17/09/2003 01:16
Δημοσιονομική εξυγίανση με 15 μέτρα και…
… ανάπτυξη 4%
Δεσμεύσεις για περιορισμό των αμυντικών δαπανών στα £70 εκ. ανέλαβε η κυπριακή κυβέρνηση στο Προενταξιακό Οικονομικό Πρόγραμμα (ΠΟΠ) που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες. Στο 260-σέλιδο έγγραφο η κυβέρνηση αποφεύγει για ευνόητους λόγους αναφορές σε θέματα άμυνας εκτός σε δύο σημεία που σχετίζονται με τις προσπάθειες για συγκράτηση των δημοσίων δαπανών. Όπως αναφέρει το ΠΟΠ, το Υπουργείο Οικονομικών καθόρισε ετήσια οροφή £70 εκ. στις αμυντικές δαπάνες της επόμενης τριετίας, αισθητά χαμηλότερη από τα ποσά που περιλαμβάνονταν στους τελευταίους δύο προϋπολογισμούς (£120 εκ. και £90 εκ. το 2002 και 2003, αντίστοιχα).
Στο αναθεωρημένο ΠΟΠ που καλύπτει την τριετία 2004-6 η κυπριακή κυβέρνηση εξηγεί ότι ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για τη μεγάλη απόκλιση που παρουσίασαν οι αρχικές εκτιμήσεις για το φετινό δημοσιονομικό έλλειμμα (1.9%) από το πραγματικό έλλειμμα (5.4%) ήταν οι μεγάλες αποκλίσεις που παρατηρήθηκαν στις αμυντικές δαπάνες. «Οι αμυντικές δαπάνες το 2002 έφθασαν το ψηλό επίπεδο των £166 εκ. έναντι £120 εκ. που είχαν αρχικά προβλεφθεί» αναφέρει το ΠΟΠ. «Παρόμοια κατάσταση αναμένεται να συμβεί και φέτος με τις δαπάνες θα εκτιμάται ότι θα παραμείνουν στα επίπεδα του 2002, δυσμενώς συγκρινόμενες με τους αρχικούς υπολογισμούς για £90 εκ.».
Δημοσιονομική εξυγίανση με 15 μέτρα…
Πέραν του περιορισμού των αμυντικών δαπανών η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει 14 επιπλέον μέτρα με στόχο να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3.7% το 2004 με μεσοπρόθεσμο στόχο το 2.2% το 2006. Τα 14 μέτρα χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες: αυτά για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα μέτρα για ενίσχυση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους, τα μέτρα για αύξηση των εσόδων και αυτά για μείωση των εξόδων.
Τα μέτρα για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης είναι τα εξής:
(1) Αναγκαστική χρήση ταμειακών μηχανών με φορολογική μνήμη
(2) Αναγκαστική έκδοση αποδείξεων για σκοπούς ΦΠΑ
(3) Αύξηση ποινών για μη συμμόρφωση με φορολογικούς νόμους
(4) Φορολογικές παραχωρήσεις σε ιδιώτες που δεν δήλωσαν προηγούμενα εισοδήματα, με στόχο την αύξηση της μελλοντικής συμμόρφωσης
(5) Φορολογικές παραχωρήσεις σε ιδιώτες που θα δηλώσουν τα κεφάλαια που εξήγαγαν στο παρελθόν εκτός Κύπρου, με στόχο την ενίσχυση της μελλοντικής συμμόρφωσης
Τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν, σύμφωνα με το ΠΟΠ, μέχρι το τέλος του 2003.
Τα μέτρα για βελτίωση της φοροεισπρακτικής ικανότητας είναι τα εξής:
(1) Αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων, του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του Τελωνείου, της Υπηρεσίας ΦΠΑ και του Εφόρου Εταιρειών
(2) Εφαρμογή αυτοφορολόγησης δημοσίων υπαλλήλων
(3) Αύξηση ΦΠΑ που επιβάλλουν τα εστιατόρια και οι ξενοδόχοι με την ταυτόχρονη κατάργηση του 3% για τον ΚΟΤ
(4) Ηλεκτρονική καταχώρηση φορολογικών δηλώσεων μέσω Ίντερνετ
Όλα τα μέτρα πλην του τελευταίου υπολογίζεται ότι θα εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του έτους. Ηλεκτρονικές φορολογικές δηλώσεις θα μπορούν να καταχωρούνται μέσω Ίντερνετ στα μέσα του 2004.
Ως μέτρο ενίσχυσης των κρατικών εσόδων, η κυβέρνηση προτίθεται μέχρι το τέλος του 2003 να αναθεωρήσει τα τέλη υπηρεσιών που παρέχουν κυβερνητικά τμήματα και υπουργεία.
Για να συγκρατήσει τις κρατικές δαπάνες η κυβέρνηση δεσμεύεται να:
(1) Επανεξετάσει τις εργασίες κάποιων συγκεκριμένων τμημάτων με στόχο την ανάθεση έργων (πχ του Τμήματος Δημοσίων Έργων ή του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων) στον ιδιωτικό τομέα (το γνωστό “contracting out”)
(2) Καθορίσει οροφές στις δαπάνες όλων των Υπουργείων από τον Προϋπολογισμό του 2005
(3) Εξαλείψει πλήρως τις κρατικές ενισχύσεις από τα μέσα 2004
Το μέτρο που αναμένεται να συζητηθεί περισσότερο είναι η πρόταση για επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων από 60 σε 63 χρόνια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρατίθενται στο ΠΟΠ, η βελτίωση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους θα επιφέρει έσοδα που αντιστοιχούν με το 1.3% του ΑΕΠ μέχρι το 2006, ενώ από τις αυξήσεις τελών θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία πέραν των £60 εκ μέχρι το τέλος της τριετίας. Η συγκράτηση των δαπανών θα μειώσει τις τρέχουσες δαπάνες κατά 2% του ΑΕΠ μέχρι το 2006.
Αξιοσημείωτο είναι το ότι σε περίπτωση που τα μέτρα που δεσμεύεται να λάβει η κυβέρνηση δεν υλοποιηθούν ή δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, το δημοσιονομικό έλλειμμα μπορεί να εκτιναχθεί στο 6.4% του ΑΕΠ μέχρι το 2006, αντί να περιοριστεί το 2.2% όπως επιθυμεί η κυβέρνηση.
Το στοίχημα της ραγδαίας ανάπτυξης
Βασική προϋπόθεση για υλοποίηση των δημοσιονομικών στόχων της κυβέρνησης είναι η επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι το Κυπριακό ΑΕΠ θα μεγεθυνθεί με ρυθμό 4% το 2004, 4.6% το 2005, και 2.6% το 2006, έναντι 2% το 2002 και 2003. Σε περίπτωση που η οικονομική ανάκαμψη τα προσεχή χρόνια είναι ασθενέστερη από την αναμενόμενη, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διευρυνθεί. Σύμφωνα με το απαισιόδοξο σενάριο του ΥΠΟΙΚ, εάν ο ρυθμός ανάπτυξης περιοριστεί στο 3.5% (και αν υλοποιηθούν επιτυχώς τα 15 μέτρα) το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει στο 3.9% αντί στο 3.7% που υπολογίζει το υπουργείο για το 2004.
Του Αντώνη Α. Έλληνα
… ανάπτυξη 4%
Δεσμεύσεις για περιορισμό των αμυντικών δαπανών στα £70 εκ. ανέλαβε η κυπριακή κυβέρνηση στο Προενταξιακό Οικονομικό Πρόγραμμα (ΠΟΠ) που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες. Στο 260-σέλιδο έγγραφο η κυβέρνηση αποφεύγει για ευνόητους λόγους αναφορές σε θέματα άμυνας εκτός σε δύο σημεία που σχετίζονται με τις προσπάθειες για συγκράτηση των δημοσίων δαπανών. Όπως αναφέρει το ΠΟΠ, το Υπουργείο Οικονομικών καθόρισε ετήσια οροφή £70 εκ. στις αμυντικές δαπάνες της επόμενης τριετίας, αισθητά χαμηλότερη από τα ποσά που περιλαμβάνονταν στους τελευταίους δύο προϋπολογισμούς (£120 εκ. και £90 εκ. το 2002 και 2003, αντίστοιχα).
Στο αναθεωρημένο ΠΟΠ που καλύπτει την τριετία 2004-6 η κυπριακή κυβέρνηση εξηγεί ότι ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για τη μεγάλη απόκλιση που παρουσίασαν οι αρχικές εκτιμήσεις για το φετινό δημοσιονομικό έλλειμμα (1.9%) από το πραγματικό έλλειμμα (5.4%) ήταν οι μεγάλες αποκλίσεις που παρατηρήθηκαν στις αμυντικές δαπάνες. «Οι αμυντικές δαπάνες το 2002 έφθασαν το ψηλό επίπεδο των £166 εκ. έναντι £120 εκ. που είχαν αρχικά προβλεφθεί» αναφέρει το ΠΟΠ. «Παρόμοια κατάσταση αναμένεται να συμβεί και φέτος με τις δαπάνες θα εκτιμάται ότι θα παραμείνουν στα επίπεδα του 2002, δυσμενώς συγκρινόμενες με τους αρχικούς υπολογισμούς για £90 εκ.».
Δημοσιονομική εξυγίανση με 15 μέτρα…
Πέραν του περιορισμού των αμυντικών δαπανών η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει 14 επιπλέον μέτρα με στόχο να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3.7% το 2004 με μεσοπρόθεσμο στόχο το 2.2% το 2006. Τα 14 μέτρα χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες: αυτά για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα μέτρα για ενίσχυση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους, τα μέτρα για αύξηση των εσόδων και αυτά για μείωση των εξόδων.
Τα μέτρα για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης είναι τα εξής:
(1) Αναγκαστική χρήση ταμειακών μηχανών με φορολογική μνήμη
(2) Αναγκαστική έκδοση αποδείξεων για σκοπούς ΦΠΑ
(3) Αύξηση ποινών για μη συμμόρφωση με φορολογικούς νόμους
(4) Φορολογικές παραχωρήσεις σε ιδιώτες που δεν δήλωσαν προηγούμενα εισοδήματα, με στόχο την αύξηση της μελλοντικής συμμόρφωσης
(5) Φορολογικές παραχωρήσεις σε ιδιώτες που θα δηλώσουν τα κεφάλαια που εξήγαγαν στο παρελθόν εκτός Κύπρου, με στόχο την ενίσχυση της μελλοντικής συμμόρφωσης
Τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν, σύμφωνα με το ΠΟΠ, μέχρι το τέλος του 2003.
Τα μέτρα για βελτίωση της φοροεισπρακτικής ικανότητας είναι τα εξής:
(1) Αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων, του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του Τελωνείου, της Υπηρεσίας ΦΠΑ και του Εφόρου Εταιρειών
(2) Εφαρμογή αυτοφορολόγησης δημοσίων υπαλλήλων
(3) Αύξηση ΦΠΑ που επιβάλλουν τα εστιατόρια και οι ξενοδόχοι με την ταυτόχρονη κατάργηση του 3% για τον ΚΟΤ
(4) Ηλεκτρονική καταχώρηση φορολογικών δηλώσεων μέσω Ίντερνετ
Όλα τα μέτρα πλην του τελευταίου υπολογίζεται ότι θα εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του έτους. Ηλεκτρονικές φορολογικές δηλώσεις θα μπορούν να καταχωρούνται μέσω Ίντερνετ στα μέσα του 2004.
Ως μέτρο ενίσχυσης των κρατικών εσόδων, η κυβέρνηση προτίθεται μέχρι το τέλος του 2003 να αναθεωρήσει τα τέλη υπηρεσιών που παρέχουν κυβερνητικά τμήματα και υπουργεία.
Για να συγκρατήσει τις κρατικές δαπάνες η κυβέρνηση δεσμεύεται να:
(1) Επανεξετάσει τις εργασίες κάποιων συγκεκριμένων τμημάτων με στόχο την ανάθεση έργων (πχ του Τμήματος Δημοσίων Έργων ή του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων) στον ιδιωτικό τομέα (το γνωστό “contracting out”)
(2) Καθορίσει οροφές στις δαπάνες όλων των Υπουργείων από τον Προϋπολογισμό του 2005
(3) Εξαλείψει πλήρως τις κρατικές ενισχύσεις από τα μέσα 2004
Το μέτρο που αναμένεται να συζητηθεί περισσότερο είναι η πρόταση για επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων από 60 σε 63 χρόνια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρατίθενται στο ΠΟΠ, η βελτίωση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους θα επιφέρει έσοδα που αντιστοιχούν με το 1.3% του ΑΕΠ μέχρι το 2006, ενώ από τις αυξήσεις τελών θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία πέραν των £60 εκ μέχρι το τέλος της τριετίας. Η συγκράτηση των δαπανών θα μειώσει τις τρέχουσες δαπάνες κατά 2% του ΑΕΠ μέχρι το 2006.
Αξιοσημείωτο είναι το ότι σε περίπτωση που τα μέτρα που δεσμεύεται να λάβει η κυβέρνηση δεν υλοποιηθούν ή δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, το δημοσιονομικό έλλειμμα μπορεί να εκτιναχθεί στο 6.4% του ΑΕΠ μέχρι το 2006, αντί να περιοριστεί το 2.2% όπως επιθυμεί η κυβέρνηση.
Το στοίχημα της ραγδαίας ανάπτυξης
Βασική προϋπόθεση για υλοποίηση των δημοσιονομικών στόχων της κυβέρνησης είναι η επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι το Κυπριακό ΑΕΠ θα μεγεθυνθεί με ρυθμό 4% το 2004, 4.6% το 2005, και 2.6% το 2006, έναντι 2% το 2002 και 2003. Σε περίπτωση που η οικονομική ανάκαμψη τα προσεχή χρόνια είναι ασθενέστερη από την αναμενόμενη, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διευρυνθεί. Σύμφωνα με το απαισιόδοξο σενάριο του ΥΠΟΙΚ, εάν ο ρυθμός ανάπτυξης περιοριστεί στο 3.5% (και αν υλοποιηθούν επιτυχώς τα 15 μέτρα) το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει στο 3.9% αντί στο 3.7% που υπολογίζει το υπουργείο για το 2004.
Του Αντώνη Α. Έλληνα
Ειδήσεις Σχετικών Θεμάτων
