You are here

ΚΤ: Θετικές προοπτικές ανάπτυξης υπό προϋποθέσεις

26/01/2023 12:35

Παρόλες τις αρνητικές γεωπολιτικές εξελίξεις, η Κύπρος κατάφερε να καταγράψει ψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ κατά το 2022, ενώ οι προοπτικές ανάπτυξης για τα επόμενα έτη παραμένουν θετικές, σύμφωνα με τον διοικητή της ΚΤ Κωνσταντίνο Ηροδότου.

Στο οικονομικό δελτίο Δεκεμβρίου 2022, ο κ. Ηροδότου σημειώνει ότι σημαντική προϋπόθεση αποτελεί, πέραν της διατήρησης της δημοσιονομικής ευρωστίας της χώρας, ο συνεχής εκσυγχρονισμός και η προσαρμοστικότητα του οικονομικού και τραπεζικού μοντέλου στις εξελίξεις της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας.

Προς την κατεύθυνση αυτή, επισημαίνει, το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί ιστορική ευκαιρία για την Κύπρο.

«Η επιτυχής εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται από το Σχέδιο αυτό, ιδιαίτερα σε σχέση με τη πράσινη ανάπτυξη και το ψηφιακό μετασχηματισμό θα αποτελέσουν το κλειδί για αύξηση της παραγωγικότητας και τη δημιουργία μιας περισσότερο βιώσιμης και πιο ανθεκτικής κυπριακής οικονομίας», τονίζει.

Οι προκλήσεις του 2023

Κατά το 2023, οι κύριες προκλήσεις οι οποίες αναμένεται να συνεχιστούν, απορρέουν κυρίως από τις οικονομικές συνέπειες του παρατεταμένου πολέμου στην Ουκρανία, ο οποίος θα εξακολουθεί να επηρεάζει τις εξελίξεις στην αγορά ενέργειας αλλά και τις αλυσίδες παραγωγής και εμπορίου, επισημαίνει ο διοικητής της ΚΤ Κωνσταντίνος Ηροδότου.

Προβλέψεις για ανάπτυξη και πληθωρισμό

Όπως σημειώνεται, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις Δεκεμβρίου 2022, η πορεία ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας το 2023 αναμένεται να καταγράψει θετικό πρόσημο (2,5%) λόγω της χειροτέρευσης στο εξωτερικό περιβάλλον που αντικατοπτρίζει την παρατεταμένη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, καθώς και της αναμενόμενης κατά το 2023 βραδείας διόρθωσης των πληθωριστικών πιέσεων που πλήττουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ θετικά αναμένεται ότι θα συνεισφέρουν επενδύσεις και διαρθρωτικά μεταρρυθμιστικά έργα στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΚΤΚ, ο εγχώριος πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί το 2022 στο 8,1% σε σύγκριση με 2,3% το 2021.

Το 2023, ο ΕνΔΤΚ αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,3% σε σύγκριση με το 2022.

Η ενεργειακή κρίση και η συνεχιζόμενη εξαιρετικά ψηλή αβεβαιότητα παραμένουν σημαντικοί κίνδυνοι για το 2023, επηρεάζοντας τόσο τον πληθωρισμό όσο και το εξωτερικό και εγχώριο οικονομικό περιβάλλον της Κυπριακής οικονομίας.

Μεγάλη πρόκληση για τον ενεργειακό πληθωρισμό είναι η αναπλήρωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου για τον χειμώνα του 2023, ιδιαίτερα στην περίπτωση που η Κίνα εντείνει τον ανταγωνισμό για αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Στοχευμένα και προσωρινά μέτρα για σταθεροποίηση τιμών

Για να επιτευχθεί ο στόχος της σταθεροποίησης των τιμών, τονίζεται ότι ο συντονισμός μεταξύ της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής κρίνεται αναγκαίος.

Τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης υποδεικνύει ο διοικητής, θα πρέπει να είναι προσωρινά, στοχευμένα προς τα ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις και προσαρμοσμένα προς τη διατήρηση κινήτρων για λιγότερη κατανάλωση ενέργειας.

Αντίθετα, οποιαδήποτε οριζόντια δημοσιονομικά μέτρα εκτιμάται ότι πιθανόν να επιτείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις, κάτι που θα δυσχέραινε την επίτευξη του στόχου της σταθεροποίησης των τιμών από την πλευρά της νομισματικής πολιτικής.

Επιπρόσθετα και σε συνάρτηση με την υιοθέτηση στοχευμένων δημοσιονομικών μέτρων, τονίζεται ότι απαραίτητη παραμένει η προσπάθεια υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, καθώς αποτελούν τους βασικούς πυλώνες πολιτικής για ενίσχυση της πλευράς της προσφοράς της οικονομίας και τη βελτίωση του πλαισίου, εντός του οποίου λειτουργούν οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές.

Οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις

Ο κ. Ηροδότου αναφέρεται στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και ειδικότερα, στην υιοθέτηση της οδηγίας της ΕΕ για τις υπηρεσίες (EU Services Directive) και των ενεργών εθνικών πολιτικών για ενίσχυση της αγοράς εργασίας και μείωση της ανεργίας.

Επιπλέον, σημειώνει ότι οι πολιτικές για στήριξη της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, για τις οποίες υπάρχει χρηματοδότηση από την ΕΕ στα πλαίσια των επενδύσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνολικού ύψους €1,2 δισ., είναι σημαντικές στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός υποστηρικτικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Κατ’ επέκταση, με την εφαρμογή τέτοιων μέτρων που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον, προάγεται η καλύτερη κατανομή των πόρων στην οικονομία, ενισχύεται ο ανταγωνισμός και η παραγωγικότητα της αγοράς, επιτυγχάνοντας σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη.

Επιπρόσθετα, αναφέρεται, η ύπαρξη ενός αποτελεσματικού πλαισίου αφερεγγυότητας, σε συνάρτηση με μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, για την ενεργό διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων διασφαλίζει την αντιμετώπιση αυξημένων κινδύνων που σχετίζονται με υψηλά επίπεδα ιδιωτικού χρέους.

Τέλος, και στο πλαίσιο μετριασμού των επιπτώσεων από την άνοδο των δανειστικών επιτοκίων, σημειώνεται η σημαντική συνεισφορά του εποπτικού εργαλείου της ΚΤΚ για τον δείκτη χρέους προς εισόδημα (debt service-to-net income ratio), το οποίο στοχεύει στην προστασία του δανειολήπτη διασφαλίζοντας ότι διαθέτει επαρκές διαθέσιμο εισόδημα πριν την λήψη του δανείου.

Κίνδυνος επιδείνωσης ποιότητας ενεργητικού τραπεζών

Παράλληλα, επισημαίνεται ο κίνδυνος επιδείνωσης της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών είναι υπαρκτός, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει επηρεάσει διάφορες πτυχές της οικονομικής αλυσίδας, όπως αναφέρεται.

Επομένως, τονίζεται ότι είναι σημαντικό όπως εντατικοποιηθούν οι ενέργειες μείωσης των ΜΕΧ των μικρότερων τραπεζών επιδεικνύοντας αντίστοιχη πρόοδο με αυτή των μεγαλύτερων τραπεζών, οι οποίες πρέπει να συνεχίσουν τη θετική πορεία που καταγράφουν στον τομέα αυτό, ενώ παράλληλα να εφαρμόζουν συνετές πρακτικές και στενή παρακολούθηση των χαρτοφυλακίων τους έτσι ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες και να παρέχονται βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, χωρίς καθυστερήσεις με απώτερο στόχο την αποτροπή νέων αθετήσεων.

Σημειώνεται επιπρόσθετα, ότι τουλάχιστον στον βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, βαίνοντας στο νέο επιτοκιακό περιβάλλον, οι τράπεζες αναμένεται να καταγράψουν αυξανόμενα κέρδη, τα οποία θα πρέπει να τύχουν σωστού και φρόνιμου χειρισμού.

«Με την θέσπιση ολοκληρωμένων πολιτικών και διαδικασιών, οι τράπεζες θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τα χαρτοφυλάκια τους και να αναγνωρίσουν έγκαιρα προβλέψεις για να διασφαλιστούν τα αποθέματα κεφαλαίων τους σε περίπτωση όπου επιδεινωθεί η ποιότητα των χαρτοφυλακίων τους. Επιπρόσθετα, αποφάσεις που αφορούν τη διανομή μερισμάτων θα πρέπει να ληφθούν με φειδώ στη βάση ενός σωστά εμπεριστατωμένου κεφαλαιακού πλάνου το οποίο θα λαμβάνει επαρκώς υπόψιν το αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον», επισημαίνεται.

Εξίσου σημαντική, τονίζεται είναι και η σταθερότητα του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, η οποία επηρεάζει τις τράπεζες, το κόστος μελλοντικού νέου δανεισμού, καθώς και τις επενδύσεις αξίας δισεκατομμυρίων στη χώρα.

Παράλληλα, σημειώνεται, η διασφάλιση της ύπαρξης ενός ολοκληρωμένου πλαισίου διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων είναι απαραίτητο για την προώθηση της έγκαιρης παρέμβασης και συνεργασίας των δανειοληπτών με τα πιστωτικά ιδρύματα.

«Στόχος, όπως πλειστάκις έχω αναφέρει, πρέπει να είναι η έγκαιρη εξεύρεση της κατάλληλης και βιώσιμης λύσης αναδιάρθρωσης», σημειώνει ο διοικητής.

«Αδιαμφησβήτητα», συμπληρώνει, «οι βιώσιμες λύσεις αναδιάρθρωσης προσφέρουν τη δυνατότητα τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα νοικοκυριά να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. Με αυτό το τρόπο δεν επιβαρύνονται οι ισολογισμοί των τραπεζών με νέες αθετήσεις, ενώ συνεχίζεται απρόσκοπτα η ομαλή λειτουργία των επιχειρήσεων, περιορίζοντας τις πτωχεύσεις και κατ’ επέκταση συμβάλλοντας στην εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας».

Μ.Χ.