάτων στις €275 χιλ., καθώς και αύξηση του μέγιστου εμβαδού των διαμερισμάτων που θα τυγχάνουν μειωμένου συντελεστή στα 125 τ.μ.

Αναφορικά με τις μεταβατικές διατάξεις, το επιμελητήριο επαναφέρει την αρχική του πρόταση, η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει ότι θα είναι αποδεκτά ακίνητα, των οποίων η αίτηση για πολεοδομική άδεια έχει κατατεθεί μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2022.

Αξίζει να αναφερθεί, ότι, στη συνεδρία κλήθηκαν ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, εκπρόσωποι του υπουργείου Εσωτερικών, της Νομικής Υπηρεσίας, της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ και του ΕΤΕΚ, καθώς και συνδέσμων και συλλόγων επιχειρηματιών και επαγγελματιών του κατασκευαστικού τομέα.

Της Ελένης Χαραλάμπους